دستگاه ساکشن که به آن وکیوم پمپ نیز گفته می شود یکی از تجهیزات پرکاربرد پزشکی است که مایعات و ترشحات اضافی را از بدن خارج می کند. این دستگاه انواع مختلف دارد که در منزل یا محیط های درمانی استفاده می شود و یکی از مهم ترین مدل های آن ساکشن جراحی است. ساکشن دارای سیستم مکش بسیار قوی است که با ایجاد خلاء یا فشار منفی، مایعات اضافی مانند خون یا ترشحات عفونی را خارج می کند. در عمل های جراحی مختلف از ساکشن جراحی استفاده می شود که خون ناحیه تحت عمل را خارج کرده و دید بهتری برای جراح ایجاد می کند. در بیماران تنفسی نیز از دستگاه ساکشن استفاده می شود که ترشحات راه تنفسی را بیرون کشیده و راه تنفس بیمار را باز نگه می دارد. علاوه بر این از عفونت دستگاه تنفسی جلوگیری می کند. انواع ساکشن با برق و باتری کار می کنند و در صورتی که دسترسی به برق وجود نداشته باشد از باتری دستگاه کمک گرفته می شود.
اجزای دستگاه ساکشن جراحی:
موتور الکتریکی
مولد فشار منفی
پمپ خلاء برای ایجاد فشار منفی
فیلتر تصفیه کننده هوا یا فیلتر باکتری
کاتتر ساکشن یا لوله خلاء که انعطاف پذیر بوده و ترشحات را به مخزن دستگاه می برد.
آسپیراتور یا لوله هواکش که از ورود مایعات به پمپ دستگاه جلوگیری می کند و ضد جرقه است.
مانومتر برای نشان دادن میزان فشار و مکش
پیچ های تنظیم مقدار مکش
سر ساکشن
مخزن جمع کننده مایعات
دستگاه ساکشن
کاربردهای دستگاه ساکشن:
تخلیه حفره های آبسه
برداشتن محلول شستشو از محل زخم
گرفتن تومور و برداشتن آن در حین جراحی
تشحیص محل خونریزی با خشک نگه داشتن محل
خارج کردن بافت های آسیب دیده یا نکروتیک مغزی
کمپرس کردن رگ دچار خونریزی
خارج کردن مایع مغزی- نخاعی از فضای زیر سخت شامه
دسته بندی ساکشن ها:
بر اساس پرتابل یا ثابت بودن: ساکشن های ثابت در یک محل مشخص قرار داده می شوند و چون وزن و حجم بالایی دارند به راحتی قابل جابجایی نیستند. در مقابل، ساکشن های پرتابل کوچک و سبک هستند و به راحتی جابجا می شوند. این ساکشن ها با برق و باتری کار می کنند. قسمت های مختلف این دستگاه مانند لوله کاتتر و مخزن یک بار مصرف است.
بر اساس میزان خلاء و مکش: ساکشن های مورد استفاده از جراحی اغلب دارای قدرت مکش بالا و بیش از 60 کیلو پاسکال هستند. در عمل های جراحی سرپایی نیز از ساکشن هایی با قدرت مکش متوسط و بیش از 20 کیلو پاسکال استفاده می شود.
نکات مهم هنگام استفاده از دستگاه ساکشن جراحی:
بهداشت رعایت شده و از روش های استریل استفاده شود.
بسته به نوع جراحی، کاتتر مناسب انتخاب شود.
فشار ساکشن پیش از شروع کار تنظیم شود.
لوله دستگاه پیچ خورده و سوراخ نباشد و داخل آن کاملا تمیز شده باشد.
زمان ساکشن کردن نباید بیش از 15 ثانیه باشد و بین هر ساکشن کردن 20 تا 30 ثانیه زمان باشد.
مخزن دستگاه به موقع تخلیه شود.
ساکشن جراحی
نکات مهم هنگام خرید ساکشن جراحی:
ساکشن ها دارای انواع و قیمت های مختلف هستند و بسته به میزان مکش و توان خروجی آن ها، تقسیم بندی می شوند. دستگاه باید قابل استریل کردن باشد و مخزن آن نیز به راحتی استریل شده و تخلیه شود. هنگام خرید این دستگاه باید به نکات زیر دقت شود:
