شمارۀ ۹۹ | نگاهی به نتیجۀ نظرسنجی نشریۀ دردانشکده دربارۀ عملکرد دستیاران آموزشی | ملیکا هواسی
در ترمی که گذشت و چه‌بسا ترم‌های پیش از آن، در گوشه‌وکنار دانشکده همواره گلایه‌های دانشجویان از دستیاران آموزشی (TA) شنیده می‌شد. در راستای مواجهه با سیل انتقادات روانه‌شده و موارد موجود و جهت کمک به بهبود شرایط فعلی، نشریۀ دردانشکده فرمی را تهیه و در کانال تلگرامی خود منتشر کرد که ۶۵ نفر از دانشجویان دانشکده اعم از ورودی‌های سال‌های ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۲ در آن شرکت کرده‌اند که ۹۲ درصد آن را دانشجویان مهندسی شیمی و ۸ درصد آن را مهندسی نفت تشکیل داده‌اند.
طبق نظرسنجی انجام‌شده توسط نشریۀ دردانشکده، عمدۀ دانشجویان از عملکرد دستیاران آموزشی به‌دلایل متعددی اعلام نارضایتی کرده‌اند که بارزترین آن‌ها، مناسب‌نبودن سطح علمی دستیار آموزشی، عدم تسلط کافی روی مباحث، نبود آگاهی و هماهنگ‌نبودن با مباحث تدریس‌شده در کلاسِ استاد است. دستیار آموزشی وظیفه دارد در کنار استاد، روند یادگیری دانشجو را تسهیل کند و بهبود ببخشد، در صورت نداشتن تسلط کافی طبیعتاً توانایی حل سوالات فراتر از سطح تدریس که غلباً مشابه سطح امتحانات هستند را نداشته و بیشتر به حل سوالات پایه‌ای و نزدیک به سطح درسنامه می‌پردازد که ممکن است در شرایط به‌خصوصی مفید واقع شود؛ اما در اکثر اوقات این‌طور نیست. همچنین عدم هماهنگی میان سطح علمی دستیاران آموزشی با سوالاتی که قرار است حل آن‌ها را برای دانشجویان تشریح کنند، می‌تواند باعث کج‌فهمی دانشجو به‌علت بیان نارسای مطالب گردد؛ چراکه یکی از حداقل‌های توضیح و تشریح یک مفهوم یا مسئله، بدون شک تسلط ارائه‌دهندۀ آن در مبحث مذکور است.
از جمله انتقاداتی که با راه‌حل مطرح شده‌اند، مشکل کم‌آوردن زمان در کلاس‌های حل تمرین است. گرچه اغلب دستیاران آموزشی در کلاس‌های خود تمایل دارند به حل کامل سوال بپردازند؛ اما از دید دانشجویان این کار بیشتر از اینکه کمک‌کننده باشد، موجب عدم استفادۀ بهینه از زمان محدود کلاس می‌شود. راه‌حلی که در قالب نظرسنجی بازگو شده، صرف‌نظر از توضیح کامل راه‌حل سوال و تمرکز بر توضیح نحوۀ حل و الگوریتم حل سوالات گوناگون است. در این صورت به‌جای هدررفتن وقتِ ارزشمندِ کلاس حل تمرین بر سر محاسبات و قسمت‌های کم‌اهمیت مسئله، وقت کلاس صرفاً به آشنایی با تیپ سوالات مختلف و چگونگی حل آن‌ها اختصاص داده می‌شود که برای حل تمارین نیز ضروری است.
به نظر می‌رسد حل تمارین خواسته‌شده توسط دستیار آموزشی که خود یکی از مهم‌ترین بخش‌های یادگیری درس است به معضل بزرگی برای دانشجویان تبدیل شده. عدم مشابهت سطح سوالات حل‌شده در کلاس حل تمرین با تمارین تحویلی، استانداردنبودن برخی از آن‌ها در کنار ددلاین‌های غیرمنطقی‌شان، موجب دلسردی و نارضایتی اغلب دانشجویان در طول ترم می‌شود. موضوعی که موجب نارضایتی دوچندان می‌شود، عدم ارائۀ بارم‌بندی تمارین و پاسخ‌های آن‌ها است. در چنین وضعیتی، دانشجو نه از پاسخ درست و دقیق تمارین اطلاع دارد و نه می‌تواند از درستی نمرۀ کسب‌شدۀ خود اطمینان داشته باشد. مشکلات ناشی از عدم ارسال پاسخ‌نامۀ تمارین کم نیست و علاوه‌بر سردرگمی دانشجویان بر سر نمرۀ حل تمرینشان، می‌تواند نحوۀ پاسخ‌دهی آن‌ها در برگۀ امتحانی‌شان را نیز تحت‌الشعاع قرار دهند.
عدم نظارت اساتید بر دستیاران آموزشی، چه از نظر اخلاقی و چه آموزشی، از دیگر مواردی است که مورد انتقاد قرار گرفته است. از دید دانشجویان بخش به‌خصوصی از بی‌نظمی و بی‌تفاوتی برخی دستیاران آموزشی نسبت به کلاس‌های حل تمرین، سخت‌گیری‌های نامقعول، عیب‌جویی‌های بی‌جهت و رفتارهای غیرحرفه‌ای و تبعیض‌آمیز دستیاران آموزشی که تنها به اذیت‌شدن و استرس‌گرفتن مضاعف دانشجویان منجر می‌شود، از بی‌توجهی استادِ درس به چگونگی عملکرد و برخورد آن‌ها با دانشجویان، نشأت می‌گیرد.
باوجوداینکه دانشجویان یاد گرفته‌اند که به روند سوختن و ساختن عادت کنند، هرچه هست بپذیرند و با «این نیز بگذرد» خودشان را دلداری دهند، عده‌ای تصمیم گرفته‌اند که با درمیان‌گذاشتن انتقاداتشان، قدمی در راستای بهبود وضعیت موجود بردارند. اقدامات صورت گرفته به این شکل بوده است که دانشجویان مشکلاتشان را با شخصِ دستیار آموزشی، استاد مربوطه و حتی معاون آموزشی دانشکده مطرح کرده‌اند که اکثرشان مثمر ثمر واقع نشده. همچنین از نظر تنها کمتر از ۱۰ درصد دانشجویان نظرسنجی‌های آموزش تابه‌حال تأثیرگذار بوده است که این میزان از دلسردی می‌تواند بر اثر سهل‌انگاری در انتقال نتایج این نظرسنجیها به دستیاران آموزشی نشأت گرفته باشد. از آن جهت که در نظرسنجیها گاه حتی اسم برخی دستیاران آموزشی درج نمی‌شود، چنین پدیده‌ای آن‌چنان غریب‌الوقوع و دور از ذهن نیست.
