تغذیه نقش اساسی در رشد و سود آوری دامپروری و پرورش گوسفند دارد. با وجود اهمیت این موضوع اما هنوز خیلی از دامداران به موضوع به اندازه کافی اهمیت نمی‌دهند و به شکل سنتی به خوراک دهی گله خود مشغول هستند. این عدم توجه به تهیه یک جیره مغذی خوب، به نظر من بیشتر زحمات دامداران را نابود خواهد کرد. چون که به اندازه کافی گله رشد و تولید نخواهد داشت.
در این بخش در خصوص مکمل هایی که باید برای گله استفاده شود، صحبت می کنم.
تولید موفق حیوانات اهلی مستلزم بکار بردن استراتژی‌هایی است که استفاده از منابع غذایی در دسترس را بهبود بخشیده تا پتانسیل حیوانات اهلی را تبدیل به سرمایه نماید. در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری نشخوار کنندگان کوچک چراگاهی شدیداً به علوفه ها به عنوان منبع مواد مغذی وابسته هستند. سرشاخه خواری اصلی ترین بخش جیره بزها را تشکیل می‌دهد با این عادت تغذیه ای بزهای چراگاه میتوانند در مقایسه
با بقیه نشخوار کنندگان انتخاب و دسترسی بیشتری به گیاهان بومی داشته باشند. این فصل نگاهی به محدودیت‌های تغذیه ای علوفه ها و بقیه منابع خوراکی و استفاده از تکنولوژی مکملها برای بهینه ساختن پتانسیل تولید در بزها دارد. در کشورهای در حال توسعه پتانسیل تولید بز گوشتی توسط بسیاری از عوامل تغذیه ای و محیطی محدود میگردد. بزها و گوسفندان در چراگاه جیره‌شان را از انواع مختلف گونه های گیاهی انتخاب می‌کنند کیفیت و در دسترس بودن علوفه در طی فصول سرد و خشک سال کاهش می یابد و روی مصرف مواد تغذیهای تأثیر می‌گذارد علاوه بر این وجود متابولیت های ثانویه در گونه های گیاهی باعث کاهش دسترسی به انرژی و افزایش نیاز به گلوکز میگردد. مکمل ها برای کاهش کمبودهای تغذیه ای و اثرات سمی متابولیت ها نیاز میباشند.
آشنایی کامل با خصوصیات جیره و خوراک گوسفند
یک نوع از مکملها شامل علوفه لگومینه میباشد که میتواند به عنوان یک منبع پروتئینی و انرژی خوب در جیره استفاده شود. بزها به عنوان مصرف کننده های اهلی حد واسط در استفاده از کربوهیدرات های ساختاری مانند سلولز به کارآمدی گوسفند و گاو نیستند.
بزها تمایل به خوردن شاخ و برگ درختان و درختچه ها دارند در حالی که گوسفند و گاو گراسها و علوفه را مصرف می.کنند توانایی برای انتخاب خوراک توسط بز گوسفند و گاو بستگی به ابقا و هضم الیاف در شکمبه آنها .دارد .بنابراین زمانی که این تغذیه کنندههای انتخابی تمایل به مصرف کمتر الیاف دارند جیره های الیافی به طور معنی داری مصرف انرژی را تحت تأثیر قرار میدهند.
اخیراً راهبردها و محدودیت‌های خوراک در مناطق خشک به طور کامل مورد بررسی قرار گرفته اند برخی از محدودیت‌های یافت شده در این مناطق عبارتند از کم بودن قابلیت دسترسی به علوفه که منجر به کاهش مصرف خوراک میشود و کیفیت پائین علوفه و وجود متابولیت‌های ثانویه گیاهی در سرشاخه ها میباشند که مصرف مواد مغذی را تحت تأثیر قرار میدهند.
معمولاً در اکثر مناطق منابع غذایی موجود، احتیاجات نگهداری نشخوار کنندگان کوچک را برطرف نمی کنند نیاز به مکملها در سیستم‌های بر پایه علوفه به دلیل وجود یا عدم وجود مواد مغذی کافی علوفه ای و همچنین افزایش ظرفیت چرا در محیط های چراگاهی میباشد. مکمل ها همچنین میتوانند یک وسیله برای انتقال افزودنی‌های غیر تغذیه ای ترکیبات ضد میکروبی و بقیه ترکیبات برای جلوگیری یا درمان مشکلات و بیماری ها مانند انگل‌ها باشند.
مکملهای پروتئینی همانند پروتئین حقیقی و اوره ممکن است باعث افزایش هضم فیبر، مصرف علوفه و رشد بزها شوند.
استفاده از ترکیب منابع اقتصادی انرژی مثل ملاس (یک منبع از کربوهیدرات‌های (سریع التخمیر) و اوره (یک منبع نیتروژن غیر پروتئینی) میتوانند به رشد میکروب‌های شکمبه و هضم خوراکهای الیافی کمک نمایند. با افزایش هضم الیاف، اثرات محدود کنندگی روی مصرف ماده خشک کاهش می یابد و باعث افزایش تولید میگردد. تحت شرایط چراگاهی یک مکمل- اوره ملاس اثر مثبتی بر رشد دارد و یک مکمل انرژی بر پایه دانه کامل باعث بهبود تولید مثل بز ماده میشود.
محدودیت‌های تغذیه ای و محیطی
نشخوار کنندگان معمولاً گیاهان با الیاف بالا را مصرف کرده و به محصولات قابل فروش تبدیل می‌کنند با تخمیر الیاف در شکمبه انرژی و پروتئین میکروبی برای نگهداری رشد شیردهی و تولید مثل فراهم میگردد.
هر چند با توجه به صفات فیزیکی و شیمیایی خوراکهای با الیاف بالا در نواحی نیمه خشک مواد مغذی کافی برای تولید مناسب بزها فراهم نمی‌گردد.
دو عامل مهم تأثیرگذار بر مصرف و کیفیت علوفه گونه علوفه و مرحله رشد آن بلوغ میباشد، علوفه های مناطق گرمسیری در مقایسه با علوفه های مناطق معتدل به طور سالیانه دارای افزایش تولید ماده خشک هستند. افزایش آن در ارتباط با کاهش کیفیت علوفه و ارزش غذایی میباشد. اولین وسیله به منظور تغییر محدودیت‌های آب و هوایی در کشاورزی آبیاری است ولی محدودیت های فیزیکی و اقتصادی استفاده از آبیاری را در مناطق گرمسیری محدود می‌سازد.
درباره عوامل تاثیر گذار بر قیمت گوسفند زنده اینجا بخوانید.
یکی از دلایل اصلی تنش‌های تغذیه ای که تولید حیوانات را در این مناطق محدود میکند تأثیر نوسانات فصلی در کیفیت و دسترسی علوفه ها میباشد.
در طول فصل خشک مصرف علوفه ناکافی که نتیجه کاهش در دسترس بودن آن در منطقه سطح پروتئین خام پائین و افزایش درجه لیگنینی شدن میباشد باعث کاهش مصرف مواد مغذی مانند نیتروژن، انرژی مواد معدنی و ویتامین‌ها میشود که این‌ها برای رشد شیردهی و زایمان مهم هستند.
در دسترس بودن علوفه به اندازه کیفیت علوفه در عملکرد بزها مهم است. اگرچه کیفیت علوفه در طول فصل خشک کاهش مییابد اما ترکیب جیره به قابلیت دسترسی و الگوی گیاهی مراتع چرا شده توسط بزها بستگی دارد. در برخی کشورها کاکتوس یک مکمل غذایی در مواقع اضطراری در نواحی نیمه خشک میباشد. برخی گونه‌های آن دارای الیاف بالا (بیش از 58 درصد دیواره سلولی بر ماده خشک) و خاکستر بیش از 25 درصد میباشد که باعث کاهش مصرف انرژی و پروتئین خام میشود.
