شمارهٔ ۱۰۹ | نگاهی به تجربۀ کارآموزی در شرکت پاسارگاد | محمدرضا زینالعابدینپور
هلدینگ «گسترش انرژی پاسارگاد» در تابستان امسال با طرح کارآموزی با اسم «صد در صدر» اقدام به جذب ۱۰۰ کارآموز از رشتههای مختلف مهندسی از دانشگاههای تراز اول کشور نمود. این شرکت با سرمایهگذاری بخش خصوصی در سال ۱۳۸۷ تأسیس شد و فعالیت مؤثر و مستمر در زنجیرۀ ارزش انرژی کشور داشته است. هلدینگ گسترش انرژی پاسارگاد تاکنون ۱۳ میلیارد دلار سرمایهگذاری در حوزۀ انرژی کشور انجام داده است. بخشهای مورد توجه این هلدینگ بخش بالادست نفت و گاز، بخش پاییندست نفت و گاز، برق و یوتیلیتی، زیرساخت، بازرگانی و انرژیهای تجدیدپذیر بوده است.
طرح کارآموزی امسال متشکل از بخشها و برنامههای متنوعی بوده که میتوان به برگزاری بوتکمپهای آموزشی، بازدیدهای علمی از پروژهها و کارآموزی در شرکتهای زیرمجموعۀ گروه اشاره کرد.
آغاز دورۀ کارآموزی با برگزاری بوتکمپهای آموزشی شروع شد که شامل آموزشهای پایه از قبیل دورههای اقتصاد مهندسی، هوش مصنوعی، صورتهای مالی، بازار انرژی، بازار کالا و زنجیرۀ ارزش کسبوکارهای گروه انرژی پاسارگاد بود. آموزشهای تخصصی مختص هر رشتۀ درسی و آموزشهای عمومی و مهارتهای نرم نیز برای کارآموزان برگزار شد. مجموع ساعت کلاسهای برگزارشدۀ این بوتکمپها ۱۰۶ ساعت بوده است.
پس از برگزاری بوتکمپها کارآموزان میتوانستد از بین ۱۵ شرکت زیرمجموعۀ گروه، شرکت مورد نظر خودشان را برحسب مرتبطبودن با رشتۀ تحصیلی یا علاقهمندی به پروژههای در حال انجام انتخاب کنند تا دورۀ کارآموزی خود را در این شرکتها بگذرانند. کارآموزان امکان انتخاب گذراندن دورۀ کارآموزی در دو منطقۀ عملیاتی و دفاتر تهران را داشتند. شرکتهای حوزۀ پاییندست مانند شرکتهای «جاوید انرژی پرتو» و «سروش انرژی پایدار» که شرکتهای کارفرمایی هستند و شرکت «مهر انرژی پاسارگاد» که در حوزۀ شرکت مشاور فعال است، مناسب انتخاب دانشجویان مهندسی شیمی بودند. در هر شرکت سرپرستی برای کارآموزان منتخب شده بود تا بر امور آنها نظارت کند و وظایف تعریفشده برای کارآموزان به دست سرپرست کارآموزان هر شرکت تعیین میگشت و تجربۀ کارآموزان هریک از شرکتها در یادگیری و برخورد با پروژه متفاوت بود.
سروش انرژی پایدار (دفتر تهران) که کارفرمای ساخت و تأسیس «پتروشیمی سروش» در منطقۀ ویژۀ اقتصادی پارسیان است، شرکت انتخابی ما برای گذراندن دورۀ کارآموزی بود. با نظارت سرپرست کارآموزی شرکت، آموزشها و توضیحات مورد نیاز پروژه با کمک نقشههای «PFD و P&ID» داده شد و تلاش برای یادگرفتن نحوۀ نقشهخوانی از مهارتهای ضروری و کاربردی دوره بود. همچنین ساعاتی در روز را کاملاً به کارآموزان و توضیحدادن بخشهای مختلف نقشه میپرداختند.
در ادامه با دقیقترشدن روی بخشهای مختلف فرایند سؤالاتی مطرح میشد که بحث و گفتوگو و تلاش برای یافتن جواب این سؤالات، جزئیات فرایندی را آشکار میکرد که به کسب نگاه صنعتی به درسهای ازپیشآموختهشده و کاربرد واقعیشان در صنعت کمک مینمود. پروژههایی مانند طراحی پمپ، سایزکردن لولهها، شبیهسازی قسمتهایی از فرایند با نرمافزارهای شبیهسازی مانند Aspen HYSIS، امکانسنجی اقتصادی برای ساخت بخش تصفیۀ آب پتروشیمی و... که هریک ما را با بخشی از پروژه در حد آشنایی سطحی درگیر مینمود.
همچنین اجازۀ شرکت و حضور در جلسات رسمی با پیمانکار و مشاور به ما داده میشد تا با چگونگی برگزاری این جلسات آشنا شویم. جلسه با مدیران بخشهای مختلف شرکت مانند HSE، خرید، مدیر پروژه و مدیر مالی نیز تدارک دیده شد تا با وظایف هر منصب در بوروکراسی اداری یک شرکت مهندسی آشنا شویم. پروژههایی به کارآموزان دربارۀ بخشهایی از پروژه که هنوز با چالش درگیر بود به کارآموزان محول گشت تا گزارشهای رسمی تهیه نمایند و این سبب میشد تا با اعداد و ارقام واقعی صنعتی، پروژه را پیش برد.
بازدید میدانی از «پالایشگاه نفت سنگین پاسارگاد قشم»، «پروژۀ سپهر و جفیر»، «نیروگاه خورشیدی دامغان» و «نیروگاه برق شریعتی مشهد» با توجه به اینکه کدامیک مناسب کدام رشتههاست، صورت گرفت. پروژۀ سپهر و جفیر مقصد بازدید دانشجویان مهندسی نفت و پالایشگاه نفت سنگین پاسارگاد قشم مقصد بازدید یکروزۀ دانشجویان مهندسی شیمی بود. در این سفر از پالایشگاه نفت سنگین قشم، اسکلۀ «حرا» و پروژۀ در حال ساخت جاوید انرژی پرتو بازدید به عمل آمد. در اتاق کنترل پالایشگاه نفت سنگین قشم، سرپرست اتاق کنترل به تشریح و آموزش فرایند در حال انجام و توضیح شرایط عملیاتی واحدها پرداخت و بعد بازدید از نزدیک از محیط پالایشگاه انجام شد.
جدا از سرپرست کارآموزی به کارآموزان، منتوری اختصاص داده شده بود که از بین مدیرعاملهای شرکتها انتخاب شده بودند. کارآموزان برای مشورت و سؤالهای کلانتر میتوانستند به ایشان مراجعه کنند. در طول دوره هم کارآموزان هر شرکت در یک جلسه اختصاصی با مدیرعامل هلدینگ شرکت میکردند تا برآورد خود را از دورۀ کارآموزی به ایشان انتقال دهند و سؤالات خود را بپرسند. مشورتهایی برای انتخاب آیندۀ مسیر شغلی براساس علایق فرد و پروژههای توسعه فردی مخصوص هر شخص نیز توسط ایشان به کارآموزان پیشنهاد شد.
