یکی از رایج ترین حوادثی که در شبکه برق رخ می دهد، اضافه ولتاژهای گذرا است.
اضافه ولتاژهای گذرا، همانطور که از نامشان پیداست، زمانی اتفاق میافتند که ولتاژ شبکه بسیار بیشتر از ولتاژ اسمی باشد.
این شرایط به طور منظم در اکثریت قریب به اتفاق تاسیسات الکتریکی رخ می دهد. آنها معمولاً به دلیل جهشهای ولتاژ کوتاه مدت اتفاق میافتند. به طور کلی، بیشتر پیامدها بر روی دستگاه های متصل به شبکه است. با این حال، در مواردی ممکن است حوادث جدی رخ دهد و حتی افرادی را که در تاسیسات هستند تحت تاثیر قرار دهد.
بسته به بزرگی آنها، اضافه ولتاژهای گذرا می توانند باعث آسیب جدی به دستگاه متصل به شبکه شوند، از پیری زودرس تجهیزات تا تخریب کامل آن.
در طول یک طوفان، اگر رعد و برق به هادی شبکه یا در یک مکان نزدیک برخورد کند، می تواند یک اضافه ولتاژ گذرا ایجاد شود، زیرا جریان القایی نیز حتی اگر تماس مستقیم وجود نداشته باشد، بر شبکه تأثیر می گذارد.
چگونه از شبکه برق در برابر ولتاژهای گذرا محافظت کنیم؟
برای جلوگیری از اثرات مضر اضافه ولتاژ گذرا، یک یا چند محافظ ولتاژ برای محافظت از شبکه الکتریکی نصب می شود.
حفاظت در برابر اضافه ولتاژ از طریق محافظ هایی (واریستورها، لوله های تخلیه گاز، دیودها و غیره) که به صورت موازی بین فازهای مختلف (خنثی و زمین) متصل میشوند، انجام می شود.
برای هر فاز باید یک محافظ نصب شده و به سیستم اتصال به زمین متصل شود.
هنگامی که ولتاژ از مقدار نامی بالاتر میرود، وریستورها جریان را به زمین تخلیه می کنند تا بر شبکه داخلی تأثیر نگذارد. محافظ به عنوان یک سپر عمل می کند به طوری که افزایش ولتاژ بر تجهیزات دریافت کننده آن تاثیر نمی گذارد.
دستگاه های متصل به شبکه حفاظت شده قطعی برق نخواهند داشت و عمر مفید آنها را افزایش می دهد.
استفاده از محافظ در برابر اضافه ولتاژهای گذرا تایید شده با مقررات جاری و نصب شده توسط نصاب های حرفه ای برای عملکرد صحیح در زمان مناسب از اهمیت بالایی برخوردار است. یک محافظ بی کیفیت یا بد نصب شده از نصب محافظت نمی کند و می تواند آسیب جدی مانند آتش سوزی در تابلو برق ایجاد کند.
از طریق این سیستم، نصب از نوسانات برق محافظت می شود.
در خانه، وسایل برقی (ماشین لباسشویی، کامپیوتر، تلویزیون و ...) از حوادث ناشی از طوفان برق و تخلیه سوئیچ در امان خواهند بود.
در ادارات و محل های کار، افزایش برق، تیم های کاری و تمام اطلاعات موجود در آنها را در معرض خطر قرار می دهد. حفاظت از آنها یک ضرورت تجاری است.
در صنعت، افزایش ولتاژ می تواند باعث آسیب جدی و حتی نیاز به تعویض ماشین آلات به دلیل تاثیر افزایش ولتاژ شود و یکپارچگی اطرافیان را در معرض خطر قرار دهد. همچنین لازم است توقف های تولید را نیز در نظر گرفت که این امر می تواند زیان های اقتصادی مربوطه را به دنبال داشته باشد.
داشتن حفاظ بهترین راه برای جلوگیری از اضافه ولتاژهای گذرا برای محافظت از تجهیزات و کالا است.
کیفیت محافظ ها در برابر اضافه ولتاژهای گذرا برای عملکرد صحیح در لحظه مورد نیاز حیاتی است.
در حال حاضر تعداد زیادی دستگاه الکترونیکی به شبکه برق متصل هستند. عملکرد مناسب آن برای زندگی روزمره و تجارت مهم است. به همین دلیل، هرگونه نصب با دستگاه های حساس، با ارزش معین و مستلزم عملکرد صحیح و مستمر آنها، باید با محافظ های مربوطه محافظت شود تا ایمنی افراد، کالاها و تجهیزات تضمین شود.