پولیپ یک توده سلولی است که در جدار اندامهای توخالی مانند معده و روده بزرگ تشکیل میشود. در بیشتر موارد، پولیپ هیچ علامتی ایجاد نمیکند و خطری برای سلامتی ندارد. اما بعضی از آنها ممکن است به مشکلات جدیتر منجر شوند و پتانسیل سرطانی شدن را داشته باشند. با توجه به اینکه ابتلا به پولیپ دستگاه گوارش نسبتا شایع است، این سوال که آیا پولیپ معده همان سرطان است یا خیر یا احتمال سرطانی شدن پولیپ روده چقدر است، توسط بسیاری از افراد مطرح میشود. اگر شما هم به دنبال پاسخ این سوال هستید، تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
تحقیقات نشان میدهد که ۲ تا ۶ درصد افرادی که تحت آندوسکوپی قرار میگیرند، پولیپ معده دارند. همچنین مشخص شده است که بیشتر پولیپها در قسمت فوقانی معده تشکیل میدهند و اندازه آنها اغلب کمتر از ۲ سانتیمتر است.
خوشبختانه اکثر پولیپهای معده خوشخیم هستند، یعنی سرطانی نیستند. با این حال بعضی از آنها ممکن است پیشسرطانی محسوب شوند و با گذشت زمان بیمار را دچار سرطان کنند. از سوی دیگر، بعضی از پولیپهای معده به دلیل وجود سلولهای سرطانی ایجاد میشوند. اینها حدود ۱ تا ۲ درصد پولیپهایی را تشکیل میدهند که پزشکان در طی آندوسکوپی پیدا میکنند. به همین دلیل، در پاسخ به این سوال که آیا پولیپ معده همان سرطان است یا خیر، باید بگوییم که به نوع پولیپ بستگی دارد. در ادامه انواع پولیپ روده و معده را بررسی میکنیم.
این پولیپها زمانی ایجاد میشوند که معده تعداد زیادی سلولهای ترشحکننده مخاط تولید میکند. آنها میتوانند در هر نقطه از معده رشد کنند، اما در مناطقی که عفونت هلیکوباکتر پیلوری وجود دارد، شایعتر هستند. هلیکوباکتر پیلوری یک نوع باکتری است که میتواند به بیماریهایی مانند گاستریت (ورم معده) و زخم معده منجر شود. بنابراین، این نوع پولیپ معمولا در افرادی که سابقه التهاب یا عفونت معده دارند دیده میشود. پولیپ هایپرپلاستیک معده به ندرت به سرطان تبدیل میشود، اما احتمال سرطانی شدن آن وجود دارد.
پولیپ غده فوندیک شایعترین نوع پولیپ معده است، به طوری که حدود ۴۷ درصد کل پولیپهای معده را تشکیل میدهد. این پولیپ اغلب به دلیل گشاد شدن سلولهای تولیدکننده اسید معده به وجود میآید و معمولا به صورت پراکنده در فوندوس معده (قسمت فوقانی معده) ظاهر میشود، با این حال احتمال تشکیل آن در سایر نواحی هم وجود دارد. خوشبختانه، خطر سرطانی شدن پولیپ غده فوندیک کم است.
پولیپهای آدنوماتوز تقریبا ۶ تا ۱۰ درصد کل پولیپهای معده را تشکیل میدهند و میتوانند در هر نقطهای از معده ایجاد شوند، اما معمولا در قسمت آنتروم معده (قسمت پایین معده) یافت میشوند. احتمال سرطانی شدن این پولیپ در مقایسه با سایر انواع پولیپ بیشتر است. حتی میتواند احتمال بروز سرطان را در روده یا سایر نقاط بدن افزایش دهد. به همین دلیل، همه پولیپهای آدنوماتوز باید از معده خارج شوند. ذکر این نکته ضروری است که احتمال ابتلا به سرطان به نوع سلولهای تشکیلدهنده پولیپ و اندازه پولیپ بستگی دارد.
در قسمت قبل به این سوال که آیا پولیپ معده همان سرطان است یا خیر، پاسخ دادیم. در این بخش قصد داریم درباره احتمال سرطانی شدن پولیپ روده صحبت کنیم. بیشتر پولیپهای روده مثل پولیپهای معده بیخطر هستند، اما بعضی از آنها میتوانند بعد از چند سال به سرطان تبدیل شوند. نتیجه یک تحقیق نشان داد که پولیپهای کوچکتر از پنج میلیمتر به ندرت سرطانی میشوند، در حالی که احتمال سرطانی شدن پولیپهای ۱/۵ تا ۳/۵ سانتیمتر بین ۱۹ تا ۴۳ درصد است.
پولیپ هایپرپلاستیک روده یا پولیپ التهابی معمولا بیخطر است و در موارد نادر به سرطان تبدیل میشود. پولیپ آدنوماتوز هم سرطانی نیست، اما ممکن است در آینده سرطانی شود. هر چقدر اندازه این نوع پولیپ بزرگتر باشد، احتمال بدخیم شدن آن بیشتر است.
هر چقدر پولیپهای معده بزرگتر باشند، خطر سرطانی شدن آنها بیشتر است. اگر پزشک در حین آندوسکوپی یک پولیپ با قطر بزرگتر از ۱۰ میلیمتر پیدا کند، ممکن است آن را فورا بردارد. اما احتمالا از برداشتن پولیپهای کوچک خودداری میکند، چرا که حذف پولیپ میتواند به عوارض جانبی ناخواسته از جمله خونریزی منجر شود.
پزشکان معمولا پولیپهای روده بزرگ را از بدن خارج میکنند، چون بهترین کاری است که میتوان برای جلوگیری از بروز سرطان انجام داد. پزشک به احتمال زیاد پولیپ روده را در طول کولونوسکوپی برمیدارد و سپس آن را زیر میکروسکوپ بررسی میکند تا بفهمد که آیا سرطانی است یا خیر. با این حال اگر پولیپ بزرگ باشد، ممکن است به جراحی نیاز داشته باشید. در بیشتر موارد، این کار با جراحی لاپاراسکوپی انجام میشود که یک نوع جراحی کمتهاجمی به شمار میرود.
چه پولیپهای دستگاه گوارش از بدن خارج شوند و چه این کار انجام نشود، در هر صورت لازم است در فواصل زمانی مشخص برای چکاپ به پزشک مراجعه کنید. چون احتمال تشکیل مجدد پولیپ در معده یا روده وجود دارد.
پولیپ معده چه علائمی دارد؟
اکثر پولیپهای معده بدون علامت هستند و به طور تصادفی طی آندوسکوپی کشف میشوند. البته پولیپهای بزرگ ممکن است در بعضی موارد به درد شکم، استفراغ، کمخونی یا کاهش وزن ناخواسته منجر شوند.
شایعترین علائم پولیپ روده بزرگ چیست؟
بیشتر پولیپهای روده بزرگ هیچ علامتی ایجاد نمیکنند. با این حال ممکن است بعضی از افراد علائمی مانند خونریزی از روده و در نتیجه ضعف و خستگی ناشی از کمخونی و اسهال یا یبوست مزمن را تجربه کنند.
چند درصد پولیپهای روده بزرگ سرطانی هستند؟
خطر سرطانی شدن یک پولیپ روده با اندازه متوسط طی ۱۰ سال ۸ درصد و طی ۲۰ سال ۲۴ درصد تخمین زده میشود. تقریبا ۷۵ درصد سرطانهای روده بزرگ از پولیپهای آدنوماتوز شروع میشوند.
در این مقاله به این سوال که آیا پولیپ معده همان سرطان است یا خیر پاسخ دادیم و احتمال سرطانی شدن پولیپ روده را بررسی کردیم. اکنون میدانید که پولیپهای دستگاه گوارش اغلب بدون علامت هستند و مشکل خاصی ایجاد نمیکنند. اما از آنجا که احتمال سرطانی شدن آنها وجود دارد، ممکن است پزشک در بعضی موارد حذف آنها را از معده یا روده توصیه کند. برداشتن پولیپ بهترین راه برای جلوگیری از ایجاد سرطان است. اگر در مورد این موضوع به راهنمایی بیشتری نیاز دارید، میتوانید از طریق سایت درمانکده از بهترین متخصص گوارش و کبد برای ویزیت حضوری یا مشاوره آنلاین دکتر گوارش وقت بگیرید.