هر رسانه‌ای را که نگاه کنید به طریقی سعی کرده مضرات سیگار را به بیننده نشان دهد و این عادت سیگار کشیدن را از سر آن‌ها بیندازد. اما متاسفانه با اینکه تبلیغات و آگاهی سازی‌های گسترده‌ای در این زمینه شده هنوز هم افراد بسیاری سیگار می‌کشند و روز به روز به تعداد آن‌ها افزوده می‌شود. این اصلا خبر خوبی نیست. سیگار کشیدن بر وضعیت سلامتی کلی بدن تاثیر منفی گذاشته و در یک جمله اگر بخواهیم خلاصه کنیم می‌توان گفت که جان شما را به خطر می‌اندازد. سیگار کشیدن علاوه بر اینکه خود فرد سیگاری را در معرض خطر قرار داده بله به اطرافیان هم آسیب‌های زیادی وارد می‌کند. یکی از چیزهایی که در این سال‌ها رواج پیدا کرده سیگارهای الکترونیکی یا همان ویپ هستند. محصولاتی که بیشتر جنبه بازاریابی دارند. اما آیا ویپ‌ها کمکی به ترک سیگار می‌کنند؟ ما در این مطلب قصد داریم در مورد مقایسه سیگار و ویپ بیشتر صحبت کنیم و ببینیم که ویپ‌ها دقیقا چه چیزهایی هستند. همراه ما باشید.
با اینکه اکثر مردم از خطرات سیگار کشیدن باخبر هستند و رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی هر کدام به نحوی در مورد خطرات این موضوع اطلاع رسانی می‌کنند، هنوز هم افراد بسیار زیادی عادت بد سیگار کشیدن را دارند.
سیگار کشیدن خطرات جانی و سلامتی بسیاری به همراه دارد و به راحتی می‌تواند در بلند مدت احتمال بروز بیماری‌های متنوعی را افزایش دهد. از مشکلات ریوی گرفته تا پوکی استخوان، خراب شدن دندان‌ها، مشکلات قلبی و عروقی، سرطان و...
ترک کردن سیگار برای بسیاری از افراد کاری نشدنی و غیر ممکن به نظر می‌رسد. اما افراد زیادی بودند که حتی با چندین سال سابقه سیگار کشیدن موفق به ترک آن شدند. هر زمان که برای ترک کردن سیگار اقدام کنید یک عمل هوشمندانه به نفع خودتان انجام داده‌اید. ترک کردن سیگار یعنی ترک کردن یک عادت مداوم که بیشتر جنبه روانی داشته، همچنین مسئله مرگ و زندگی است.
در طی این سال‌ها که راه‌های مختلفی به منظور ترک سیگار معرفی شده محصولاتی به نام ویپ یا همان سیگار الکتریکی هم وارد بازار شده‌اند. در رابطه با این محصولات بحث‌ها و اختلاف نظرات بسیاری وجود دارد. در ادامه بیشتر در مورد ویپ صحبت خواهیم کرد.
سیگار الکتریکی یا همان electronic cigarette برای اولین بار در سال 2004 به بازار معرفی شد. محصولاتی که هدف آن‌ها القای حس سیگار کشیدن بوده و با نام‌های بسیاری در بازار شناخته می‌شوند. ویپ یکی از نام‌های دیگر سیگارهای الکتریکی است.
ویپ‌ها دستگاه‌هایی هستند که به کمک باتری کار می‌کند و محلول موجود در دستگاه‌ها را به صورت بخار برای استنشاق خارج می‌کند. این محلول‌ها عموما حاوی مقادیری نیکوتین هستند که با طعم دهنده‌ها ترکیب شده‌اند و گاها عطری میوه‌ای دارند. همان طور که گفتیم این محلول قصد شبیه سازی کردن احساس سیگار کشیدن را دارد بدون اینکه دود و خاکستر تولید کند.
ویپ‌ها اشکال و مدل‌های مختلفی دارند. برخی از آن‌ها شبیه به مداد هستند و برخی دیگر شبیه به USB. شرکت‌های تولید کننده سیگارهای الکترونیکی این محصولات را به عنوان وسیله‌ای برای ترک کردن سیگار معرفی کرده‌اند. اما اجازه دهید خیالتان را راحت کنیم، این محصولات تنها بهانه‌ای برای گرم کردن بازار و خالی کردن جیب مردم هستند. محصولاتی که حتی سازمان FDA(سازمان مواد غذایی و دارویی ایالات متحده آمریکا) هم آن‌ها را به عنوان محصولات تنباکو دسته‌بندی کرده است.
خب اجازه دهید در این قسمت نحوه عملکرد ویپ و سیگار الکتریکی را بررسی کنیم. اگر که تجربه استفاده از این دستگاه‌ها را داشته باشید بدون شک با نحوه کار آن‌ها آشنا هستید.
اغلب ویپ‌ها دارای قسمت‌های زیر هستند:
بخشی که فرد از آن بخار را نفس می‌کشد. این دهانه یک کارتریج بوده که به انتهای لوله ویپ متصل می‌شود. درون این دهانه یک محفظه پلاستیکی وجود دارد که حاوی مواد ویپ است.
اتومایزر همان بخشی از ویپ است که باعث گرم شدن مایع شده و آن را بخار می‌کند. بدین شکل فرد می‌تواند بخار را استنشاق کند.
گرم کننده یا باتری باعث گرم شدن نیکوتین می‌شود. در برخی مدل‌ها این گرم کننده یک لامپ را در انتهای سیگار روشن می‌کند.
سنسور بخشی از ویپ است که بعد از مکیده شدن دستگاه توسط فرد شروع به گرم کردن مایع و نیکوتین می‌کند.
محلول همان مایعی است که بعد از گرم شدن بخار شده و به آن E-liquid یا E-juice هم می‌گویند. محلولی که دارای نیکوتین بوده و عموما ترکیبی از طعم دهنده و پروپیلن گلیکول است.
همان طور که گفتیم اختلاف نظرات بسیار زیادی در رابطه با این محصول وجود دارد. برخی معتقد هستند که ویپ فوایدی ندارد و تنها جنبه بازاریابی دارد. ما هم بالاتر اشاره کردیم که این محصولات تنها برای خالی کردن جیب مردم هستند. اما به طور کلی تحقیقات نشان داده افرادی که برای ترک کردن سیگار از ویپ یا سیگار الکتریکی استفاده می‌کنند شانس بیشتری برای ترک کردن دارند، در مقایسه با آن‌هایی که از دیگر محصولات نیکوتین‌دار مانند آدامس‌ها یا پچ‌ها استفاده کرده‌اند. به طور کلی:
البته به این موضوع هم دقت کنید که هیچ تحقیقاتی در زمینه تاثیرات دراز مدت مصرف ویپ انجام نشده و به طور کلی ویپ‌ها هم به عنوان محصولاتی آسیب زا برای سلامتی شناخته می‌شوند.
و اما می‌رسیم به عوارض ویپ‌ها، مهم‌ترین قسمت مطلب.
مصرف نیکوتین در دوران بارداری می‌تواند به جنین و مادر آسیب جدی وارد کند. به علاوه اینکه نیکوتین می‌تواند رشد طبیعی مغز را مختل کند و آسیب‌های مغزی جدی به همراه داشته باشد. در آخر اینکه نیکوتین اعتیادآور است.
از سموم موجود در محلول ویپ‌ها می‌توانیم به استالدهید، فرمالدئید، آکرولین، بنزن، دی استیل و پروپیلن گلیکول اشاره کنیم. آکرولئین در سموم از بین برنده علف‌های هرز هم وجود دارد. بنزن، ترکیبی است که در دود خارج شده از اگزوز خودروها هم دیده می‌شود. در آخر پروپیلن گلیکول را داریم، ماده‌ای که در ضد یخ‌ها استفاده می‌شود. تمامی این سموم در سیگارهای سنتی هم وجود دارند و آسیبی یکسان به ریه و سلامتی می‌رسانند.
درست مانند سیگارهای سنتی، دود ویپ هم برای افرادی که نزدیک به بخار تولید شده هستند خطرناک است. در نتیجه علاوه بر اینکه به خود فرد صدمه می‌زنند برای اطرافیان هم خطرناک هستند.
مصرف ویپ، بخصوص در افراد جوان می‌تواند آسیب‌های مغزی جدی به همراه داشته باشد. به طوری که بخار این دستگاه سیستم پاداش ذهن را دستکاری کرده و اشتیاق فرد برای تجربه مواد مخدر دیگری مانند کوکائین را بیشتر می‌کند و این عمل را یک عمل لذت بخش برای مغز تداعی می‌کند. به علاوه اینکه نیکوتین می‌تواند بخش‌هایی از مغز که مسئول یادگیری و توجه هستند را تخریب کند.
استفاده از ویپ پیچیدگی چندانی ندارد، شاید همین موضوع باعث شده که بسیاری از افراد جوان به سراغ آن بروند. به این خاطر که برعکس سیگارهای سنتی شما برای استفاده از آن‌ها نیاز به تجربه چندانی ندارید.
زمانی که شما قسمت دهانی را می‌مکید سنسور دستگاه فعال شده و به کمک باتری و گرم کننده مایع را گرم کرده و آن را تبخیر می‌کند. درست زمانی که مایع گرم شود فرد آن را استنشاق می‌کند و دود حاصل از گاز گرم شده به ریه‌ها می‌رسد. زمانی هم که فرد نفس خودش را بیرون بدهد بخاری غلیظ و سفید رنگ مشاهده می‌شود.
جویس در ویپ همان مایع و محلولی بوده که بهانه فعال شدن دستگاه است. مایعی که به آن e-juice یا e-liquid هم می‌گویند. مایعی که باید برای شروع سیگار کشیدن در مخزن ویپ ریخته شود. این مایع همان ترکیب نیکوتین و طعم دهنده‌ها بوده که با حرارت دیدن بخار و دود غلیظ ایجاد می‌کنند. جویس دارای مدل‌های مختلفی بوده که هر کدام مقدار نیکوتین و طعم مشخصی دارند. در حال حاضر هم شرکت‌های بسیار زیادی در زمینه تولید جویس فعالیت می‌کنند و برندهای زیادی از این مایع در بازار موجود است. به طور کلی هم جویس ترکیبی از گلیسیرین گیاهی، پروپیلن گلیکول، طعم دهنده و نیکوتین است.
از نظر عوارض و خطرات سیگار و ویپ تفاوت چندانی ندارند و درست همان خطرات سلامتی را برای فرد مصرف کننده به همراه دارند. اما به طور کلی همان طور که خودتان هم می‌دانید سیگارهای سنتی وسایلی یکبار مصرف هستند و بعد از یکبار مصرف دیگر قابل استفاده نیستند. در حالی که ویپ‌ها دائمی بوده و تنها باید مایع درون آن را شارژ کنید. ویپ‌ها برخلاف سیگارهای سنتی دارای کربن مونوکسید و آرسنیک نیستند. اما همان طور که بالاتر هم گفتیم سموم بسیار زیادی درون مایع آن وجود دارد.
به طور کلی سیگار کشیدن، چه سیگار سنتی چه سیگار الکتریکی یک عمل تهدید کننده سلامت جسمی و ذهنی شناخته می‌شود. فرقی هم نمی‌کند که چه مدت مشغول سیگار کشیدن باشید. نیکوتین می‌تواند باعث سکته، بیماری‌های معده، افزایش فشار خون، مشکلات مغزی، بالا رفتن میزان کلسترول و کند کردن روند التیام بدن شود. اگر که قصد ترک سیگار را دارید هیچ وسیله‌ای به غیر از ذهن‌تان نمی‌تواند به شما کمک کند. برای درمان عوارض سیگار و دریافت راهنمایی های بیشتر میتوانید به متخصص داخلی مراجعه و یا با مشاوره آنلاین مشاوره دکتر داخلی مشورت کنید.
بهانه‌ها را کنار بگذارید و به فکر سلامتی‌تان باشید. سلامتی ما ارزشمندترین سرمایه ما در زندگی است. سبک زندگی سالم را دنبال کنید، ورزش کنید، رژیم غذایی مغذی را دنبال کنید و از نوشیدنی‌های الکلی و سیگار دوری کنید.
منابع: cdc – medicalnewstoday - nhs
