بانک کانادا از جمله بانک‌های مرکزی است که از سال 2016 به طور فعال در مورد CBDCها تحقیق کرده است. این بانک مرکزی تعدادی پروژه علمی در دست بررسی دارد و هم‌زمان در حال اجرای آزمایشی CBDC از طریق یک پروژه به نام پروژه جاسپر می‌باشد (Project Jasper).
پروژه جاسپر در مارس 2016 به‌عنوان ابتکاری مشترک بین بانک کانادا، کنسرسیوم R3 و چندین مؤسسه مالی داخلی آغازشده است[1]. هدف از این طرح، درک این موضوع است که چگونه استفاده از DLT می‌تواند مزایای بیش‌تری را به پرداخت‌های بین‌بانکی داشته باشد. بانک کانادا در نقش اصلی خود تضمین می‌کند که سیستم‌ها با استانداردهای مدیریت ریسک کار می‌کنند و ثبات در سیستم مالی ملی آن‌ها پایدار می‌باشد.
از زمان آغاز پروژه، چهار مرحله آزمایش و توسعه مفهومی استفاده از W-CBDC و DLT اجرا شده که درک بهتری از چگونگی استفاده از چنین سیستم‌هایی برای تسویه‌حساب‌های بین‌بانکی فراهم کرده است.
در فاز اول این پروژه، نمونه اولیه انتقال بین‌بانکی مبتنی بر Ethereum ساخته شد و بر کشف پتانسیل و پیامدهای DLT و W-CBDC برای پرداخت‌های بین‌بانکی متمرکز بود. هدف فاز اول، آزمایش پشتیبانی از تسویه‌حساب در یک پلت‌فرم DLT بود. فاز اول از یک پروتکل اجماع «اثبات کار» استفاده کرد. این راه‌حل عملکرد را با موفقیت در یک محیط آزمایشی نشان داد. با این‌حال، نگرانی‌هایی از نظر کارآیی وجود داشت. به‌عنوان‌مثال، به دلیل استفاده از اثبات کار، در مورد نهایی بودن معامله ابهاماتی وجود داشت. همچنین برخی از ریسک‌های عملیاتی مشترک نیز مشاهده شد و در مواردی از حریم خصوصی داده‌های شرکت‌کننده پشتیبانی نگردید؛ زیرا شرکت‌کنندگان دارای دید کامل در دفتر بانک مرکزی هستند.
فاز دوم، معایب فاز اول را رفع کرد. مرحله دوم پروژه جاسپر، که در دسامبر 2016 آغاز شد، همچنان بر حل‌وفصل معاملات، نهایی بودن تسویه‌حساب، توان معاملات حریم خصوصی و هزینه نقدینگی تمرکز داشت. این موارد شامل توسعه سیستم تسویه بین‌بانکی مبتنی بر Corda با سیستم مکانیزم پس‌انداز نقدینگی (LSM[2]) می‌شود.(Payments Canada et al., 2017) فاز 2 در ویژگی‌های مورد نظر مانند حریم خصوصی کاربر، پردازش معاملات با حجم زیاد به نتایج قابل‌قبول دست یافت.
هدف اصلی پروژه جاسپر، ارزیابی نقش بالقوه فناوری دفاتر توزیع‌شده (DLT) در زیرساخت‌های بازار مالی کانادا و هرگونه سود مادی است که می‌تواند از تصویب آن حاصل شود. فاز سوم جاسپر، در ادامه مراحل قبلی گسترش یافت و اکوسیستم DLT را فراتر از پرداخت عمده گسترش داد تا شامل تسویه‌حساب‌های سهام شود. فاز 3 ادامه اثبات مفهوم فاز 2 را شامل بود، جایی که مفهوم یک فرآیند تسویه‌حساب برای پرداخت اوراق بهادار کاوش شد. طی این مرحله، اثبات مفهومی اجازه تسویه فوری و تسویه‌حساب‌های تحویل در مقابل پرداخت(DvP) انجام شد. طی این مرحله مشخص شد، این فناوری توانایی تسویه معاملات بلافاصله ریسک طرف مقابل را به میزان قابل‌توجهی کاهش داده و وثیقه را آزاد می‌کند. در مرحله آزمایش چندین ویژگی کلیدی پلت فرم Corda، نتایج نویدبخشی حاصل شد.
فاز چهارم، پروژه [3]مشترکی میان اداره پولی سنگاپور و بانک انگلیس بود. هدف این مرحله آزمایش روی سیستم تسویه‌حساب بین مرزی و ارزی بود. طی این همکاری Project Jasper و Singapore’s Project Ubin، خود را با هدف استفاده از DLT برای پرداخت سریع‌تر و ارزان‌تر پرداخت‌های فرامرزی با یکدیگر ترکیب کردند که پیش‌تر در بخش UBIN به طور مفصل به آن پرداخته شد.
[1] https://www.payments.ca/sites/default/files/project_jasper_primer.pdf
[2] Liquidity-Saving Mechanism:
[3] https://www.bankofcanada.ca/research/digital-currencies-and-fintech/projects/#project-jasper
