به طور قطع همه شما تا به امروز انواع مختلف عود را در جاهای مختلفی نظیر کافهها، منازل، برخی مغازهها و... دیدهاید و ممکن است رایحه برخی از آنها نظر شمارا جلب کرده باشد؛ اما اگر این مقاله نظرتان را جلب کرده احتمالا بخواهید که اطلاعات دقیقتر و بیشتری درباره انواع عود و خواص آن داشته باشید. با توجه به تنوع زیادی که در عود وجود دارد و زمزمههایی که درباره تأثیرات آن شنیده میشود، باید دید که آیا این ماده صرفا یک خوشبوکننده است یا این که خواص دیگری هم دارد. من برای یافتن پاسخ این سؤالها کمی درباره آن تحقیق کردم و نتیجه تحقیقاتم را در این مقاله به صورت خلاصه و مفید جمعآوری نمودهام. در ادامه این مطالب را برای آگاهی بیشتر شما عزیزان با شما به اشتراک میگذارم.
عود یکی از گرانترین مواد اولیه عطر خام در جهان است. این اسانس که به نام آگاروود نیز شناخته میشود، از چوب صمغی آلوده به قارچ درخت آگار استخراج میشود که بیشتر در جنگلهای انبوه جنوب شرقی آسیا، هند و بنگلادش یافت میشود یا از طریق تقطیر چوب یا با ذوب صمغ استخراج میشود. اعتقاد بر این است که از هر ده درخت در حیات وحش، تنها یک درخت قلب آلوده دارد. عطرسازان متخصص به دلیل غنای بالای عطر صمغ به دنبال این درختان مسن هستند. متأسفانه بسیاری از این درختان مسن در حال حاضر گونههایی در معرض تهدید محسوب میشوند. در مجموع 2 درصد از درختان آگاروود صمغ تولید میکنند که این آمار نشاندهنده ارزش بالای این ماده در صنعت عطرسازی است.
بازار عود سالانه حدود 6 میلیارد دلار درآمد دارد و ارزش آن اغلب یک و نیم برابر ارزش طلا تخمین زده میشود. به همین دلیل گاهی اوقات از آن به عنوان "طلای مایع" یاد میشود. طبق گزارش فوربس قیمت هر پوند آن حدود 5000 دلار است. فروشندگان عود اغلب فقط یک بطری 3 گرمی را به قیمت 300 دلار یا بیشتر میفروشند. این عطر در حین تند بودن بسیار دلپذیر است و رایحه گرم و دودی آن با عطر چوب مرطوب آویخته میشود. عطر پیچیده و نفیس عود یک هدیه گرانبها، کمیاب و جذاب طبیعت است که وقتی با سایر اسانسها ترکیب شود، یک بوی عالی برای محیط ایجاد میکند که در هر محیط داخلی حسی آمیخته از تجمل، آرامش و لوکسبودن را به انسان میدهد.
مورخان استفاده از عود را با دوران باستان مرتبط میدانند و شواهد غیرقابل انکاری برای این موضوع در متون مقدس فرهنگهای مختلف باستانی موجود است. پیامبر اکرم (ص) سنت روشنکردن چوب آگار را برگزار میکرد که این عمل تا به امروز در جهان اسلام ادامه دارد. پیامبر از چوب آگار به عنوان یک کالای متمایز موجود در بهشت یاد کرده است. در سنت عبری، استفاده از عود توصیه شده است و سلیمان پادشاه را اینگونه توصیف میکند که «از صحرا مانند ستونی از دود که با مر و بخور(عود) معطر شده است، بیرون میآید». سابقه استفاده اولیه از عود در مرکز ویتنام که به قرن سوم پس از میلاد برمیگردد، استخراج چوب آگار و صادرات عود به چین و ژاپن بوده است که در آنجا برای قرنها سوزانده میشد. افراد باستانی ثروتمند چینی به ساختن تابوت خود از این چوب صمغی معروف بودند. همچنین ارتباط قوی با استفاده از این ماده معطر و سنت فنگشویی ((Fengshui، که برای کنترل جریان انرژی در یک مکان خاص به وجود آمده است، وجود دارد. در سنت بودایی گرانبهاترین رشته مهرههایی که تعداد آنها به 108 میرسد، از چوب آگار ساخته میشود. از لحاظ تاریخی جهان اسلام برای این صمغ گرانبها به عنوان اسانس و عطر شخصی ارزش قائل بوده است. با گسترش استفاده از عود به اروپا، خانواده سلطنتی فرانسه به ویژه لوئی چهاردهم (پادشاه خورشید) که به خوشگذرانیهای ظالمانهاش معروف بود، آنقدر این عطر را دوست داشتند که لوئی چهاردهم را با عود میشست.
در دنیای امروز با فرمولاسیون پیچیده عطر، عود مورد توجه و محبوبیت زیادی قرار گرفته است. در سالهای اخیر برخی از طراحان مشهور عطرهای خود را با استفاده از این اسانس ارزشمند روانه بازار کردهاند. برخی از نمونهها عبارتند از: عود رویال جورجیو آرمانی و عود وود تام فورد. ظهور هتلهای بوتیک در دهه 1980 یک تجربه مسافرتی جدید و بسیار مجلل را به ارمغان آورد که در کنار آن، از کسانی که سلیقه لاکچری دارند و پول برایشان مهم نیست با رایحههای کمیاب و عجیب و غریب پذیرایی میشود. هنگامی که عود در ترکیبات عطر استفاده میشود اغلب یک اسانس پایه است که تا مدتها پس از پراکندهشدن بقیه اسانسها بقیه روی پوست باقی میماند. از آنجایی که عود پایه عطر را تشکیل میدهد، رایحه بسیار غنی، سنگین و ماندگاری است (تا شش ساعت و بیشتر). از طرفی عود برای تقویت بوی سایر مواد هم کاربرد دارد.
این اسانس نفیس کاربردهای زیادی دارد که از کاربرد مدیتیشن تا کاربردهای درمانی و دارویی را شامل میشود. این ماده اغلب با هماهنگی، آرامش روح و در صورت استفاده منظم حذف انرژیهای مخرب و منفی در خانه همراه است. عود به عنوان یک کمک بسیار مؤثر برای مدیتیشن، همچنین برای افزایش وضوح ذهنی و کاهش رفتار عصبی و وسواسی شناخته شده است. در خاورمیانه، زن و مرد تراشههای چوب عود را میسوزانند تا خانهها و لباسهایشان را معطر کنند. بسیاری از مسلمانان معتقدند که نمازهایشان با دود معطر چوب آگار بالا میرود و مستقیماً به سوی خدا برده میشود.
از دیدگاه طب سنتی استفاده از عود نوعی رایحه درمانی به شمار میرود و برای درمان برخی از بیماریها مفید است. از نظر طب یونان و مصر باستان عود نوعی ضد باکتری و ضدعفونی کننده است و از طرفی باعث کاهش استرس، تنظیم ضربان قلب، تنظیم غدد درون ریز، تقویت حافظه و یادگیری میشود و در بهبود روحیه و خلق و خوی افراد نقش مؤثری را ایفا میکند. طب سنتی ادعا میکند که این تأثیرات از طریق ورود رایحه معطر عود به قسمت هیپوتالاموس مغز و ایجاد تحریکات اعصاب بویایی این ناحیه از مغز به وجود میآید.
روایاتی از زبان ائمه در متون اسلامی و کتب تاریخی درباره عود نقل شده است که این روایات نشان میدهند در دین اسلام به استفاده از عود سفارش شده است.روایات زیر مثالهایی از اهمیت استفاده از عود در اسلام هستند:
پیامبر (ص) فرمودند: از اين عود هندی غافل نباشيد كه هفت نوع شفا دارد، يعنی علاوه بر كاربرد بهداشتی خوشبو کردن محیط هفت كاربرد درمانی نيز دارد.
امام صادق (ع) میفرمایند: سزاوار است كه مرد هرگاه توانست لباس خود را با بخور كردن خوشبو سازد.
از امام صادق (ع) روايت شده كه فرمودند: بوى عود خالص تا چهل روز و بوى عودى كه با بوهاى ديگر تركيب شده باشد تا بيست روز در بدن مىماند.
در روايتى آمده كه امام رضا (ع) با عود هندى خالص بخور كرده، سپس گلاب و مشک بر خود مىماليد.
هیچ زمان خاصی را نمیتوان به عنوان بهترین زمان روشن کردن عود در نظر گرفت. این امر بیشتر به سلیقه و ترجیحات شما بستگی دارد. با این حال ممکن است شما در زمانها و موقعیتهای زیر بیشترین لذت را از روشن کردن عود ببرید:
· صبحگاهان: برخی افراد عود را در صبحگاهان روشن میکنند تا با بوی آرامشبخش آن روز را آغاز کنند.
· زمان مدیتیشن و آرامش: برخی افراد در هنگام مدیتیشن، یوگا، یا تمرینات آرامشبخش، عود را میسوزانند تا به آن روحانیت بیشتری ببخشند و همچنین جوانب معنوی را تقویت کنند.
· زمانی که میهمانان در خانه هستند: اگر میهمانانی در خانه شما هستند و شما میخواهید یک فضای دلپذیر و معطر ایجاد کنید، روشن کردن عود میتواند مفید باشد. در جشنها، مراسم یا تجمعات خانوادگی نیز میتوانید از عود استفاده کنید.
· زمان استراحت و خواب: بعضی افراد قبل از خواب عود را میسوزانند تا احساس آرامش و خواب عمیقتری داشته باشند.
از چوب عود برای ساخت دستبند استفاده میشود که محبوبترین مورد فنگ شویی است. پوشیدن دستبند چوب آگار به کنترل احساسات خشم و عصبانیت کمک میکند و به ما یادآوری میکند که همیشه دلسوز، شاد و در آرامش باشیم. رایحه عمیق عود به روح کمک میکند همیشه شاداب و شفاف باشد و استرس را در کار و زندگی روزمره کاهش دهد. سوزاندن عود در فنگشویی باعث افزایش ثروت و رفاه میشود. در اتاق خواب اگر چوب آگار را بسوزانید، فضایی تازه و راحت برای شما ایجاد میشود؛ بنابراین راحتتر به خواب میروید و خواب عمیقتری خواهید داشت. سوزاندن عود در محل کار به کاهش استرس و تسکین روح شما کمک میکند و باعث شفافیت ذهنتان میشود.
انواع مختلف عودهای موجود که از درخت آگار تهیه میشود دارای درجهبندی مختلفی است و بسته به این که از کدام قسمت درخت جدا میشود و چند درصد صمغ دارد وجود دارد و میزان صمغ آن قیمت و ارزش آن را تعیین میکند. رایحههای مختلفی که در دسترس ما وجود دارند از درصد بسیار کمی از صمغ برخوردارند و با انسانسهای مختلف تولید میشوند.
به طور کلی خواص زیر برای سوزاندن عود برشمرده میشود:
· ایجاد محیط آرام برای مراقبه و مدیتیشن
· رفع خستگی ذهنی
· ایجاد تمرکز
· درمان بیماریها
· رفع پرخاشگری
· کمک به درمان افسردگی
· دفع انرژیهای منفی محیط
· ایجاد فضای مجلل در محیط
به صورت کلی انواع مختلف عود معطر شامل موارد زیر است:
· عود مخروطی
· عود دست ساز (سنتی)
· عود معمولی اسانس دار
· عود شاخهای (مدادی)
نکته قابل توجه این است که بهترین عودها، عودهای دست ساز سنتی هستند که از چوب طبیعی درخت آگار تهیه میشوند. برخی از عودهای مصنوعی هم در بازار موجودند که در آنها از اسانسهای شیمیایی و غیرطبیعی استفاده شده است و خرید این عودها به شما عزیزان توصیه نمیشود.
اگر بخواهیم عودها را با توجه به کاربردشان دستهبندی کنیم، میتوانیم به موارد زیر اشاره نماییم:
· مدیتیشن
· ماه تولد
· ثروت
· میوهای
· گل و گیاه
· جنگل
· ماساژ
· فنگشویی
· و ...
برای خرید عود به صورت عمده یا تکی فروشگاههای متعددی وجود دارد و تعداد بالای آنها میتواند شما را دچار سردر گمی نماید. برای این که پاسخ پرسش خود درباره بهترین بازار خرید عود بیابید باید ابتدا ببینید که چه انتظاری از خرید خود دارید. شما میتوانید عود را از دستفروشیهای معمولی خیابانی بخرید و یا این که از بهترین بازارهای شهر عودهای باکیفیت را خریداری کنید. ممکن است شما قصد خرید عمده داشته باشید و بخواهید بهترین عودها را برای فروشگاه خرده فروشی خود تهیه کنید. شاید هم دارای کافی شاپ، رستوران و یا حتی فروشگاه لباس فروشی هستید و ایجاد فضای آرام توسط عود برای مشتریان از اولویتهای شما است. حتی میتوانید به برخی از فروشگاههای آنلاین عود هم مراجعه کنید؛ اما باید درباره اعتبار این فروشگاههای آنلاین عود تحقیقات کافی را به انجام برسانید. برای این منظور باید سعی کنید که بهترین عود را خریداری نمایید. جهت خرید عود عمده در تهران پیشنهاد من بازار صالح آباد و بازار شوش است. در این دو بازار فروشگاههایی هستند که انواع مختلفی از عود را با قیمت مناسب عرضه میکنند. البته از برخی از فروشگاههای این بازارها امکان خرید تکی هم وجود دارد. ویژگی خوبی که من درباره بازار صالح آباد به آن پی بردهام این است که این بازارها، بازارهای بزرگی هستند که اغلب فروشندگان آن به صورت عمده فعالیت میکنند و شما دستتان باز است که با توجه به شرایط خود خرید حضوری از آن را انتخاب کنید یا خرید غیرحضوری. سامانه تبلیغاتی بازار صالح آباد و بازار شوش به صورت جامع و کامل محصولات خود را معرفی نموده و امکانات خوبی را به عنوان یک سامانه خرید آنلاین از بازار بزرگی مثل صالح آباد را برای مشتریان فراهم نمودهاند.
درباره خواص و کاربردهای عود مطالب زیادی به گوش همه ما خورده است. اما شاید اطلاعات ما درباره عود دقیق و کافی نباشد. من سعی کردم در این مقاله به سؤالاتی از این قبیل این که "در واقع عود چیست؟"، "ارزش عود چقدر است؟"، "خواص عود چیست؟" و "عود چه کاربردهایی دارد؟" پاسخ دهم که امیدوارم مورد توجه شما قرار گرفته باشد. به طور خلاصه عود یکی از مواد طبیعی خوشبو است که از نوعی درخت مسن به نام درخت آگار حاصل میشود. این درختها در وسط خود صمغی آلوده به نوع خاصی از قارچ تولید میکنند که بوی بسیار مطبوع و ماندگاری دارد و این ماده در صنعت عطرسازی حتی در بهترین برندهای عطر دنیا کاربرد دارد. همچنین از این ماده چوب عود را میسازند که کاربردهای مختلفی مانند استفاده در مدیتیشن، فنگشویی، درمان، ماساژ و ... دارد. هرچقدر صمغ مصرفی در عود بیشتر باشد قیمت آن بیشتر است و عود گرانتر خواهد بود. عودهای اسانسدار مصنوعی هم در بازار وجود دارند که استفاده از آنها برای سلامتی شما مضر است و توصیه نمیشود. برای افرادی که تمایل به خرید عود با کیفیت دارند توصیه میشود که از بازار صالح آباد و بازار شوش به عنوان یکی از بهترین بازارهای خرید عود به صورت عمده و یا تکی انجام دهند. این بازارهای بزرگ امکان خرید آنلاین عود را هم برای کاربرانی که به هر دلیل تمایل به خرید حضوری ندارند فراهم نموده است.