کاربرد جی ای اس در مهندسی آب یکی دیگر از رشته هایی می باشد که جی آی اس در آن کاربرد دارد و در این مقاله قصد داریم آن را بررسی کنیم.کاربرد جی آی اس در مهندسی آب به گونه ای می باشد که اهمیت منابع آب و محیط زیست و مدیریت آنها را نشان میدهد.
زیرا هم از نظر ارزش منابع بسیار باارزش هستند و هم اینکه خسارات ناشی از عدم مدیریت درست آنها بسیار گران تمام میشود.
همه ما می دانیم که آب یکی از فاکتورهای مهم در محیط زیست و زندگی انسانهاست و عوامل دیگر را بیشتر از هر چیزی میتواند تحت تاثیر قرار دهد و در واقع نقش مهمی را در حیات انسان دارد.
با توجه به اینکه یکی از نیازهای بشر، برای کشاورزی و صنعت، آب است، لذا در اغلب موارد شهرها و روستاها در نزدیک منابع آبی مثل رودها و .. ساخته میشود.
این موضوع مزایای بسیاری برای بشر دارد و از طرفی اگر پیش بینی ها و مدیریت کارآمدی انجام نشود میتواند خسارات سنگین مالی و جانی به وجود آورد.
وقتی از مدیریت و تصمیم گیری صحبت می شود منظور نیاز ما به اطلاعات و تحیلی داده ها می باشد.بنابراین پیچیدگی های خود را دارد.
سامانه اطلاعات جغرافیایی یا Geographic Information System که به صورت مخفف با اسم GIS شناخته میشود دقیقا برای این موضوع به وجود آمده است.
یعنی یک سیستم اطلاعات مکانی که بتواند داده های مختلف را به عنوان ورودی بپذیرید و آنها را ساماندهی کند و بتوان با ابزارهای این سیستم اطلاعاتی، تحلیلهایی روی داده انجام داد.
و در نهایت خروجیهایی به شکل گزارشهای مدون و به صورت خلاصه شده در قالب نقشه، چارت و نمودار از آنها تهیه کرد.
می توان اینگونه بیان کرد که خلاصه GIS یک ابزار تحلیلی اطلاعات (مکانی) است که به مدیران در تصمیمگیری و برنامه ریزی کارآمد و موثر کمک میکند تا اطلاعات خود را ارزیابی کنند و مناسب ترین و بهترین خروجی را دریافت کنند.
بنابراین متخصصانی که درگیر برنامه ریزی، طراحی، بهره برداری، و ساخت و ساز آب، فاضلاب، و سیستم های فاضلاب سطحی هستند به برنامه های کاربردی GIS برای بهره وری افزایش نیاز دارند.
یکی از کاربردهای مفیدGIS ، مربوط به کیفیت آب در آبهای زیرزمینی است.
برای ساخت و ساز/مکانیابی کارخانجات صنعتی، محل های دفن زباله، فعالیتهای کشاورزی، و منابع بالقوه دیگر آلودگی آبهای زیرزمینی، مهم است که بدانید چگونه منابع آبهای زیرزمینی موجود تحت تاثیر قرار می گیرند و یا در معرض تاثیرپذیری خواهند بود.
علاوه بر این، در مورد آلودگی آبهای زیرزمینی و نیاز به مهار و پاکسازی از آلاینده، چارچوب موجود از سیستم آبهای زیرزمینی در برنامه ریزی اقدامات بازسازی بسیار با ارزش خواهد بود.
جی.آی.اس (GIS) می تواند حلقه نهایی در شبیه سازی مدل آبهای زیرزمینی باشد؛
GIS در پمپاژ آب های زیر زمینی و در واقع فرونشست آب ها کمک می کند.
مناطقی که بیش از حد پمپاژ آبهای زیرزمینی در آن ها رخ دهد ممکن است فروکش کرده، و هنگامی که در نزدیکی دریا این عمل واقع شود، ممکن است باعث سیل شود.
پمپاژ بیش از حد آبهای زیرزمینی می توانند آب شور را به موقعیتی بالاتر بکشاند و آبخوان را آلوده سازد. مطالعه دقیق و مدیریت آبهای زیرزمینی در GIS و یا با داده هایی که در GIS مدل شده اند می تواند از این مشکلات جلوگیری کرده یا آن ها را کاهش دهد.
بنابراین جی آی اس در شته مهندسی آب در موارد زیر دخیل است.