مقام پولی عربستان (SAMA[1]) و بانک مرکزی امارات متحده عربی (UAECB[2]) در بیانیه مشترکی[3] در ابتدای سال 2019، از راهاندازی پروژه ارز دیجیتال مشترک «ابر» (Aber) خبر دادند. این پروژه با استفاده از فناوریهای Blockchains و DLT تلاش میکند تا حوزههای مالی بین پادشاهی عربستان و امارات را متصل کند. این امر یک مسیر ابتکاری برای سیستمهای انتقال مالی مرکزی بین دو کشور ایجاد میکند و بانکها را قادر میسازد تا در انجام حوالههای مالی، مستقیماً با یکدیگر معامله کنند.
در بیانیه راهاندازی این پروژه مشترک توسط دو کشور، اشاره شده است که بانکهای مرکزی برخی از کشورها در حال حاضر، پروژههای آزمایشی را برای بررسی ابعاد فناوریهای Blockchains و DLT برای ارزهای دیجیتال آغاز کردهاند. اداره پول عربستان و بانک مرکزی امارات متحده عربی، اشتیاق بسیاری برای راهاندازی پروژههای آزمایشی در استفاده از این فناوریها دارند تا آنها را شناسایی کرده و یاد بگیرند که چگونه از آنها بهرهمند شوند.
بر اساس این بیانیه، SAMA و UARCB امیدوارند که پروژههای آزمایشی آنها در سطح محلی و بینالمللی به نفع همه باشد. بر اساس این خواسته، دو کشور نهتنها تمایل دارند که در استفاده از فنآوریهای مدرن پیشگام باشند بلکه در زمینه سازگاری، توسعه و انتشار آن در جهان نیز پیشقدم باشند. از اینرو، دو کشور شروع به آزمایش صدور ارز دیجیتال مشترک برای استفاده در مرزها کردند.
در مورد سازوکار توافق شده توسط SAMA و UAECB برای اجرای پروژه «ابر»، در بیانیه تأکید شده است که تمرکز در مراحل اولیه مربوط به جنبههای فنی خواهد بود. استفاده از ارز به تعداد محدودی از بانکها در هر بخش محدود خواهد شد. در صورت عدم برخورد با موانع فنی، الزامات اقتصادی و حقوقی برای استفادههای بعدی در نظر گرفته خواهد شد. در ابتدای سال 2019، کمیته اجرایی شورای هماهنگی عربستان سعودی و امارات اولین جلسه خود را در شهر ابوظبی، پایتخت امارات متحده عربی، برگزار کرد. این پروژه در سه مرحله مشخص، سامان یافته بود:
این طرح با هدف اثبات مفهوم، مطالعه، درک و ارزیابی امکان صدور ارز دیجیتال برای بانکهای مرکزی (کلان-WCBDC) در زمینه توسعه سیستمهای پرداخت فرامرزی و کاهش زمان انتقال و هزینهها بینبانکی شروع شد. در این طرح، CBDC توسط SAMA و CBUAE صادرشده و تنها توسط آنها و بانکهای شرکتکننده، بهعنوان یک واحد تسویهحساب برای معاملات بانکی تجاری داخلی و همچنین به طور فرامرزی بین عربستان سعودی و امارات متحده عربی استفاده میشود.
در طول یک سال کامل، راهحلهای مرتبط طراحی، اجرا و مدیریت شد. سرانجام در انتهای دسامبر [4]2020، SAMA و CBUAE رضایت خود را از نتایج بهدستآمده از این پروژه یکساله ابراز کردند. نتایج نهایی ابر با نتایج مشابه انجامشده توسط تعدادی از بانکهای مرکزی مطابقت داشت. این نتایج نشان داد که فناوری دفتر توزیعشده، بانکهای مرکزی را قادر میسازد تا سیستمهای پرداخت را در سطح محلی و فرامرزی توسعه دهند.
این پروژه برای دستیابی به اهداف اصلی خود كه شامل استفاده از یکراه حل مبتنی بر DLT برای پرداخت بینبانکی فرامرزی در زمان واقعی بین بانكهای تجاری بدون نیاز به نگهداری حسابهای نسترو [5]و وسترو با یكدیگر موفق بود. این رویکرد مبتنی بر پول دیجیتال بانک مرکزی بود. علاوه بر این، راهحل یادشده پس از تجزیه و تحلیل دقیق پروژههای قبلی CBDC بانکهای مرکزی دیگر طراحیشده است. اصول طراحی بهگونهای بود که بتوان مزایای DLT را برجسته کرد.
مهمترین نکته در این زمینه، نیاز به تمرکززدایی تا حد ممکن بود. عملاً این امر بدان معنا بود که پرداختهای همکار بین بانکهای تجاری، بدون مشارکت فعال بانکهای مرکزی قابلاجرا است. چنین سطحی از تمرکززدایی، امنیت، نهایی بودن و حریم خصوصی در هیچ یک از شیوههای پرداخت پیشین به دست نیامده بود. این موفقیت، منجر به طراحی پروتکل ابر شد. بخش قابلتوجهی از پروژه Aber در حال پیشبینی آیندهای جدید برای پرداختهای بینبانکی مبتنی بر DLT بود.
در مرحله اول، با ایجاد CBDC مشترک برای استفاده بین حوزههای قضایی، نیاز بانکهای تجاری برای نگهداری حسابهای نوسترو با طرفین مختلف فرامرزی برطرف شد. در مرحله بعدی، درحالیکه بانکهای مرکزی مجبور به صدور CBDC بودند، برای استفاده از آنها، نیازی به اجرای سیستمهای بانکهای مرکزی برای ادامه پرداختهای مرزی نبود؛ زیرا این عملکرد در تمام بانکهای تجاری شرکتکننده، توزیع شده بود. (درحالیکه اطمینان حاصل شد که نهایی بودن تسویهحساب، حریم خصوصی و سایر ملاحظات رعایت میشود).
[1] Saudi Arabian Monetary Authority
[2] Central Bank of the United Arab Emirates
[3] http://www.sama.gov.sa/en-US/News/Pages/news29012019.aspx
[4] https://www.sama.gov.sa/en-us/news/pages/news-630.aspx
[5] Nostro Accounts