احتمالا شما هم مانند بسیاری از افراد دیگر با شنیدن اخبار سرطانزا بودن مواد مورد استفاده در بازسازی قابلمه کهنه، نسبت به این که قابلمه کهنه خود را بازسازی کنید یا نه دچار تردید هستید. از یک سو به دلیل افزایش قیت قابلمه های نچسب با کیفیت، بسیاری از افراد این امکان را ندارند که هر چند سال یک بار یک سرویس قابلمه نو را خریداری کنند و از سوی دیگر زمزمه‌هایی درباره خطر بازسازی قابلمه های کهنه شنیده میشود که باعث نگرانی افراد در این مورد میشود. سؤال این است که در چه شرایطی امکان تعمیر قابلمه های کهنه وجود دارد و آیا این کار صحیح است یا خیر. در این مقاله تصمیم بر این است که شما عزیزان را به سمت پاسخ درست و مسیر صحیح در بازسازی و تعمیر قابلمه های کهنه هدایت کنیم.
قبل از این که بدانیم آیا بازسازی قابلمه های کهنه کار درستی است یا خیر، بهتر است اطلاعاتی درباره نوع پوشش قابلمه ها به دست آوریم.
این نوع پوشش جایگزینی برای پوشش های PTFE یا همان تفلون هستند. تابه های نچسب و ظروف پخت و پز با روکش سرامیکی با استفاده از مخلوط سیلیس (معروف به ماسه) و خاک رس ساخته می‌شوند. این پوشش یک جایگزین عالی و غیر سمی برای پوشش تفلون است؛ اما به هر حال توصیه میشود که ظروف با روکش سرامیکی بیش از 260 درجه سانتیگراد (500 درجه فارنهایت) گرم نشوند؛ زیرا این کار ممکن است باعث تجزیه پوشش شود.
این ظروف که بسیار صاف، غیر سمی و سخت هستند، ساده ترین شکل ظروف نچسب برای پخت و پز به شمار می‌روند و به سادگی هم تمیز می‌شوند.
این ظروف نچسب با استفاده از یک هسته آلومینیومی یا فولادی ضد زنگ ساخته می‌شوند که با لایه نازکی از سنگ خردشده در قسمت داخلی تابه پوشانده می‌شوند. این نوع پوشش بادوام ترین نوع از سه نوع پوشش نچسب است. این نوع قابلمه‌ها همان تجربه آشپزی را ارائه می‌دهند که شما از سنگ داغ طبیعی به دست می‌آورید.
بعد از مدتی که شما از قابلمه های نچسب استفاده می‌کنید، به دلیل عدم نگهداری صحیح یا تمام شدن عمر پوشش آن‌ها، استفاده از این قابلمه‌ها دیگر مجاز نیست. به این دلیل که این پوشش‌ها علاوه بر این که خاصیت نچسب بودن به ظروف شما می‌دهند، از ورود یک سری مواد مضر و یون‌های فلزات سمی به داخل غذا جلوگیری می‌کنند. به مرور زمان با تخریب این لایه‌ها که خاصیت حفاظتی دارند، مواد سمس و مضر وارد غذای شما شده و در درازمدت منجر به مشکلات زیادی از جمله سرطان در بدن شما می‌شوند. به همین دلیل توصیه میشود که با تخریب مقادیر هر چند کوچک از این پوشش‌ها، هر چه سریع‌تر نسبت به تعویض یا بازسازی قابلمه‌های خود اقدام نمایید. در حال حاضر برای خرید قابلمه های با کیفیت گرانیت یا سرامیک که در بازار وجود دارند، ما باید هزینه زیادی را بپردازید. به همین دلیل برخی توصیه می‌کنند که به جای تعویض قابلمه ها، آن‌ها را بازسازی نموده و با یک لایه جدی از مواد نچسب با کیفیت آن‌ها را بپوشانید. برای این کار باید بدانید که کارخانجات مورد نظر از چه نوع موادی برای بازسازی قابلمه کهنه استفاده می‌کند و چه مراحلی را برای این کار طی می‌کند.
نکته‌ای درباره بازسازی قابلمه های چدن یا هر نوع قابلمه دیگر وجود دارد و آن این است: علاوه بر این که باید از مواد باکیفیتی برای پوشش نچسب قابلمه در حین بازسازی استفاده شود، این موضوع هم باید در نظر گرفته شود که بازسازی قابلمه کهنه سرامیک یا چدن دارای مراحل مختلفی است و همه این مراحل باید به درستی اجرا شوند. در واقع حذف یا اجرای نادرست یکی از این مراحل می‌تواند باعث میشود که نتیجه مطلوبی از این عملیات حاصل نشود. یکی از این مراحل مهم انجام سند بلاست است که برای ایجاد یک نتیجه عالی در عملیات بازسازی قابلمه و ظروف نچسب اهمیت زیادی دارد.
این عملیات برای زدودن پوشش و رنگ در بازسازی هر نوع وسیله فلزی انجام میشود. در عملیات بازسازی قابلمه، اولین مرحله این است که رنگ و پوشش قابلمه را به روش دستی یا به کمک دستگاه‌های اتوماتیک، به طور کلی از بین ب‌برند. این کار باعث میشود سطح و داخل ظروف به خوبی با مواد تازه و با کیفیت جایگزین شده و هیچ‌گونه ناخالصی وجود نداشته باشد. اگر این مرحله به درستی انجام شود بقیه مراحل که شامل رنگ بدنه و پوشش داخلی ظروف است ساده‌تر انجام شده و ظروف بازسازی شده خطری برای سلامتی شما نخواهد داشت. البته باید اطمینان داشته باشید که این عملیات در مراکز معتبری صورت می‌گیرد که از مواد با کیفیت برای پوشش داخلی استفاده می‌کنند. مرحله سندبلاست مهم‌ترین مرحله بازسازی قابلمه های کهنه است و اگر کسی این مرحله را انجام نداد، بهتر است بازسازی ظروف خود را به او نسپارید.
حال باید بتوانیم به این پرسش پاسخ دهیم که تعویض قابلمه بهتر است یا بازسازی قابلمه؟ پاسخ صحیح به این پرسش این است که اگر توانستید مکان مناسبی را برای بازسازی قابلمه بیابید، می‌توانید با بازسازی و تعمیر قابلمه های کهنه خود مقدار زیادی در هزینه‌های خود صرفه جویی کنید، در غیر این صورت اگر نتوانستید مکان قابل اعتمادی را برای تعمیر ظروف پخت و پز خود بیابید، بهتر است آن‌ها را با یک سرویس قابلمه با کیفیت نو جایگزین کنید تا خیالتان بابت سلامت غذایی که می‌خورید راحت باشد.
حال از کجا بفهمیم که برای بازسای قابلمه های خود به کجا مراجعه کنیم و چگونه به این کارگاه‌ها اعتماد نماییم. بهتر است چند مورد را برای انتخاب جای بازسازی قابلمه در نظر بگیرید:
· مطمئن شوید مرکز مورد نظر عملیات سندبلاست را به خوبی و ترجیحا با دستگاه انجام می‌دهد.
· کارگاه یا کارخانجات بازسازی، مراحل کار خود را به صورت شفاف برای شما شرح می‌دهد و حتی الامکان دارای مستندات ویدیویی و تصویری از عملیات بازسازی است.
· اگر درباره مواد مورد استفاده در پوشش از آن‌ها سؤال کردید، بدون ناراحتی توضیحات کامل را درباره این مواد به شما ارائه دهند و از پاسخ دادن به سؤالات شما طفره نروند.
برای این که ظروف بازسازی شده شما دچار خراش و آسیب نشود، بهتر است که نکاتی را در حین استفاده از آن‌ها رعایت کنید. این نکات شامل موارد زیر هستند:
· همیشه قبل از شستشو اجازه دهید قابلمه‌ها و تابه‌ها کاملا خنک شوند. قراردادن ظروف داغ در معرض آب سرد می‌تواند باعث پیچ خوردگی و آسیب دائمی به آن‌ها شود.
· ظروف نچسب قابل شستشو در ماشین ظرفشویی نیستند. هرگز از ماشین ظرفشویی اتوماتیک یا سیم ظرفشویی و اسکاج زبر برای شستن ظروف نچسب خود استفاده نکنید. این موارد به پوشش نچسب آسیب می‌رسانند.
· برای تمیزکردن بقایای مواد غذایی و بقایای داخل ظرف نچسب، از مایع ظرفشویی و یک اسفنج نرم استفاده کنید.
· برای تمیزکردن قسمت بیرونی قابلمه هم از مایع ظرفشویی و یک اسفنج نرم استفاده کنید.
· هرگز از هیچ یک از انواع پاک کننده‌های زیر برای شستشوی قابلمه نچسب استفاده نکنید؛ زیرا باعث آسیب به آن میشود:
. جرمگیر، پاک‌کننده‌های اجاق گاز یا سایر محلول‌های تمیزکننده سوزاننده، جوش شیرین، سفیدکننده یا پاک کننده‌های خانگی مایع مورد استفاده برای کف، چینی و غیره.
· برای محافظت از پوشش نچسب روی تابه‌های خود فقط از ظروف پخت و پز پلاستیکی، چوبی یا روکش‌دار در داخل آن‌ها استفاده کنید.
· هرگز از ظروف فلزی، ابزار نوک تیز یا همزن برقی دستی با هر تابه نچسب استفاده نکنید. همه این‌ها به پوشش نچسب آسیب می‌رساند و گارانتی شما را باطل می‌کند.
· با ظروف نچسب، برای پخت و پز به روغن و کره زیادی نیاز ندارید. برای کاهش مقدار روغن، سعی کنید از روغن زیتون یا گیاهی استفاده کنید. همچنین می‌توانید مقدار کمی را روی دستمال کاغذی بمالید و سطح پخت و پز را به کمک روغن با دقت پاک کنید.
مقاله‌ای که پیش روی شماست، در پاسخ به این پرسش که "آیا بازسازی قابلمه کهنه کار درستی است؟" به نگارش در آمده است. بسیاری از افراد با تخریب پوشش قابلمه‌های چدن، سرامیک، گرانیت و حتی تفلون خود مطمئن نیستند که می‌توانند آن‌ها را بازسازی کنند یا خیر. در مقاله این سوال را به این صورت پاسخ دادیم که اگر شرایطی مانند انجا سندبلاست و استفاده از مواد با کیفیت و استاندارد در مراحل بازسازی ظروف کهنه رعایت شود، می‌توان به این مراکز اعتماد کرد و در غیر این صورت بهتر است با خرید قابلمه نو از تعمیر صرف نظر نمود. درباره نحوه نگهداری و مراقبت از قابلمه های بازسازی شده توضیح دادیم و اشاره کردیم که برای انتخاب بهترین جا برای بازسازی قابلمه باید سؤالاتی را درباره نوع مواد مصرفی، مراحل انجام بازسازی و سایر موارد از این مراکز بپرسید و اگر پاسخ قانع‌کننده‌ای را دریافت کردید، می‌توانید به آن‌ها اعتماد کنید.
اگر در محل مورد نظر مرحله سندبلاست انجام میشود و از مواد با کیفیت در پوشش داخل و بدنه قابلمه استفاده میشود، پاسخ این سؤال بله است و در غیر این صورت خیر.
در حال حاضر سه نوع پوشش برای قابلمه وجود دارد که بیشترین کاربرد را در ظروف پخت و پز دارند، پوشش سرامیک، پوشش گرانیت و پوشش آدونیزه.
در حل حاضر اعتقاد بر این است که در صورت تمایل به بازسازی قابلمه، آن‌ها را به مراکز قابل اعتماد بسپارید و در غیر این صورت فابلمه‌های نو و با کیفیت را خریداری کنید.
