کم و بیش همهی ما نام دستگاه بخور سرد و دستگاه بخور گرم را شنیده ایم. اگر قدری بیشتر کنجکاو شده باشیم، بخور سرد و بخور گرم نیز لغاتی آشنا برایمان خواهد بود. بسیاری افراد گمان می کنند، بخور، کاری نه چندان ضروی است که هرازگاهی برای دلایلی چون رفع خستگی یا کاهش و تسکین علائم بیماری هایی مانند آنفولانزا انجام می شود و یا برخی مواقع اقدامی لاکچری محسوب شود!
اما بخور علاوه بر این موارد، مزایا و ویژگی های فراوانی دارد. که با توجه به سبک زندگی امروزی بسیار مفید و مؤثر خواهد بود. اگر شما هم علاقه مندید تا با زیر رو بم انواع دستگاه بخور، مزایا و معایب هر کدام و همچنین نکات کلیدی و مهم در خرید دستگاه بخور خوب آشنا شوید، این مطلب برای شماست. پس در ادامه همراهمان باشید.
فلسفه اصلی بخور، تأمین رطوبت کافی و به اندازه است. در واقع رطوبت محیط اطراف ما به علل مختلفی نظیر آلودگی هوا، شرایط محیط کار و زندگی و همچنین افزایش و یا کاهش دما می تواند دستخوش تغییر شود.
خوب است بدانید وجود رطوبت مناسب، لازمه سلامت، شادابی و طراوات پوست، دستگاه تنفس و بدن انسان است. کاهش رطوبت می تواند سبب بروز آسیب هایی چون خشکی پوست و لب، مشکلات تنفسی، سردردهای سینوسی، خروپف و ایجاد بستری برای رشد میکروب ها و باکتری های بیماری زا شود.
در طرف مقابل رطوبت بیش از حد نیز آزاردهنده بوده و خود سبب ایجاد مشکلاتی خواهد شد. با توجه به شرایط زندگی امروزی مسئله کاهش رطوبت نقش پررنگ تری دارد. باید به آن توجه ویژه ای داست. در همین راستا، تأمین رطوبت کافی امری بسیار مهم و حائز اهمیت است. این امر با استفاده از انواع دستگاه بخور سرد و گرم که در ادامه به بررسی آن خواهیم پرداخت، تا حد زیادی قابل حل است.
امروزه دستگاه های بخور در دو مدل اصلی تولید و عرضه می شوند. همان گونه که می دانید، دستگاه بخور سرد و دستگاه بخور گرم این دو مدل اصلی هستند. تفاوت عمده و مرز جداسازی آن ها نیز با توجه به دمای بخور تولیدی است. که تاثیر عمده ای در قیمت دستگاه بخور دارد.
در واقع میزان سردی و گرمی بخور با توجه به دمای محیط، مهمترین وجه تمایز آن هاست. البته این دو مدل خود دارای انواع دیگری نیز هستند که هریک از آن ها ویژگی ها و امتیازات ویژه ای را در اختیار استفاده کنندگان قرار می دهد. مواردی که به دقت در ادامه مورد بررسی قرار گرفته است.
دستگاه بخور سرد یکی از روش های رایج برای افزایش و تأمین رطوبت است. دمای بخور سرد اغلب پایین تر از دمای محیط است و در نتیجه به آن سرد گفته می شود. همچنین در بخور سرد، آب بخار نمی شود، بلکه طی فرآیندی به توده ای مه مانند و غبارگونه در می آید که سبب افزایش رطوبت هوا می گردد. دستگاه بخور سرد اغلب در نوع تبخیری و التراسونیک قابل تهیه و خریداری است.
بخور گرم یکی دیگر از انواع رایج بخور است. در این مدل، بخور حاصل، دمای بالاتری نسبت به دمای محیط دارد. این ویژگی علاوه بر تأمین رطوبت می تواند سبب گرم کردن فضای اتاق یا محل کار نیز شود. دستگاه بخور گرم نیز دارای دو نوع تبخیری و اولتراسونیک است که هر یک، ویژگی های متفاوتی نسبت به نمونه های بخور سرد دارند.
پس از بیان کاربردهای هریک از انواع بخور سرد و گرم، به بررسی دو نوع پرکاربرد آن ها یعنی تبخیری و اولتارسونیک و بیان مزایا و معایب هرکدام اشاره خواهیم کرد.
همان گونه که بیان شد، دستگاه بخور فراتر از آنچه که گمان می کنید، کارایی و استفاده دارد. برخی از موارد میان هر دو نوع سرد و گرم مشترک است. برخی موارد نیز مختص به نوع خاصی از بخور است.
اساساً استفاده از بخور چه از نوع سرد و چه از نوع گرم سبب افزایش رطوبت محیط و کاهش خشکی هوا می گردد. این ویژگی به ظاهر ساده، مزایا و کاربردهای ارزشمند و فوق العاده ای دارد. در ادامه به برخی از این کاربردها اشاره خواهیم کرد.
هنگامی که هوا خشک باشد، امکان فعالیت و سرایت باکتری ها و ویروس ها بیشتر خواهد بود. در نتیجه تأمین رطوبت با استفاده از دستگاه بخور سبب کاهش احتمال رشد و یا سرایت میکروب ها و باکتری ها می گردد.
بسیاری از افراد خشکی پوست در اثر قرارگیری در محیط خشک را تجربه کرده اند. کِرم ها و محصولات بهداشتی مختلفی در این خصوص مورداستفاده قرار می گیرند. وظیفه اصلی بسیاری از این کِرم ها تأمین رطوبت پوست است. لذا بخور می تواند به صورت طبیعی رطوبت محیط را تنظیم کرده و مانع از خشکی و یا چین و چروک پوست شود.
یکی از دلایل بروز خر و پف خشکی گلو است. دستگاه بخور با افزایش رطوبت محیط می تواند سبب کاهش خشکی و به دنبال آن کاهش خرو پف در خواب شود.
چوب از جمله جنس هایی است که در صورت خشکی هوا، با گذشت زمان دچار ترک و شکستگی می شود. در نتیجه تأمین رطوبت به وسیله دستگاه بخور علاوه بر مزایای مناسبی که برای انسان دارد، می تواند برای وسایل و تجهیزات شما نیز مفید واقع شود و سبب حفظ کیفیت شده و طول عمر مفید آن ها را افزایش دهد.
علاوه بر مواردی که بیان شد، بخور سرد برای اهداف خاصی نیز می تواند مورد استفاده قرار گیرد. مواردی مانند:
وجود گرد و غبار در هوا می تواند سبب بروژ آلرژی و یا تشدید آن شود. در نتیجه، پراکندگی مناسب رطوبت می تواند سبب کاهش این عامل شود. بخور سرد انتخاب بسیاری مناسبی برای تأمین رطوبت هوای منزل یا محیط کار است.
این رطوبت برخلاف رطوبت بخور گرم، معتدل تر بوده و علاوه بر کاهش علائم آلرژی می تواند برای افرادی که به بیماری های تنگی نفس نیز مبتلا هستند بسیار مفید و مؤثر باشد.
بخور سرد با تأمین رطوبت مناسب محیط سبب می شود. با تسکین مجاری تنفسی از قبیل بینی و گلو سبب تسریع در روند درمان و بهبودی افراد هنگام سرماخوردگی و آنفولانزا می شود.
رطوبت یکی از مهمترین عوامل در شادابی و طراوت پوست است. بخور سرد با فراهم کردن رطوبت طبیعی و مناسب می تواند سبب کاهش و جلوگیری از مشکلات پوستی نظیر خشکی پوست شود. همچنین رطوبت کافی می تواند سایر معضلات پوستی همچون خارش و … را نیز تسکین و کاهش دهد.
علاوه بر موارد استفاده رایج از بخور گرم، این بخور برای اهداف دیگری نیز گزینه ای ایده آل خواهد بود. مهترین موارد مختص به بخور گرم عبارتند از:
دستگاه بخور صورت سبب از بین بردن آلودگی های پوستی و باز شدن منافذ پوستی و تازه سازی سلول ها می شود. این کار از جمع شدن چربی ها جلوگیری کرده و می تواند از بروز جوش هایی نظیر جوش سرسیاه پیشگیری نماید.
محصولات بهداشتی و مراقبتی پوستی زمانی که منافذ پوست باز و شاداب هستند، بیشترین بازدهی و کارایی را خواهند داشت. بخور گرم پیش از استفاده از این محصولات می تواند سبب بازشدن منافد و بهبود عملکرد این محصولات شود. همچنین بخور گرم سبب افزایش گردش خون پوست شده و با اکسیژن رسانی بیشتر سبب درخشان شدن پوست خواهدشد.
سردرد و گرفتگی سینوس از موارد و معضلاتی است که بخور گرم می تواند سبب تسکین و کاهش علائم شود. استفاده از روغن ها و داروهای گیاهی نیز اثربخشی بخور گرم را دوچندان خواهد کرد.
همان گونه که اشاره شد، دستگاه های بخور سرد و گرم در دو نوع مدل تبخیری و اولتراسونیک تولید و عرضه می شوند. هر یک از این مدل ها دارای مزایا و محدودیت های خاص خود است. در ادامه به بررسی آن ها خواهیم پرداخت و شما می توانید با مطالعه این موارد بهترین دستگاه بخور متناسب برای شرایط خود را انتخاب نمایید.
دستگاه بخور سرد تبخیری، آب را تبخیر نمی کند بلکه با توجه به مکانیسم خاص آن، آب را به شکل بخار که مانند توده ای شبیه به مه است درآورده و با چرخش آن در محیط سبب افزایش رطوبت می گردد.
این چرخش نیز به کمک فن های تعبیه شده در دستگاه براحت صورت می گیرد. دستگاه های تبخیری دارای فیلتر هدایت کننده ای هستند. که وظیفه پخش و هدایت توده هوا را به محیط برعهده دارند. این فیلتر هوای مرطوب را پیش از ورود به محیط، پاکسازی کرده. و آلودگی های احتمالی همچون ناخالصی های آب مورد استفاده را جذب می کندد. در نتیجه تمیز کردن این فیلتر و یا تعویض آن در صورت نیاز از نکات مهم در حفظ و نگهداری دستگاه بخور تبخیری است.
یکی دیگر از انواع دستگاه بخور سرد، بخور اولتراسونیک است. در واقع این دستگاه، تکنولوژی جدیدتر و پیشرفته تری نسبت به نمونه های تبخیری دارد. ساز و کار این دستگاه بخور اولتراسونیک از صفحه ای دیافراگمی تشکیل شده که سرعت چرخش بسیار بالایی دارد.
ذرات آب با قرارگیری بر روی این صفحه از هم شکسته و جداشده و این ذرات تشکیل توده ای ابرمانند و غبارگونه را می دهند. با انتشار این ذرات و مولکول ها در محیط، روطبت محیط افزایش می یابد. استفاده از تکنولوژی مدرن سبب کاهش صدای تولیدی این نوع دستگاه و همچنین مصرف انرژی گردیده است.
در بخور گرم تبخیری آب به جوش آمده و تبخیر می شود. این بخار حاصل از تبخیر در محیط منتشر شده و سبب افزایش رطوبت می گردد. دمای بالای آب و بخار در این حالت، سبب ضدعفونی کردن محیط از باکتری ها و میکروب ها نیز خواهد شد.
ضمن آن که به دلیل افزایش دما، می توان به جای آب از محصول های ضدعفونی و یا دارویی جهت تسکین علائم بیماری نظیر سرماخوردگی نیز استفاده کرد. البته این امر باید با مشورت و توصیه پزشک صورت پذیرد.
در این نوع دستگاه بخار به دلیل آن که از اِلمنت هایی جهت گرم کردن آب و خروج بخار استفاده می شود. به آن دستگاه بخور گرم المنتی یا حمامی نیز گفته می شود.
دستگاه بخور گرم اولتراسونیک نیز از یک صفحه دیافراگمی تشکیل شده است. که با استفاده از فرکانس و سرعت بالا سبب جداسازی قطرات و ذرات آب و تولید توده ای مه مانند می شود. این قطرات در محیط پخش شده و سبب تأمین رطوبت موردنیاز می گردد.
شاید تمایل داشته باشید از دستگاه بخور سرد و گرم در یک دستگاه استفاده کنید! در واقع این دو نوع مدل از بخور را تؤامان در یک وسیله در اختیار داشته باشید. بدین منظور دستگاه بخور اولتراسونیک دومنظوره طراحی و تولید شده است.
دستگاه بخور اولتراسونیک دو منظوره به دلیل آن که هر دو نوع بخور سرد و گرم را در اختیار شما قرار می دهد، می تواند انتخابی مناسب و مقرون به صرفه برای تمامی فصول سال به شمار آید.
شیوه استفاده از دستگاه بخور سرد و گرم از لحاظ کارکرد شباهت فراوانی با یکدیگر دارند. در ادامه به آن اشاره خواهیم کرد.
به منظور استفاده صحیح و اصولی از دستگاه بخور اولین گام، مطالعه دفترچه راهنماست. مطالعه دفترچه شما را از امکانات و همچنین قابلیت های ویژه و احیاناً نکات قابل توجه و ویژه دستگاه بخور آگاه خواهد کرد.
لذا بنا به دلایلی نظیر مشاهده آن در بین دوستان یا آشنایان، از خواندن دفترچه راهنما غافل نشوید. دستگاه های بخور وسیله هایی نسبتاً حساس هستند. رعایت نکردن اصول و شیوه صحیح می تواند سبب آسیب به دستگاه و ایجاد خسارات مالی شود.
یافتن جای مناسب دستگاه بخور گام بعدی در مسیر استفاده درست از آن است. دستگاه را به دیوار تکیه ندهید و سعی کنید حداقل 20 تا 30 سانتی متر از دیوار فاصله داشته باشد. در این بخش مواظب پرده ها باشید و از نزدیک قراردادن دستگاه بخور به پرده ها خودداری نمایید. همچنین برای پخش و انتشار بهتر رطوبت دستگاه نیز بهتر است در سطح نسبتاً بلندی قرار بگیرد.
برای بخور نیاز به آب سالم دارید. استفاده از آب مقطر به دلیل نداشتن املاح و مواد زائد بهترین انتخاب برای عملکرد دستگاه بخور و حفظ طول عمر آن است. استفاده از آب جوشیده سرد شده نیز انتخاب مناسبی خواهد بود. چنانچه دستگاه، فیلتر دارد از وجود آن در دستگاه و همچنین تمیز بودن آن اطمینان حاصل کنید.
در صورت رعایت موارد بیان شده آماده روشن کردن دستگاه بخور هستید. البته با توجه به مدل دستگاه و قابلیت های آن می توانید از تنظیمات ویژه و دلخواه خود استفاده کنید.
پیش از اتمام مخزن آب دستگاه، نسبت به خاموش کردن آن اقدام کنید. همچنین بهتر است پس از خاموش کردن آن، آب موجود در مخزن را تعویض کنید.
امروزه دستگاه های بخور سرد و گرم به دلیل فراهم کردن رطوبت موردنیاز، از جمله وسایل و تجهیزات کاربردی در محیط کار و منزل به شمار می رود. کاهش سرایت پذیری عفونت ها، تأمین رطوبت موردنیاز و بهبود خشکی پوست، تسکین و کاهش علائم بیماری های تنفسی و سرماخوردگی و جذب بهتر مواد بهداشتی و مراقبتی پوست تنها برخی از کاربردهای انواع دستگاه بخور سرد و گرم محسوب می شود.
دستگاه های بخور اغلب در دو نوع تبخیری و اولتراسونیک تولید و عرضه می شوند. که هریک دارای مزایا و معایب خاص خود هستند. این دستگاه ها دارای کارکرد ساده ای هستند. راه اندازی و استفاده از قابلیت های آن ها کار دشواری نیست. تنها کافی است برخی اقدامات و نکات نگهداری را به خوبی رعایت نمایید.