انواع آنتی بادی ها + نحوه عملکرد آن ها

موضوع مورد بحث این مقاله معرفی آنتی بادی ها و نحوه علکرد آنها در برابر عوامل بیگانه و سلول های مهاجم است. تا انتها با دایا اکسیر همراه باشید.

آنتی ژن ها

همانطور که میدانید سلول های دستگاه ایمنی اکتسابی که می توانند باعث ایجاد پاسخ ایمنی شوند، مولکولی به نام آنتی ژن ها را می شناسند. این آنتی ژن ها یا جزء سالم مثل باکتری ها و .. هستند یا مثل پروتئین یا پلی ساکاریدها. پس پاسخی که سلول های ایمنی به یک جزء کوچکی از آنتی ژن به نام اپی توپ می دهند ممکن است به سه شکل انجام شود:

• واسطه سلولی که لنفوسیت ها مسئول این کار هستند
• هومورال که آنتی بادی ها در این پاسخ نقش دارند
• هر دو مورد

پس میتوان گفت آنتی بادی یک گلیکوپورتئین از خانواده ایمونوگلوبولین ها به شمار می رود که توسط پلاسماسل ها(سلول های تکثیر و تمایزیافته لنفوسیت های B) ایجاد و یک آنتی ژن را به طور اختصاصی مورد بررسی قرار می دهند.

نحوه عملکرد آنتی بادی ها

هنگامی که یک عامل بیگانه وارد بدن می شود، سیستم ایمنی بدن می تواند آن را تشخیص دهد زیرا مولکولهای سطح آنتی ژن با مولکولهای موجود در بدن متفاوت است. پس برای از بین بردن مهاجم ، سیستم ایمنی از چندین مکانیسم که یکی از مهمترین آنها تولید آنتی بادی است، استفاده می کند. به این صورت که آنتی بادی های تخصصی توسط گلبول های سفید خون به نام لنفوسیت های B تولید می شوند. هنگامی که یک آنتی ژن به سطح سلولB متصل م شود، سلول B را برای تقسیم و بلوغ گروهی از سلولهای یکسان به نام کلون تحریک می کند. سلولهای B بالغ که سلولهای پلاسما نامیده می شوند، میلیونها آنتی بادی را در جریان خون و سیستم لنفاوی ترشح می کنند. با اتصال آنتی بادی به آنتی ژن هایی که باعت تحریک واکنش ایمنی شده بودند، مورد حمله قرار گرفته و خنثی می شوند.

به چنین آنتی بادی هایی که خود را به برخی میکروب های مهاجم متصل می کنند تا آنتی بادی های دیگر بتوانند آن را بی حرکت کرده یا از نفوذ آنها به سلول های بدن جلوگیری کنند، آنتی توکسین گفته می شود.

همچنین در مواردی ممکن است آنتی ژن با روکش آنتی بادی تحت واکنش زنجیره ای شیمیایی قرار گیرد و به عنوان مکمل که مجموعه ای از پروتئین های موجود در خون است، باعث تجزیه (ترکیدن) میکروب مهاجم شود یا می تواند سلولهای پاک کننده میکروب کشنده را جذب کند یا مهاجم را فاگوسیتوز کند.

شکل و ساختار آنتی بادی:

یک آنتی بادی از دو زنجیره پروتئینی سبک و دو زنجیره پروتئینی سنگین تشکیل شده که یک شکلY انعطاف پذیر را تشکیل می دهند. همچنین دو منطقه ثابت و متغیر در هر زنجیره وجود دارد که بخش ثابت آنها در یک نوع آنتی بادی، یکی است و از DNA سنتز می شود ولی بخش متغیر وابسته به نوع آنتی ژن دارد که لنفوسیت B آنتی بادی متناسب با آن را تولید می کند.

انواع آنتی بادی ها:

آنتی بادی ها با توجه به ناحیه ثابت خود در پنج گروه طبقه بندی می شوند که نه تنها در ناحیه ثابت خود بلکه در نوع فعالیت هم متفاوت هستند.

· IgG

فراوان ترین ایمونوگلوبولین در خون که در طی پاسخ های ایمنی و به دنبال التهاب، عفونت و سایر موارد افزایش پیدا
می کند. این آنتی بادی دارای حلالیت بالا بوده و تنها ایمونوگلوبولینی می باشد که وارد جریان خون شده و تا حدود 3 هفته عمر دارد. همچنین تا زمانی که نوزاد بتواند پاسخ های سیستم ایمنی اکتسابی را کسب کند یک ایمنی غیر فعال برای برخی عفونت های نوزاد را ایجاد می کند.

· IgA

این آنتی بادی بیشتر در ترشحات برون ریز وجود دارد و توسط پلاسماسل ها در مخاط های گوارشی، تنفسی و مجاری تولید می شوند. همچنین این نوع آنتی بادی از یک مقاومت بالایی در برابر آنزیم های پروتئولیتیک برخوردار است.

· IgM

این آنتی بادی در واقع برای پاسخ اولیه به آنتی ژن تولید می شود که بعد از اتصال، نقش مهمی را در فعال کردن سیستم کمکی کمپلمان ایجاد می کند و بیشترین ایمونو گلوبولین های خون را تشکیل می دهد.

· IgE

این آنتی بادی نسبت به دیگر آنتی بادی ها، مقدار کمتری در خون وجود داشته و تمایل زیادی برای متصل شدن به
گیرنده های سطحی روی بازوفیل ها را داراست و بعد از مواجه شدن با آنتی ژن در سطح بازوفیل ها، ماده های حیاتی چون هیستامین، هپارین و لکوترین را رها کرده و باعث به وجود آمدن یک واکنش آلرژیک می شود.

· IgD

در آخر هم کمترین میزان آنتی بادی در پلاسمای خون به IgD می رسد که فعلا خواص و عملکرد آن به طور دقیق مشخص نشده است. این آنتی بادی ساختمانی به شکل مونومر دارد و با اتصال به سطح لنفوسیت B به عنوان یک گیرنده آنتی ژن محسوب می شود.

تقسیم بندی بر اساس نوع سلولی

آنتی بادی ها را از یک نظر دیگر نیز بر 2 دسته تقسیم می کنند که عبارت است از آنتی بادی مونوکلونال یا پادتن‌های تک‌دودمانی که بیشتر در آزمایشگاه ها برای درمان بیماری یا مقاصد تحقیقاتی استفاده می شود وآنتی بادی پلی کلونال یا پادتن های چند دودمانی که هر کدام از مجموعه این گروه، در مقابل آنتی ژن های خاص، اپی توپ های خاصی را برای اتصال انتخاب کرده و بیشتر در درمان و تولید داروها مورد استفاده قرار می گیرند.

سخن پایانی

به طورکلی آنتی بادی ها به 5 دسته Immunoglobulin M (IgM) با زنجیره سنگین μ، Immunoglobulin D (IgD) با زنجیره سنگین δ، Immunoglobulin G (IgG) با زنجیره سنگین γ ، Immunoglobulin A (IgA) با زنجیره سنگین Αو Immunoglobulin E (IgE) با زنجیره سنگین ε تقسیم می شوند و از نظر نوع سلول نیز در دو دسته Monoclonal antibodies (mAb or moAb) که ساخته شده توسط سلولهای ایمنی یکسان هستند تاجایی که همه کلونهای یک سلول مادر منحصر به فرد و دارای affinity یک ظرفیتی هستند، زیرا به یک اپی توپ متصل می شوند و دسته دیگر به نام Polyclonal antibodies که به چند اپی توپ متصل می شوند و معمولاً توسط چندین سلول پلاسما متفاوت ساخته
می شوند.

پس به طور کلی آنتی بادی ها برای انجام کار خود به دو دسته کلی تقسیم می شوند که عبارت است از:

• آنتی بادی اولیه

آنتی بادی اولیه را می توان به عنوان یک ایمونوگلوبولین تعریف کرد که به طور خاص به پروتئین ها متصل می شود. این آنتی بادی است که مستقیماً به آنتی ژن متصل می شود. این امر با شناخت اپی توپ موجود در آنتی ژن توسط ناحیه متغیر آنتی بادی اولیه انجام می شود.

• آنتی بادی ثانویه

آنتی بادی های ثانویه برای کمک به تشخیص ، مرتب سازی و تصفیه آنتی ژن های هدف به زنجیره های سنگین آنتی بادی های اصلی متصل می شوند. آنتی بادی های ثانویه با روش اتصال آنتی بادی های اولیه با آنتی ژن ها اختلال ایجاد نمی کنند و به طور مستقیم به آنتی ژن متصل نمی شود. هنگامی که آنتی بادی های اولیه به طور مستقیم به آنتی ژن های هدف وصل شوند ، آنتی بادی های ثانویه می آیند و به آنتی بادی های اصلی متصل می شوند. آنتی بادی ثانویه باید مخصوص گونه های آنتی بادی و ایزوتوپ آنتی بادی اولیه در طول هدف تشخیص آنتی ژن باشد.

دایا اکسیر، مرکز فروش انواع مواد شیمیایی آزمایشگاهی در ایران از برندهای معتبر دنیا مانند مرک و سیگما آلدریچ.

برای مطالب بیشتر به وب سایت دایا اکسیر مراجعه کنید.

راه ها ارتباطی با ما ؛

شماره تماس دفتر : ۰۲۱۲۲۳۲۷۰۴۳

واتس اپ: ۰۹۰۱۷۷۷۷۰۲۳

ایمیل :  info@dayaexir.com