حفظ سلامتی پوست تأثیر بسیاری بر زیبایی و شادابی افراد می‌گذارد. فرم بینی، فرم چانه، مدل گونه‌ها همچنین حجم و فرم لب تمام مواردی هستند که در صورت عدم تناسب، موجب کاهش زیبایی می‌شوند. ازاین‌رو روش‌های مختلفی برای رفع مشکلات پوستی و ایجاد تناسب به وجود آمده است. یکی از این روش‌ها تزریق بوتاکس است که نه‌تنها برای صورت بلکه، برای سایر بخش‌های بدن نیز مورداستفاده قرار می‌گیرد. تیم نویسندگی مجله پزشکی و زیبایی درماشی قرار است در این محتوا به بررسی عوارض بوتاکس بپردازد. با کسب آگاهی از عوارض این فرایند زیبایی، قطعاً می‌توانید انتخاب بهتری داشته و از نتایج مطلوب‌تری بهره ببرید.
پیش از آنکه به عوارض بوتاکس بپردازیم، بهتر است که با چیستی بوتاکس و نحوه تزریق آن آشنا شویم. بوتاکس ترکیبی است که از سم بوتولینوم ساخته می‌شود. به‌طورمعمول هنگامی‌که از سم سخن به میان می‌آید، همه افراد می‌ترسند. نکته قابل‌توجه درمکرد بوتاکس این است که سم موجود در ترکیبات آن نگرانی بابت تهدید سلامتی ندارد. البته ایمن بودن این سم تا وقتی است که در دُز مناسبی مورداستفاده قرار بگیرد.
مواد بوتاکس به لایه‌های زیرین پوست تزریق می‌گردد. کاری که این مواد انجام می‌دهند فلج کردن عضلات است. درواقع تزریق بوتاکس با مسدود کردن مسیر سیگنال‌های فرستنده پیام‌های عصبی، از ارسال آن‌ها به عضلات جلوگیری می‌کند. ازاین‌رو عضلات در برابر شرایط گوناگون هیچ‌گونه واکنشی را اعمال نمی‌کنند. به این صورت که عضلات توانایی انقباض خود را برای مدتی از دست می‌دهند. با ذکر یک مثال می‌توان بهتر این موضوع را درک کرد. هنگامی‌که اخم می‌کنید، خطی بر روی پیشانی شما ظاهر نمی‌شود.
تزریق بوتاکس موجب برطرف نمودن چین‌وچروک و خط و خطوط موجود در نواحی مختلف پوست می‌شود. از این محصول کاربردی می‌توان برای تزریق در پیشانی، اطراف دهان، میان ابروها، پلک بالایی و دور چشم استفاده نمود. بوتاکس حتی می‌تواند مقداری در حجم‌دهی نیز مؤثر باشد. تأثیرات این فرایند جوان‌سازی و زیباسازی پوست، برای چندین ماه ماندگار است.
یکی از موارد بسیار مهمی که در مورد تزریق بوتاکس به آن توجه می‌شود، عوارض این فرایند زیباسازی پوست است. درواقع مهم است تا علاوه بر جنبه‌های مثبت تزریق بوتاکس، به جنبه‌های منفی آن نیز توجه کنید. نکته قابل‌توجه این است که در طول سال‌هایی که از بوتاکس استفاده شده است، موارد بسیار کمی به عوارض جانبی شدید دچار شده‌اند. به‌طور مثال در کشور آمریکا و در طول 14 سال، فقط 36 مورد مشاهده شده است.
عوارض تزریق بوتاکس به دودسته عوارض طبیعی و عوارض شدید (نادر) تقسیم می‌شوند. دسته اول مواردی هستند که به‌طور کاملاً طبیعی برای همه تزریق‌کنندگان بروز پیدا می‌کنند. این عوارض شامل قرمزی، تورم و کبودی در حد خفیف می‌شود که پس از گذشت چند روز برطرف خواهند شد. در مقابل موارد خفیف، عوارض شدیدی وجود دارند که به‌طور نادر بروز پیدا می‌کنند.
به‌طورکلی بوتاکس یکی از روش‌های کم‌خطری است دارای عوارض گذرا است. مهم‌ترین عوارض بوتاکس که به‌طور نادر بروز پیدا می‌کنند به شرح موارد زیر است:
بلفاروپتوز همان افتادگی پلک است که یک عارضه موقت محسوب می‌شود. این عارضه در ناحیه خطوط اخم میان دو ابرو بروز پیدا می‌کند. این عارضه در هنگام تزریق در نزدیکی سوپرا اوربیتال (لبه استخوان دور چشم) پدید می‌آید. عضله‌ای که مسئولیت بالا بردن پک را دارد در این عارضه توسط سم بوتولینوم فلج می‌گردد.
افتادگی پلک حدود 2 تا 3 میلی‌متر است که به‌طورمعمول در طول 6 هفته بهبود پیدا می‌کند. استفاده از قطره چشم Iopidine و یا نفازولین می‌توانند در بهبود این شرایط مؤثر عمل کنند.
یکی از شایع‌ترین و متداول‌ترین عوارض بوتاکس که در بخش خطوط افقی پیشانی ایجاد می‌شود، افتادگی ابرو است که باید به آن توجه کرد. افتادگی ابرو فرایندی است که در طول آن ابرو حالتی سنگین پیدا می‌کند. این فرایند به دو علت بروز پیدا می‌کند. اول اینکه دوز سم بوتولینوم بیشتر از حد مجاز باشد و دوم اینکه تزریق در ناحیه غیر ایمن، یعنی نزدیک به ابرو انجام شود.
با توجه به اینکه تزریق در چه ناحیه‌ای از ابرو انجام شود، افتادگی در بخش داخلی، خارجی و یا کل ابرو بروز پیدا می‌کند. این عارضه به‌مرور و با کاهش اثرات بوتاکس رفع می‌شود، بااین‌حال برخی از پزشکان جهت رفع مشکل مجدداً در قسمت‌های زیر افتادگی ابرو تزریق انجام می‌دهند.
در توضیح این عارضه می‌توان به عدم قرینه بودن ابروها اشاره نمود. این عارضه به دلیل عدم تزریق صحیح و یا جهت اصلاح افتادگی ابرو ایجاد می‌شود. ازاین‌رو باید پزشک متناسب با شرایط شما، دوز مناسبی را برای تزریق مشخص نماید تا این‌گونه عوارض بروز پیدا نکند.
کبودی یکی از شایع‌ترین عوارض بوتاکس به شمار می‌آید که اندازه آن می‌تواند یک نقطه کوچک یا ناحیه‌ای هلالی‌شکل و بزرگ باشد. بهبود کبودی پس از تزریق به عواملی همچون مصرف برخی داروها و سطح پلاکت نیز بستگی دارد. به‌طورمعمول کبودی حاصل از تزریق بوتاکس پس از حدود 2 هفته رفع می‌شود. کمپرس یخ می‌تواند در کاهش و بهبود این عارضه بسیار مؤثر باشد.
افتادگی گونه هنگامی بروز پیدا می‌کند که سم بوتولینوم یا همان بوتاکس به‌گونه‌ای عمیق تزریق گردد. این عارضه موجب خندیدن به‌طور غیر قرینه و بروز اختلال در عملکرد دهان همچون آبریزش دهان، مشکلات خوردن غذا و نوشیدنی و همچنین اختلال در حرف زدن می‌شود.
یکی از عوارض بوتاکس که چندان شایع نیست، فتوفوبی یا همان حساسیت به نور است. چنانچه این عارضه ایجاد شود، بسیار خفیف خواهد بود. استفاده از عینک آفتابی در هنگام قرارگیری در محیط‌های آفتابی می‌تواند در رفع این عارضه کمک کند. ایجاد دوبینی، اختلال در رفلکس‌های پلک زدن، چرخش لبه پلک تحتانی به سمت بیرون و آسیب به کره چشم ازجمله عوارض نادری هستند که در ناحیه خطوط پنجه کلاغی ایجاد می‌شوند.
ازجمله نادرترین عوارض تزریق بوتاکس می‌توان به خشکی چشم با نام علمی Xerophetalmia اشاره نمود. این عارضه به دلیل بروز اختلال در عملکرد پلک و کاهش جریان اشکی ایجاد می‌شود. ازآنجایی‌که بروز این عارضه نادر است، نیازی نیست نگران باشید.
ریزش بیش‌ازحد اشک یا اپی‌فورا به‌عنوان یکی از عوارض بوتاکس شناخته می‌شود. این عارضه به دلیل اختلال در مجاری اشکی و تحریک بیش‌ازحد غدد اشکی پدید می‌آید. هنگامی‌که تزریق در خط میدپاپیلاری انجام شود، این عارضه به وجود می‌آید.
در همین ابتدای توضیحات باید بیان کرد که این عارضه به‌طور بسیار خفیف ایجاد می‌شود. دلیل بروز این عارضه، تزریق در ناحیه جدار کناری بینی است. همچنین می‌توان گفت تزریق بوتاکس در ناحیه‌ای اشتباه موجب بروز این علائم خواهد شد. افتادگی لب موجب اختلال نارسایی عملکردی دهان همچون اختلال خنده و آبریزش دهانی می‌شود.
تغییر شکل لب و صاف‌شدن آن ازجمله عوارضی هستند که پس از تزریق بوتاکس می‌توان تجربه کرد. این عارضه به دلیل تزریق در ناحیه‌ای حساس مشاهده می‌شود که به‌مرور بهبود پیدا می‌کند و به حالت اولیه خود باز خواهد گشت.
عدم قرینگی لب نیز یکی از عوارض بوتاکس است که به‌ندرت ایجاد می‌شود. احتمال بروز این عارضه به مهارت پزشک شما بستگی دارد. جهت بهبود این وضعیت بنا به صلاحدید پزشک، مقداری بوتاکس جهت ایجاد تناسب و هماهنگی لب تزریق می‌گردد.
یکی از عوارض تزریق سم بوتولینوم در ناحیه گردن می‌تواند خشونت صدا با نام علمی Hoarseness باشد. درواقع این عارضه به دلیل نفوذ مواد به عضلات حنجره‌ای ایجاد می‌شود.
در برخی مواقع ممکن است تزریق بوتاکس در ناحیه گردن موجب ضعیف شدن عضلات این بخش شوند. در این عارضه گردن زود خسته می‌شود و نگه‌داشتن وزن سر برای این عضله مقداری سخت می‌شود. ازاین‌رو شخص احساس خستگی و ناراحتی خواهد کرد.
اختلال در بلع که با نام پزشکی dysphagia شناخته می‌شود، به دلیل تزریق بیش‌ازحد مجاز پدید می‌آید. در این عارضه شخص در بلع با مشکل مواجه می‌شود که بسیار آزاردهنده است. این شرایط با کاهش اثرات تزریق بهبود پیدا می‌کند.
بااینکه تزریق بوتاکس مزیت‌های بسیاری دارد، عوارضی را نیز شامل می‌شود که بهتر است از آن‌ها آگاهی پیدا کنید. البته به این موضوع اشاره شد که تزریق بوتاکس عوارض جدی ندارد و به‌طورمعمول این عوارض کوتاه‌مدت و طبیعی هستند. جهت جلوگیری از بروز عوارض شدید لازم است به توصیه‌های پزشکی توجه کنید.
حضور در مراکزی استاندارد و معتبر اولین اصل برای تزریق بوتاکس است. مهم‌ترین مورد برای کاهش بروز عوارض بوتاکس مراجعه به پزشکی ماهر است. هرچه مهارت پزشک بیشتر باشد به همان اندازه تزریق امن‌تری را تجربه خواهید کرد. استفاده از محصولات باکیفیت، موجب ایجاد نتایج مطلوب و کاهش عوارض می‌شود.
شما باید پزشک خود را از هرگونه بیماری که دارید و داروهایی که مصرف می‌کنید مطلع سازید؛ زیرا تزریق بوتاکس برای افرادی با بیماری‌های خاص و مصرف‌کنندگان برخی از داروها ممنوعیت دارد. افراد با بیماری‌هایی مانند سرطان و دیابت از تزریق منع می‌شوند. همچنین مصرف داروهایی همچون رقیق‌کننده‌های خون قبل و بعد از تزریق ممنوعیت دارند.
تزریق بوتاکس یکی از پرطرفدارترین روش‌های جوان‌سازی و زیباسازی است که نه‌تنها در ایران بلکه در سایر کشورهای جهان نیز مورداستفاده قرار می‌گیرد. کسب اطلاعات کافی در این زمینه به شما کمک می‌کند تا روند بهبودی و طول دوره درمان را بدون خطر طی کنید.
برای کسب نتیجه مطلوب بهتر است از یک رژیم غذایی سالم استفاده کنید تا مواد و ویتامین‌های ضروری بدنتان تأمین شود. ورزش کنید و به‌اندازه کافی بخوابید. از مصرف دخانیات همچون سیگار و قلیان خودداری نمایید. مشروبات الکلی موجب اختلال گردش خون می‌شود، ازاین‌رو از مصرف آن‌ها امتناع کنید.
