همان طور که می‌دانید در دهان ما گیرنده‌های چشایی مختلفی فعالیت دارند که موظف به شناسایی طعم‌ها هستند. از طعم شور گرفته تا شیرینی، تند و تلخ. این گیرنده‌ها به محض خوردن و آشامیدن فعال می‌شوند و سیگنال‌ها را به سمت مغز ارسال می‌کنند. گاهی اوقات دهان ما بدون اینکه حتی چیزی خورده باشیم طعم تلخی دارد. آیا این شرایط تا به حال برای شما هم پیش آمده است؟ آیا تا به حال در طی روز در ساعاتی مشخص احساس طعمی تلخ در دهان و ته گلو را تجربه کرده‌اید؟ نگران نباشید، شما تنها نیستید. به این خاطر که تلخی دهان یک امر رایج در بین تمامی افراد بوده که علل مختلفی هم دارد. ما در ادامه علاوه بر بررسی علت و درمان این عارضه خواهیم دید که آیا تلخی دهان خطرناک است؟ همراه ما باشید.
به نظر شما مزه تلخ دهان نشانه چیست؟
مزه تلخ دهان یا همان Bitter Mouth به احساس طعمی تلخ در دهان گفته می‌شود، احساسی که بدون مصرف خوراکی و نوشیدنی ظاهر می‌شود. این حس در ساعات مختلفی از شب و روز به سراغ شما می‌آید. به عنوان مثال برخی افراد صبح‌ها این تلخی را بیشتر احساس می‌کنند. برخی هم حتی بعد از مسواک زدن هنوز این احساس تلخی دهان را دارند.
مزه‌ها دنیای پیچیده‌ای دارند، فاکتورهای زیادی می‌توانند به راحتی طعم دهان و مزه آن را عوض کنند. از بهداشت ضعیف دهان و دندان گرفته تا خشکی دهان و حتی بارداری در زنان.
بنابراین فراموش نکنید، عارضه‌ای که در دنیای پزشکی با نام تلخی دهان شناخته می‌شود منظور احساس تلخی بعد از خوردن یک ماده خوراکی نیست. این احساس تلخی بدون خوردن چیزی هم در دهان فرد وجود دارد.
علت تلخی دهان در طول روز چیست؟ چرا بلافاصله بعد از بیدار شدن مزه تلخی در دهان‌تان احساس می‌کنید؟
تلخی دهان علل مختلف و زیادی دارد. با اینکه اغلب اوقات تلخی دهان خطرناک نیست و علت جدی هم ندارد اما بهتر است که پیگیر ماجرا باشید و نسبت به علائم بی توجه نباشید. در ادامه برخی از رایج‌ترین علل تلخی دهان را بررسی خواهیم کرد.
سندرم سوزش دهان یا همان Burning Mouth Syndrome یکی از اصلی‌ترین دلایل مزه تلخ دهان است. این سندرم باعث شده که شما احساس سوزش دردناکی در دهان خود تجربه کنید. این احساس می‌تواند بخش کوچکی از دهان یا تمامی آن را درگیر کند. از طرفی این سندرم باعث شده که در دهان مزه تلخ و فلزی حس کنید.
در دوران بارداری سطح تعادل هورمون‌ها به کلی بهم می‌ریزد، بخصوص هورمون استروژن که نوسانات زیادی دارد. همین موضوع می‌تواند جوانه‌های چشایی موجود بر روی زبان را تحریک کند. بسیاری از زنان در این دوران احساس تلخی و مزه فلزی شدید در دهان خود را گزارش داده‌اند. البته جای نگرانی نیست، این تلخی دهان اکثرا بعد از بارداری ناپدید می‌شود.
وقتی از خشکی دهان صحبت می‌کنیم منظورمان عارضه گزروستومی یا همان Xerostomia است. خشکی دهان می‌تواند به دلیل کاهش میزان بزاق یا تغییر در ترکیب بزاق دهان ظاهر شود. افزایش سن، مصرف برخی داروهای خاص، مشکلات سیستم ایمنی و مصرف دخانیات از جمله رایج‌ترین علل بروز این مشکل هستند. خشکی دهان هم باعث شده که فرد در گذر زمان احساس تلخی بیشتری در دهان خود تجربه کند.
رفلاکس اسید معده به عنوان رایج‌ترین علت تلخی دهان شناخته می‌شود. رفلاکس معده زمانی رخ داده که اسفنکتر تحتانی مری ضعیف شده باشد و به همین دلیل غذا و اسید معده مجدد به سمت مری و دهان حرکت می‌کنند. همین موضوع باعث شده که فرد دهان خود احساس تلخی و گاها ترشی را تجربه کند. سرفه‌های خشک، درد قفسه سینه بخصوص بعد از خوردن غذا و مشکلات هضم از جمله علائم رفلاکس اسید معده هستند.
علاوه بر تمامی فاکتورهایی که تا اینجا بررسی کردیم از دیگر علل بروز تلخی دهان می‌توانیم موارد زیر را نام ببریم:
سندرم دانه کاج یک بیماری نادر بوده که در آن فرد بعد از مصرف دانه و یا روغن کاج علائم مختلفی از جمله تلخی دهان را از خود نشان می‌دهد.
طب سنتی نظریه نسبتا متفاوتی برای علت تلخی دهان دارد. در طب سنتی بر این باور هستند اصلی‌ترین علت تلخی دهان مشکلات دستگاه گوارش است. به عنوان مثال سردی معده و یبوست از جمله عارضه‌هایی هستند که تلخی دهان یکی از علائم آن‌ها است. این یعنی هر چقدر دستگاه گوارش سالم‌تری داشته باشید و غذای بهتری بخورید مطمئنا نه تنها تلخی دهان را تجربه نمی‌کنید بلکه بسیاری از بیماری‌ها به سراغ‌تان نمی‌آیند.
سوالی که برای بسیاری از افراد پیش می‌آید این است که چه زمانی باید به دکتر مراجعه کنند؟ آیا تلخی دهان خطرناک است؟ همان طور که بالاتر هم گفتیم تلخی دهان خطرناک نیست، مگر اینکه زنگ خطری مبنی بر وجود بیماری زمینه‌ای جدی‌تری نباشد. این یعنی می‌توانید بدون مراجعه به متخصص گوش، حلق و بینی و به کمک راه‌کارهای درمان خانگی این مشکل را برطرف کنید. اما توصیه ما به شما این است که اگر تلخی دهان مدت زمان زیادی طول کشید و روش‌های خانگی نتیجه مثبتی به همراه نداشتند حتما برای معاینه و مشورت به مشاوره تلفنی دکتر گوش، حلق و بینی مراجعه کنید.
راه‌کارهای متعددی برای درمان تلخی دهان در دسترس هستند. بسیاری از این راه‌کارها به حضور پزشک نیاز ندارند و می‌توانید خودتان در خانه آن‌ها را دنبال کنید. به عنوان مثال:
در صورتی که تلخی دهان به علت بیماری زمینه‌ای ظاهر شود ابتدا باید برای برطرف کردن این مشکل نسبت به درمان بیماری اقدام کنید. به عنوان مثال اگر اسید معده دلیل تلخی دهان باشد پزشک ابتدا با استفاده از دارو و رژیم غذایی مناسب سعی می‌کند مشکل رفلاکس را برطرف کند. از طرفی اگر مشکلات دهان و دندان منجر به بروز تلخی دهان شده باشند باید به سراغ دندانپزشک بروید و وضعیت سلامتی دهان و دندان خود را بررسی کنید. گاهی خرابی دندان‌ها، مشکلات و بیماری‌ها لثه هم می‌توانند باعث تلخی دهان شوند.
با توجه به مواردی که بررسی کردیم آیا تلخی دهان خطرناک است؟ خیر، تلخی دهان به طور کلی بیماری خطرناکی نیست، مگر اینکه به دلیل وجود یک مشکل جدی‌تر ظاهر شده باشد. به طور کلی روش‌های خانگی اکثرا برای برطرف کردن مشکل تلخی دهان نتیجه مثبتی به همراه دارند. اگر هم که با دنبال کردن این روش‌ها نتیجه‌ای حاصل نشد می‌توانید از پزشکان و متخصصین ما در سایت درمانکده کمک بگیرید و مشاوره آنلاین دریافت کنید.
منابع: healthline - medicalnewstoday
