نکته مهم: این مقاله به مرور زمان، ویرایش و یا تکمیل می‌شود!
در صورتی که با مشکل تایپی، دستوری و یا مفهومی در این مقاله برخورد کردید، از شما دوست عزیز و گرامی، صمیمانه تقاضا می‌کنم که اینجانب را مطلع کرده، تا نسبت به تصحیح و تکمیل آن، در اسرع وقت اقدام نمایم.
با کمال تشکر
داریوش تصدیقی
۰۹۱۲۱۰۸۷۴۶۱ - DariushT@GMail.com - https://WebsiteAnalytics.ir - کانال تلگرام: IranianExperts@
نسخه ۱.۳ - ۱۳۹۸/۱۲/۲۵
دوستان عزیزم، در قسمت دوم این سری از آموزش‌های بورس، با الگوریتم خرید سهام آشنا شدیم، ولی سوالی که ممکن است مطرح کنید این است که چرا در این مقاله، به جای مرحله اول، اقدام به آموزش مرحله چهارم کرده‌ام؟
دلیل این امر آن است که یادگیری مراحل اول، دوم و سوم، نسبتا طولانی می‌باشند! و از آنجایی که ما انسان‌ها معمولا خیلی عجول هستیم! و می‌خواهیم قبل از یادگیری هر علمی آن هم به شکلی اصولی، به هر قیمتی و به صورت عملیاتی آن را انجام داده و تجربه کسب نماییم، تصمیم گرفتم که مرحله چهارم را ابتدا آموزش دهم!
هر چند که تمامی جذابیت و زیبایی بورس در آن است که خودمان تحلیل کنیم، خودمان استراتژی معاملاتی منحصر به فردی اتخاذ نماییم، خودمان سهام‌های منطبق بر استراتژی‌مان را پیدا کرده و از بین آن‌ها بهترین‌ها را انتخاب کنیم و غیره، ولی تا قبل از این مراحل، ممکن است که شما خواننده محترم، کدبورسی تهیه کرده باشید و دوست یا آشنایی (که البته باید امین و خبره باشد!)، یک یا چندین سهم را برای خرید به شما معرفی کرده باشد و شما بخواهید آن سهم‌ها خریداری کنید. لذا شاید برای شما مهم باشد که حالا که می‌دانم باید چه سهم‌هایی خریداری کنم، دقیقا باید به چه مقداری از هر یک از آن‌ها خریداری کنم؟
این مقاله سعی دارد که به طور کامل و دقیق، دیسیپلین خرید را بر اساس مدیریت پول (سرمایه) آموزش دهد.
برای معامله‌گری، به هیچ عنوان از توصیه‌های خرید یا فروش کانال‌ها و گروه‌های شبکه اجتماعی که نمی‌شناسید! استفاده نکنید! انشاءالله در یکی از مقالات آتی، در خصوص وجود پدیده‌هایی به نام بازی‌گردان‌های سهم‌ها نکاتی را خواهم گفت که در آنجا متوجه خواهید شد که بسیاری از توصیه‌های کانال‌ها و گروه‌های شبکه‌های اجتماعی، کاملا غیرواقعی بوده و آن‌ها به عمد! باعث از بین رفتن حجم زیادی از سرمایه شما و از دست رفتن بخش عمده‌ای از اعتماد به نفس و علاقه شما به بورس خواهد شد!
زمانی که از شخصی، توصیه‌ای برای خرید یک سهم دریافت می‌کنید، ضمن آن‌که باید در نظر داشته باشید که ممکن است پیش‌بینی وی درست از آب درنیاید! ولی باید از وی درخواست کنید که حدضرر (Stop Loss) و حد سود (Take Profit) شما را نیز در آن سهم بخصوص مشخص نماید!
زمانی که شخصی (آن شخص می‌تواند خودشما باشید!)، با استراتژی مشخص، اقدام به شناسایی سهم‌هایی، منطبق بر استراتژی مورد نظر خود می‌کند، شرط پیدا کردن سهم‌های برتر و اصلح، از بین آن سهم‌ها، نسبت سود به ضرر (Reward To Risk) می‌باشد. هر چقدر این نسبت بزرگ‌تر از یک باشد، خرید آن سهم مناسب‌تر و جذاب‌تر خواهد بود. انشاءالله در یک مقاله جداگانه‌ای، در خصوص مدیریت پول (سرمایه) و فلسفه آن به تفصیل مطلبی را خواهم نوشت.
مثال: به طور خلاصه فرض کنید که شخصی، بر اساس روند، خطوط حمایت و مقاومت (صریح و یا نامریی) و غیره، برای سهمی که قیمت آن ۱۰۰۰ ریال می‌باشد، حد سود و حد ضرر آن‌را پیدا می‌کند. مثلا احساس می‌کند که اگر پیش‌بینی وی برای رشد قیمت این سهم، نقش بر آب شود، قیمت این سهم تا کف ۸۰۰ ریال، ریزش خواهد کرد و احتمالا پس از برخورد با خط حمایت، برگشت پیدا می‌کند و مجددا به روند رشد خود ادامه خواهد داد. ولی ممکن است این ریزش بیشتر از پیش‌بینی مذکور ادامه پیدا کرده و وی شاهد ریزش قیمت تا خط حمایت بعدی باشد! برای همین منظور، حد ضرر را کمی کمتر از ۸۰۰ ریال، مثلا ۷۰۰ ریال در نظر می‌گیرد و شخص، این سهام را (با ضرر) در مبلغ ۷۰۰ ریال (یعنی با ۳۰۰ ریال ضرر) خواهد فروخت. در این شرایط مقدار Risk عدد ۳۰۰ باشد.
به طور مشابه، وی پیش‌بینی می‌کند که قیمت تا سقف ۱۷۰۰ ریال (خط مقاومت) رشد خواهد کرد و لذا عددی کمتر از ۱۷۰۰ ریال، مثلا ۱۶۰۰ ریال، برای فروش در نظر می‌گیرد. در این حالت حد سود یا Reward برابر ۶۰۰ می‌باشد.
در مثال فوق، با تقسیم عدد ۶۰۰ بر ۳۰۰ (یعنی حد سود بر حد ضرر)، عدد ۲ بدست می‌آید که البته عدد بسیار خوبی است!
نکته: در شرایطی که بازار رونق دارد، در صورتی که نسبت R/R (سود به ضرر)، حداقل ۲ (دو) باشد، خرید آن سهم منطقی و مناسب بوده و در صورتی که بازار رونق چندانی نداشته باشد، در صورتی که نسبت R/R (سود به ضرر)، حداقل ۱.۲ (یک ممیز دو دهم) باشد، خرید آن سهم منطقی و مناسب می‌باشد.
حد سود: یعنی درصد یا قیمتی که وقتی سهام به آن حد رسید، باید آن سهم را با سود به فروش برسانیم.
حد ضرر: یعنی درصد یا قیمتی که وقتی سهام به آن حد رسید، باید آن سهم را با ضرر به فروش برسانیم.
خلاصه: به طور خلاصه، باید ضمن انتخاب سهم‌های برتر و مناسب برای خرید (حال آن‌که خودمان با تحلیل به آن نتیجه رسیده باشیم و یا دیگران به ما توصیه کرده باشند) حد سود و حد ضرر نیز، قبل از اقدام به خرید سهم، در نظر گرفته شود!
معمولا توصیه می‌شود که ۵۰ الی (حداکثر) ۸۰ درصد کل دارایی خود را درگیر خرید نمادهای بورسی (سهام) نماییم. زمانی که بازار از رونق خوبی برخوردار است، به عدد ۸۰ نزدیک‌تر می‌شویم و زمانی که بازار رونق چندان خوبی ندارد (بازار متعادل و خنثی) به عدد ۵۰ نزدیک‌تر می‌شویم.
مثال: در صورتی که ۲۰۰ میلیون تومان نزد کارگزاری قرار داده باشیم، مبلغی که برای خرید سهام در نظر می‌گیریم باید بین ۱۰۰ میلیون تومان تا ۱۶۰ میلیون تومان باشد.
توصیه: در صورتی که کمتر از ۵۰ درصد از دارایی خود را درگیر خرید سهام نماییم، جذابیت بورس نزد ما کمرنگ شده و یا حتی از بین می‌رود!
توصیه: در صورتی که تمام دارایی خود (۱۰۰ درصد) را درگیر خرید سهم‌های انتخابی نماییم، ممکن است که در شرایط خاص، امکان خرید عرضه‌های اولیه و یا سهم‌های ویژه‌ای که در شرایط خاص بازار، شناسایی کرده‌ایم را از دست بدهیم، و یا در صورت ریزش تصادفی بعضی از سهم‌ها، قابلیت میانگین کم کردن (در مقاله دیگری آموزش داده خواهد شد) را از دست بدهیم.
معمولا توصیه می‌شود که حداقل ۵ سهم (نماد) و حداکثر ۸ سهم (نماد) در سبد معاملاتی خود داشته باشیم.
توصیه: به هیچ عنوان نباید تک سهم باشیم! تک سهمی بودن با هیچ تئوری مدیریت سرمایه، منطقی و معقول نبوده و ریسک‌مان را به شدت بالا می‌برد.
توصیه: خرید بیش از ۸ سهم نیز توصیه نمی‌گردد! چون کنترل و مدیریت آن‌ها بسیار سخت و زمان‌گیر خواهد بود! دقت داشته باشیم که عرضه‌های اولیه، مشمول این عدد نمی‌باشند! شما می‌توانید در کنار مثلا آن ۸ سهم اصلی، ۲۵ سهم عرضه اولیه نیز خریداری و نگهداری نمایید.
توصیه: به هیچ عنوان از یک گروه، بیش از یک سهم خریداری نمی‌کنیم! مثلا در گروه خودرو، صرفا اقدام به خرید یک سهم از آن می‌کنیم. خرید سهم‌های ایران خودرو، سایپا و غیره که همگی در یک گروه قرار دارند، آن‌هم به‌طور هم‌زمان، کاملا بی‌معنی و غیرمنطقی می‌باشد، چرا که معمولا رشد و ریزش (سوددهی و یا زیان‌دهی) هم‌گروهی‌ها معمولا هم راستا می‌باشند!
قبل از آن‌که به این موضوع بپردازیم، اصل دیگری را مطرح کرده و سپس با مثال این موضوع را آموزش می‌دهیم.
اصل: در هر معامله‌ای باید بین ۲ درصد تا حداکثر ۵ درصد کل دارایی را به عنوان حد ضرر در نظر بگیریم! البته در بازار بورس ایران (به تجربه) ۳ درصد توصیه می‌شود.
مثال: فرض کنید که ۲۰۰ میلیون تومان نزد کارگزاری قرار داده‌ایم و فرض کنید که بازار رونق چندانی ندارد و ما می‌خواهیم حداکثر ۵۰ درصد از این مبلغ را درگیر خرید ۵ الی ۸ نماد بورسی کنیم. یعنی می‌خواهیم حداکثر ۱۰۰ میلیون تومان خرید نماییم، با توجه به اصل فوق، در هر معامله نباید بیش از ۳ درصد متضرر شویم! یعنی حد ضرر ما برای هر معامله باید ۳ میلیون تومان در نظر گرفته شود.
حال می‌خواهیم یک نماد بورسی خریداری کنیم، و می‌خواهیم بدانیم که چه تعداد سهم از این نماد را می‌توانیم خریداری کنیم. این آموزش را با مثال تشریح خواهیم کرد:
مثال: فرض کنید که می‌خواهید از نماد خودرو (شرکت ایران خودرو) تعدادی سهم خریداری کنید. فرض کنید که قیمت هر سهم خودرو ۱۲۰۰۰ ریال می‌باشد. با توجه به این‌که قبل از تصمیم به خرید، با استفاده از تکنیک‌های مختلف نسبت R/R را بدست آورده باشیم و این عدد نیز با توجه به وضعیت رونق بازار نیز منطقی و مناسب باشد، در این مرحله، صرفا به حد ضرر توجه می‌کنیم. فرض کنید که در پیش‌بینی ما، اگر روند رشد دچار اختلال شده و به جای رشد، ریزش کند، تصمیم داریم که سهم خودرو را در مبلغ ۱۰۰۰۰ ریال (۲۰۰۰ ریال ضرر در هر سهم) به فروش برسانیم.
در مثال قبل نیز متوجه شدیم که با توجه به حجم پولی که کلا برای خرید در نظر گفته‌ایم، در این معامله حق نداریم که بیش از ۳ میلیون تومان ضرر نماییم.
لذا کافی است که عدد ۳ میلیون تومان (۳۰ میلیون ریال) را بر ۲۰۰۰ ریال (حد ضرر) تقسیم کرده تا تعداد سهمی که مجاز به خرید آن هستیم، بدست آید.
با تقسیم ۳۰,۰۰۰,۰۰۰ بر ۲,۰۰۰ عدد ۱۵,۰۰۰ بدست می‌آید، و این (حداکثر) تعداد سهامی است که مجاز به خرید آن سهم (نماد) می‌باشید!
با فرض این‌که بخواهیم ۱۵,۰۰۰ سهام از سهم (نماد) خودرو (ایران خودرو) به قیمت ۱۲,۰۰۰ ریال خریداری نماییم، باید از یکصد میلیون تومانی که به طور کلی برای خرید در نظر گرفته‌ایم، ۱۸ میلیون تومان آن را برای خرید سهم (نماد) خودرو اختصاص دهیم.
به همین ترتیب، بین ۵ تا حداکثر ۸ سهم (که البته مجموع مبلغ آن ها از یکصد میلیون تومان فراتر نرود) محاسبات فوق را انجام داده و اقدام به خرید می‌کنیم.
نکته مهم: مهم‌ترین! مهم‌ترین! مهم‌ترین! رمز موفقیت در بازار بورس، رعایت قوانین و قواعد و دیسیپلین‌هایی است که باید در تمام موارد به آن پایبند بوده! و مانند یک ماشین! و به دور از هیجانات و احساسات، کاملا خونسرد و حساب‌شده معامله کنید!
انشاءالله همیشه و همه جا سلامت و شاد و موفق باشید و سبدتان پر سود باشد...
پایان
