سنگ کلیه فسفات کلسیم چیست و چگونه درمان می شود؟

فسفات کلسیم به شکل‌های مختلفی در سنگ کلیه ظاهر می‌شود و انواع مختلف اشکال این ترکیب در بیماران دیده شده است. رایج‌ترین شکل دیده‌شده، هیدروکسی‌آپاتیت است؛ این ترکیب همان بلور تشکیل‌دهنده استخوان‌هاست. بروشیت (کلسیم هیدروژن فسفات) کمتر دیده شده است؛ احتمالا به این دلیل که ساختار بلوری آن ثبات کمتری دارد و معمولا به هیدروکسی‌آپاتیت تبدیل می‌شود.

مشخص نیست که چرا برخی از سنگ‌های فسفات کلسیم به هیدروکسی‌آپاتیت تبدیل می‌شوند و برخی از آن‌ها به همان شکل بروشیت باقی می‌مانند. اگر در ترکیبات سنگ کلیه بیمار، کربنات آپاتیت وجود داشته باشد؛ این ترکیب از عفونی شدن دستگاه مجاری ادراری جلوگیری می‌کند. به خصوص اگر در این ترکیب، استوویت (بلور فسفات کلسیم، منیزیم، آمونیوم) و اوره‌آز (تولیدکننده اندامک‌ها) هم وجود داشته باشد؛ این خاصیت دوچندان می‌شود. البته کربنات آپاتیت می‌تواند در ترکیب سنگ کلیه بیماران مبتلا به سنگ کلیه کلسیم فسفات ناشناخته غیرعفونی هم وجود داشته باشد.

پژوهش‌های اخیر نشان داده است که تجزیه و تحلیل‌های آزمایشگاه‌های مختلف بر روی سنگ‌های فسفات کلسیم مشابه؛ نتایج مختلفی را برای فاز بلوری گزارش کرده‌اند. این موضوع منجر به این شده است که سوالاتی راجع به اعتبار تعیین این ترکیب‌ها ایجاد شود. برخی از آزمایشگاه‌ها در پی تشخیص این عدم قطعیت برای جلوگیری از پیشامد اشتباه در این ترکیب، تنها وجود کلسیم فسفات را گزارش می‌کنند.

آیا می توان با رژیم غذایی سنگ کلیه فسفات کلسیم را درمان یا از ایجاد آن جلوگیری کرد؟

در حالت کلی ما چهار نوع سنگ کلیه داریم که یکی از آن ها سنگ کلیه فسفات کلسیم می باشد. در مورد سنگ های کلیه کلسیم فسفات شما باید در رژیم غذایی خود مصرف سدیم را به شدت کاهش دهید. هم چین مصرف پروتئین هایی هم چون تخم مرغ، گوشت مرغ، شیر و ... رانیز باید محدود کنید. در عوض شما باید مصرف حبوبات مانند لوبیا و عدس، آجیل ها مانند بادام و پسته و سویا را افزایش دهید. اما فراموش نکیند که اصلی ترین دشمن سنگ کلیه آب می باشد پس حتما روزی 8 لیوان آب را در برنامه غذایی خود قرار دهید.

البته یکی از اصلی ترین عوامل بسیاری از بیماری ها از جمله سنگ کلیه اضافه وزن می باشد. پس حتما با رژیم غذایی و ورزش وزن خود را پایین بیاورید.

علت ایجاد سنگ کلیه فسفات کلسیم

علت ایجاد سنگ های کلیه به خصوص سنگ فسفات کلسیم عبارتند از :

· اضافه وزن

· عدم نوشیدن مایعات به خصوص آب به مقدار کافی

· کم تحرکی

· مصرف نمک زیاد

· مصرف فست فودها

· مصرف بیش از حد گوشت

· برخی از بیماری های زمینه ای

بر اساس تحقیقات انجام شده مشخ ش که تعدا سنگ های فسفات کلسیم در حال افزایش می باشد اما دلیل آن مشخص نمی باشد. پس با رعایت نکات گفته شده در بالا به جلوگیری و درمان این سنگ کمک نمایید.

دکتر حسین کرمی متخصص کلیه