وب‌سایت «درز» فعالیت خود را از سال 1394 با هدف ایجاد منبعی جامع درباره‌ی هنر، هنرمندان و آثار هنری ایران آغاز کرده و با تمرکز بر فعالیت هنرمندان ایرانی در رویدادهای داخلی و خارجی، آرشیو دقیق و کاملی از آثار آن‌ها تهیه کرده است. هنرمندان ایران در دهه‌ها و رده‌های سنی متفاوت، به خلق آثار هنری رو آورده‌اند. روزبه‌روز به تعداد هنرمندان ایرانی افزوده می‌شود و هرکدام از آن‌ها با تکنیک‌ها و شیوه‌های متنوعی به فعالیت هنری می‌پردازند.
وب‌سایت darz تلاش کرده آثار هنرمندان معاصر ایران را به طور کامل گردآوری کند و اطلاعات مربوط به آن‌ها را ثبت کند.
تاریخ هنر معاصر ایران به چند دههی اخیر محدود نمی‌شود و مشخص است که تعداد آثاری که در این دوران خلق شده بی‌شمار است. گردآوری آثار هنری ایران، نیازمند بررسی دقیق تاریخ هنر و هنرمندان از اواسط دوره‌ی قاجار است؛ چرا که فصل تازه‌ی تاریخ هنر ایران با جنبش مشروطیت آغاز شد و تغییرات اجتماعی و فرهنگی این دوران، موجی از نوگرایی و تجددخواهی را در هنر به راه انداخت. در آن دوره در کنار صنایع دستی و سنتی، هنر نقاشی بیشتر از دیگر انواع هنری مرسوم بود؛ اما به مرور زمان مجسمه‌سازی، چاپ، گرافیک و همینطور عکاسی، جای خود را در دنیای هنر ایران باز کردند. کمال‌الملک، معروف‌ترین شخصیت هنری آن دوران، مدرسه‌ی صنایع مستظرفه را تأسیس کرد و این آغازی برای هنر مدرن ایران بود؛ یعنی کنار گذاشتن سنت‌های هنری ایران و الگوبرداری از هنر غرب. آثار محمد غفاری یا کمال‌الملک نشان می‌دهد که این هنرمند چطور با به‌کارگیری تکنیک‌های غربی و زبانی واقعگرا، راهی تازه را در هنر ایران باز کرد.
اما جریان هنر نوگرای ایران به‌طور جدی در دههی بیست شمسی آغاز شد. هنرمندان نسل اول جریان نوگرایی، که بیشتر آن‌ها دانشجویان دانشکده‌ی هنرهای زیبا بودند، با تقلید از شیوه‌های مدرن غربی مثل امپرسیونیسم، اکسپرسیونیسم و کوبیسم، زبان تازهای را برای خلق آثار هنری ابداع کردند. جلیل ضیاءپور «انجمن خروس جنگی» را به راه انداخت و محمود جوادی‌پور «نگارخانه‌ی آپادانا» را تأسیس کرد تا فضایی برای ارائه و معرفی هنر نوگرای ایران وجود داشته باشد. آثار هنرمندان پیشروی این دوران در وب‌سایت «درز» گردآوری شده و اطلاعات مربوط به هرکدام به صورت دقیق موجود است. آثاری که نشان‌دهنده‌ی اولین تلاش‌های هنرمندان برای ترکیب زبان هنر غربی با موضوعات سنتی و ایرانی است. با برپایی نخستین بی‌نال یا دوسالانه‌ی هنری توسط مارکو گریگوریان در سال 1337، دوره‌ی تازهای در تاریخ هنر معاصر ایران به راه افتاد و نوگرایی به رسمیت شناخته شد. نمایش آثار نقاشان و مجسمه‌سازان در بی‌نال‌ها، امکان بررسی و ارزیابی آن‌ها را ایجاد کرد و مردم را با شیوه‌های هنر مدرن آشنا کرد. اما دههی چهل دوران پیشرفت هنر بود. هنرمندان زیادی در این دوره رشد کردند و با شیوه‌های مختلف به خلق اثر هنری پرداختند.
جنبش سقاخانه، انقلابی بود که حسین زنده‌رودی و پرویز تناولی به راه انداختند. هنرمندان سقاخانه‌ای در کار خود از نقش‌مایه‌های سنتی و عامیانه‌ی ایران و به‌ویژه خوشنویسی، به‌عنوان ماده‌ی خام استفاده می‌کردند و این عناصر را در ترکیب‌های انتزاعی با رنگ‌های درخشان به کار می‌بردند. آن‌ها قصد داشتند با استفاده از فرم‌های سنتی، زبان انتزاعی مدرن ایرانی را به وجود آورند.هنرمندان بزرگی مثل بهمن محصص، سهراب سپهری ( آثار سهراب سپهری)، بهجت صدر و محسن وزیری‌مقدم، به تحولات هنر جهانی توجه کردند و زبانی شخصی برای خلق آثار خود ابداع کردند. در این دوره تالار قندریز به راه افتاد که هنرمندان جوان اما خلاقی مثل پروانه اعتمادی در آن رشد کردند. در دههی چهل و پنجاه دولت از هنرمندان حمایت زیادی کرد و نام‌های بزرگی مثل فریدون آو، آیدین آغداشلو، مرتضی ممیز و ایران درودی در این سال‌ها به جنب‌وجوش هنری مشغول بودند. آثار بسیاری از هنرمندان برجسته‌ی این دوره در وب‌سایت «درز» جمع‌آوری شده است. این آرشیو کامل برای معرفی و بررسی هنر دهه‌های چهل و پنجاه، که از نظر زبان بصری و تعداد هنرمندان بسیار متنوع است، راهگشا خواهد بود.با وقوع انقلاب اسلامی و بعد از آن دوران جنگ، شرایط تازهای در هنر ایران ایجاد شد و مضامین حماسی و دینی موردتوجه قرار گرفت. در این دوره عده‌ای از هنرمندان به نقاشی سنتی و ایرانی ادامه دادند و تعداد زیادی به هنر انتزاعی رو آوردند. نقاشان بزرگی مثل علی‌اکبر صادقی و فریده لاشایی با شیوه‌های کاری متنوع و همینطور عکاسان مطرحی مثل کاوه گلستان و مریم زندی در این دوره رشد کردند که آثار این پیشکسوتان نیز با اطلاعات کامل و کیفیت بالا در وب‌سایت «درز» قابل دسترسی است.
در دههی هفتاد هنرمندان به دنبال ایجاد تعادلی میان هنر گذشته و امروز بودند تا زبان تجسمی مدرن ایرانی را به وجود آورند. هنرمندان دوره‌های قبل مثل آغداشلو، صادقی و فرح اصولی در این دوره به فعالیت ادامه دادند و ثمیلا امیرابراهیمی و محمدابراهیم جعفری هم به خلق آثار مشغول بودند.
اما در دههی هشتاد و نود، نسل تازهای از هنرمندان جوان در کنار پیشکسوتان به وجود آمد که از رسانه‌های مختلف و زبان‌های بصری متفاوت، برای بیان مشغله‌های ذهنی، مسائل زندگی شخصی و اجتماعی استفاده می‌کردند. در این سال‌ها روزبه‌روز بر تعداد هنرمندان، گالری‌ها و نمایشگاه‌ها افزوده شد و هنر ایران در عرصه‌ی بین‌المللی هم حرفهای تازهای برای گفتن پیدا کرد. آثار هنری که در این سال‌ها خلق شده آنقدر متنوع و زیاد است که دسترسی به تمام آن‌ها ممکن است دشوار باشد، اما وب‌سایت «درز» تلاش کرده آرشیو جامعی از این آثار را با اطلاعات دقیق و کامل آن‌ها جمع‌آوری کند و تمام آثاری که در گالری‌ها، نمایشگاه‌ها، بی‌نال‌ها و حراجی‌های هنری به نمایش درآمده‌اند را با ثبت دقیق نام هنرمند، عنوان اثر، تکنیک، سال خلق و ابعاد، به دو زبان فارسی و انگلیسی در صفحه‌ی شخصی هنرمندان قرار دهد.
در بخش آثار هنری وب‌سایت «درز»، 38269 عدد از تولیدات هنری در زمینه‌های مختلف مثل نقاشی، مجسمه، عکاسی، چیدمان، خوشنویسی، چاپ، طراحی و سایر دسته‌بندی شده‌اند تا دسترسی به آن‌ها ساده‌تر و سریع‌تر شود. مخاطبان می‌توانند اثر موردنظر خود را در هر قسمت جست‌وجو کنند یا تمام آثاری که در این زمینه‌ها قرار دارد را بررسی کنند.
در بخش اول صفحه‌ی آثار هنری، آثار تمام هنرمندانی که نام و مشخصات آن‌ها در وب‌سایت «درز» ثبت شده قابل مشاهده است. در این صفحه ترتیبی برای نمایش آثاربه صورت پیش‌فرض تعیین نشده؛ اما نوارهای جست‌وجویی وجود دارد که مخاطبان می‌توانند نام هنرمند، سبک، رنگ، موضوع، مدیوم و همینطور دههی آثار موردنظر خود را مشخص کنند. در ابزاری که آثار را بر اساس سبک جست‌وجو می‌کند، گرایش‌های مختلف هنری مثل واقع‌گرایانه، امپرسیونیزم، کوبیسم، اکسپرسیونیزم، سوررئالیسم، انتزاعی، پاپ آرت، نگارگری، سقاخانه و... از هم متمایز شده‌اند و این دسته‌بندی سبک‌ها، کار دسترسی به آثار را راحت‌تر می‌کند. همچنین امکان انتخاب آثار هنری بر اساس رنگ آن‌ها در این صفحه فراهم شده است.
از دیگر امکانات صفحه‌ی آثار هنری در وب‌سایت «درز»، دسترسی به آثار بر اساس موضوع آن‌هاست. در این قسمت امکان جست‌وجوی آثار هنری بر اساس موضوعات منظره، طبیعت بی‌جان، فیگور، پرتره، سلف‌پرتره، گیاهان، گل، حیوانات، شهر، خانه، فضای داخلی، اسطوره و... فراهم شده و مخاطبان می‌توانند با انتخاب هر موضوع، به تمام آثار هنری مرتبط در مدیوم‌ها و زمینه‌های متنوع دست یابند.
با انتخاب آثار بر اساس مدیوم آن‌ها، مخاطبان می‌توانند آثار هنری که با تکنیک‌های مختلف مثل رنگ‌وروغن، آکرلیک، آبرنگ، مداد، کلاژ، پارچه، سرامیک، چوب، مونوپرینت و.... خلق شده را مشاهده کنند. ابزاری که آثار را بر اساس دهه دسته‌بندی می‌کند هم امکان مقایسه و شناسایی آثار هنری که در زمینه‌ها و تکنیک‌های متنوع، توسط هنرمندان مختلف و در یک دوران خاص خلق شده‌اند را به وجود می‌آورد. همچنین اطلاعات کامل تمام آثار، مثل نام هنرمند، عنوان اثر، سال خلق و تکنیک در هر زمینه‌ی هنری، به صورت دقیق در وب‌سایت «درز» قرار داده شده و مخاطبان می‌توانند با باز کردن صفحه‌ی هر اثر به آن دسترسی پیدا کنند.
وب‌سایت درز تلاش می‌کند آرشیوی دقیق از آثار هنری و هنرمندان معاصر ایران گردآوری کند و فعالیت هنرمندان در عرصه‌ی داخلی یا بین‌المللی را به دقت ثبت و ضبط کند. آثاری که در سال‌های اخیر خلق شده رشد بسیاری داشته و بی‌شمار است؛ اما پلتفرم «درز» فعالیت تمام هنرمندان ایرانی که در هر رده‌ی سنی و گرایشی فعالیت حرفهای دارند را پوشش داده و با جمع‌آوری آثار هنرمندان باکیفیت بالا، بایگانی تصویری و نوشتاری دقیقی فراهم کرده است. آرشیو پلتفرم «درز»، علاوه بر اطلاع‌رسانی کامل درباره‌ی هنرمندان و آثار هنری، منبع جامعی برای تمام مخاطبان دنیای هنر تجسمی فراهم کرده و در بستر هنر ایران بی‌رقیب است.
منبع: تابناک
