خواندن ۱۳ دقیقه·۳ ماه پیش

آموزش لینوکس رایگان و حرفه‌ای | آموزش Linux به زبان ساده

به آموزش لینوکس رایگان و جامع خوش آمدید. این دوره آموزش لینوکس جذاب و متفاوت بوده و دروازه ورود شما به دنیای بزرگ لینوکس و نرم افزار آزاد هست. این دوره آموزش لینوکس از صفر تا صد براساس سرفصل های بین المللی Linux Essentials لینوکس اسنشیالز هست . و برای تمامی علاقه مندان مناسبه.

شما بعد از یادگیری دوره Linux Essentials به راحتی می تونید با سیستم عامل های خانواده لینوکس (Linux)کار کنید و نیاز های روزمره خودتون رو برطرف کنید.

علاوه بر این مقاله محتوای دوره آموزش لینوکس رایگام به طور کامل به صورت ویدیوئی ظبط شده و شما میتونید از طریق این لینک به صورت کاملا رایگان به ویدیو های دوره دسترسی پیدا کنید :

دوره آموزش لینوکس رایگان

آموزش لینوکس حرفه ای و جامع | آموزش Linux

آموزش linux essentials | آموزش لینوکس

اگه می‌خواین لینوکس رو از پایه یاد بگیری و تا سطح حرفه‌ای جلو برین ، این دوره آموزش لینوکس مقدماتی برای شما مناسبه. در دوره Linux Essentials از مفاهیم اولیه و دستورات ساده شروع می‌کنیم و کم‌کم یاد می‌گیریم چطور سیستم‌های لینوکسی رو مدیریت کنیم. چه برای استفاده شخصی یا ورود به بازار کار، این دوره رایگان یادگیری لینوکس بهت کمک می‌کنه همه‌چیز رو قدم به قدم و به زبان ساده یاد بگیری.

شما با دیدن این آموزش لینوکس میتونید از امکانات بی‌پایان این سیستم عامل استفاده کنید. و البته از فرصت‌های شغلی گسترده و بازار کار رو به رشد این حوزه هم نمی‌شه غافل شد.

لینوکس چیست

قبل از اینکه بریم سراغ آموزش لینوکس بهتره که یکم درباره تاریخچه لینوکس بدونیم. و اینکه اصلا لینوکس چیست و چه کاربرد هایی داره ؟

لینوکس یک سیستم‌عامل قدرتمند و منعطف هست که در قلب بسیاری از فناوری‌های حوزه IT قرار داره. این سیستم عامل به خاطر قابلیت‌های بالا و انعطاف‌پذیری زیادی که داره، در خیلی از زمینه‌ها کاربرد داره. Linux نقش خیلی مهمی توی دنیای اینترنت داره.

خیلی از وب‌سرور ها و پلتفرم های خدمات ابری و ... از Linux استفاده می کنند. به خاطر امنیت و پایداری بالا، Linux توی زیرساخت‌های بزرگ اینترنتی استفاده می‌شه و تقریباً میشه گفت که بخش زیادی از دنیای آنلاین روی این سیستم‌عامل می‌چرخه. و این سیستم عامل به‌طور مداوم توسط یک جامعه بزرگ از توسعه‌دهندگان و کاربران به‌روز می‌شه.

خلاصه این روزا توی دنیای کامپیوتر رد پای لینوکس خیلی جاها پیدا میشه و این موضوع اهمیت آموزش لینوکس رو نشون میده.

لینوکس از خانواده سیستم‌عامل‌های شبه یونیکس Unix-like هست. یعنی شباهت‌های زیادی به یونیکس داره که یک سیستم‌عامل قدیمی و معتبره. این شباهت ‌ها باعث شده که لینوکس در محیط‌های حرفه‌ای و تجاری هم به خوبی عمل کنه و امکانات پیشرفته‌ای رو ارائه بده.

حالا اینکه اصلا یونیکس چی هست و این دوتا چه ربطی به هم دارن رو در ادامه متوجه میشیم.

کرنل لینوکس

در اصل، لینوکس به خودی خود یک هسته سیستم عامل یا Kernel هست. کرنل رو میشه به عنوان قلب تپنده یک سیستم عامل درنظر گرفت . به زبان ساده تر می تونیم بگیم هر سیستم عامل تشکیل شده از یک Kernel در هسته اون و یکسری Software که دارن در کنار هم کار می کنن و امکانات مختلفی رو به شما ارایه میدن و همه با هم یک سیستم عامل رو می سازن.

کرنل Linux توسط لینوس توروالدس در سال 1991 معرفی شد.

توزیع های لینوکس

توزیع‌های لینوکس نسخه‌های مختلفی از سیستم‌عامل لینوکس هستند که از ترکیب هسته لینوکس (کرنل) و تعداد زیادی نرم‌افزار و ابزارهای دیگه ساخته می‌شن. کرنل هسته اصلی سیستم‌عامله و کارش مدیریت سخت‌افزار و ارائه خدمات پایه‌ای به نرم‌افزارهاست. اما برای اینکه یک سیستم‌عامل کامل بشه، به ابزارها و نرم‌افزارهای دیگه هم نیازه. مثلا محیط‌های گرافیکی و برنامه‌های کاربردی و یا سرویس هایی که در پس زمینه اجرا میشن و... پس همه این ها به کرنل اضافه می‌شن تا همه در کنار هم یک توزیع کامل بسازند.

مثلا، توزیع‌هایی مثل Ubuntu و Fedora شامل کرنل لینوکس به‌علاوه محیط‌های گرافیکی و نرم‌افزارهای مختلف هستن که استفاده از سیستم‌عامل رو برای کاربران راحت‌تر می‌کنن.

یا اگه بخام ساده تر بگم شاید بشه اینطوری گفت که مثلا توی دنیای ویندوز میگیم ویندوز 10 یا ویندوز 7 یا Windows XP ولی توی Linux میگیم توزیع Ubuntu یا توزیع Kali Linux یا Fedoraو...

اما خبر خوب اینه که اگه شما از این دوره آموزش لینوکس استفاده کنید ، میتونید با همه این توزیع های لینوکس به راحتی کار کنید. چون همه اون ها از یک کرنل و یک پایه و اساس استاندارد استفاده می کنند.

تاریخچه لینوکس : از یونیکس تا لینوکس

قبل از اینکه بریم سراغ آموزش لینوکس رایگان بهتره که نگاهی به تاریخچه جذاب Linux بندازیم. دونستن تاریخچه لینوکس به ما کمک میکنه که درک عمیق تری نسبت به مفاهیم بنیادی این سیستم عامل داشته باشیم و فلسفه Linux و متن باز رو بهتر درک کنیم و یادگیری لینوکس رو راحت تر پیش ببریم.

همون طور که گفتم سیستم عامل لینوکس از خانواده Unix-like هست . پس بهتره که اول به این سوال جواب بدیم که یونیکس چیه و از کجا اومده ؟

یونیکس چیست ؟

توسعه یونیکس در سال 1969 توسط شرکت AT&T در آزمایشگاه‌های بل (Bell Labs) آغاز شد. این سیستم‌عامل به خاطر طراحی ساده و قدرتمندش، به سرعت در دانشگاه‌ها و شرکت‌های فناوری محبوب شد.

از جمله افراد برجسته تیم توسعه‌دهنده یونیکس می تونیم به کن تامپسون و دنیس ریچی اشاره کنیم.

آقای Ken Thompson نقش کلیدی در طراحی اولیه یونیکس داشت. و آقای Dennis Ritchie هم به خاطر توسعه زبان برنامه‌نویسی C ، که برای نوشتن یونیکس استفاده شد، شناخته می‌شه. این زبان و سیستم‌عامل به‌طور گسترده‌ای در دنیای کامپیوتر تاثیرگذار بودند.

نسخه های مختلف Unix :

پس از ظهور یونیکس ، شرکت‌های مختلف شروع به توسعه نسخه‌های تجاری و تخصصی خود شون از این سیستم‌عامل کردن. این نسخه‌های تجاری بر پایه کدهای اصلی یونیکس توسعه یافتند. اما با اضافه کردن ویژگی‌ها و بهبودهای خاص خودشون ، به نیازهای تجاری و صنعتی پاسخ دادند.

به عنوان مثال :

یونیکس HP-UX که توسطHewlett-Packard توسعه یافت، به بهینه‌سازی‌های خاص برای سرورهای HP پرداخته و ویژگی‌های مدیریتی و امنیتی ویژه‌ای اضافه کرد.
یونیکس AIX که توسط IBM توسعه یافته، با تمرکز بر سخت‌افزارهای IBM و ویژگی‌های پیشرفته در مدیریت منابع، به یک انتخاب محبوب در محیط‌های تجاری تبدیل شد.
یونیکس Solaris که در ابتدا به نام SunOS شناخته می‌شد و توسط Sun Microsystems توسعه یافته بود.

و ...

در تصویر زیر میتونید یک نمودار کلی از سیر تکاملی سیستم عامل های خانواده Uinx رو مشاهده کنید :

بنیاد نرم‌افزار های آزاد چیست ؟

یکی از مباحث جالب و مهم آموزش لینوکس ، دونستن مفهوم آزادی نرم افزار هست. اصلا زمانی که درباره Free Software یا نرم افزار آزاد صحبت می کنیم یعنی چی ؟

در دهه‌های 1980 و 1990، با توجه به اینکه یونیکس به عنوان یک سیستم عامل تجاری و پرهزینه باقی مونده بود، نیاز به یک سیستم‌عامل مشابه اما رایگان و قابل دسترسی برای عموم احساس می‌شد. علاوه بر این ، در اون زمان، نرم‌افزارها عمدتاً توسط شرکت‌های بزرگ توسعه داده می‌شدند و این شرکت‌ها اجازه نمی‌دادند که کاربران به Source Code های این نرم‌افزار ها دسترسی داشته باشند یا اون‌ها رو تغییر بدن.

در این دوران آقای ریچارد استالمن که به همکاری و اشتراک‌گذاری دانش اعتقاد داشت ، تصمیم گرفت راهی پیدا کنه که مردم بتونن آزادانه از نرم‌افزارها استفاده کنن و اون‌ها رو به اشتراک بگذارن. نهایتا استالمن بنیاد نرم افزار های آزاد و پروژه گنو GNU Project رو بنیان گذاری کرد.

پروژه گنو Gnu Project

آقای Richard Stallman در سال 1983 یک پروژه جدید رو شروع کرد و اسمش رو گذاشت گنو GNU و هدفش این بود که یک سیستم‌عامل کاملاً آزاد و متن‌باز شبیه به یونیکس بسازه. اما با این تفاوت که همه می‌تونستن آزادانه ازش استفاده کنن.

جالبه که بدونید کلمه GNU مخفف GNU is not Unix هست. و برای حمایت از این ایده، در سال 1985، ریچارد استالمن بنیاد نرم‌افزارهای آزاد (Free Software Foundation) رو تأسیس کرد. این بنیاد به دنبال ترویج و حمایت از نرم‌افزارهای آزاد بود.

آزادی نرم‌افزار چیست؟

استالمن معتقد بود که نرم‌افزار آزاد باید چهار آزادی اصلی داشته باشه:

آزادی اجرا: شما باید بتونید هر نرم‌افزاری رو برای هر کاری که دوست دارید استفاده کنید، بدون اینکه کسی مانع شما بشه.
آزادی مطالعه و تغییر: شما باید بتونید کدهای منبع نرم‌افزار رو ببینید و اگه خواستید، اون‌ها رو تغییر بدید.
آزادی توزیع: شما باید بتونید نسخه‌های کپی شده از نرم‌افزار رو با دیگران به اشتراک بذارید.
آزادی توزیع نسخه‌های تغییر یافته : اگه نرم‌افزار رو تغییر دادید، باید بتونید نسخه تغییر یافته رو هم با دیگران به اشتراک بذارید.

پس هر نرم افزاری که این 4 تا آزادی رو داشته باشه یک Free Software یا نرم افزار آزاد در نظر گرفته میشه.

یکی از ویژگی‌های جالب نرم‌افزارهای آزاد اینه که برنامه‌نویس‌ها از سراسر دنیا می‌تونن به صورت داوطلبانه توی توسعه این نرم‌افزارها مشارکت کنن. این همکاری باعث می‌شه که دانش و تجربه‌های مختلف به اشتراک گذاشته بشه و نرم‌افزارها سریع‌تر و بهتر پیشرفت کنن. در واقع، همه از این همکاری سود می‌برن و کاربران هم از نرم‌افزارهای بهتر و قدرتمندتری بهره‌مند می‌شن.

درک مفهوم آزادی نرم افزار یکی از مهم ترین مفاهیم دوره Linux Essentials هست. حالا شما میشین که مثلا وقتی میگیم Linux یک نرم افزار آزاد هست یعنی چی ...

لینوکس چگونه به وجود آمد ؟

رفته رفته بعد از گذشت مدتی ، برنامه نویس های زیادی از سرتاسر دنیا شروع کردن به مشارکت در پروژه GNU . و تعداد زیادی نرم افزار آزاد منتشر شد. اما هنوز هسته یا همون Kernel که برای ساختن یک سیستم عامل رایگان ضروری بود ، ساخته نشده بود و جای خالیش به شدت احساس می شد.

اینجا بود که در سال 1991 آقای لینوس توروالدس ( Linus Torvalds ) که یک دانشجوی فنلاندی بود، تصمیم گرفت یک کرنل جدید به نام Linux بسازه. و این Kernel روکه با الهام گرفتن از ویژگی های Unix ساخته شده بود رو منتشر کرد و اون رو به عنوان یک Free Softwareمعرفی کرد.

کرنل Linux خیلی سریع پیشرفت کرد و مورد استقبال قرار گرفت . و کاربر ها تونستن با ترکیب کردن کرنل Linux به علاوه نرم افزار های آزادی که در پروژه GNU به وجود اومده بودن ، سیستم عامل (یا توزیع) های گنو لینوکسی رو به وجود بیارن.

پروژه GNU و کلا مباحث نرم افزار آزاد هم داستان مفصلی داره که توی ویدیو کامل تر تر توضیح دادم. و برای اینکه این مقاله خیلی طولانی نشه شما رو ارجاع میدم به ویدیو قسمت اول دوره آموزش لینوکس رایگان که در ابتدای مقاله لینکش رو قرار دادم.

و پیشنهاد می کنم که اگه به این مباحث تاریخچه علاقه دارین مستند Revolution OS رو ببینید.

معرفی دوره آموزش لینوکس رایگان و ویژگی‌های آن

دوره آموزش لینوکس از صفر تا صد بر اساس مفاهیم Linux Essentials طراحی شده . این دوره آموزش لینوکس کاملا رایگان هست به شما کمک می‌کنه تا به‌سادگی و بدون نیاز به پیش‌زمینه خاصی، مهارت‌های اولیه کار با سیستم عامل لینوکس رو یاد بگیرید.

به زبون ساده میشه گفت که دوره Linux Essentials مثل دوره ICDL توی دنیای ویندوز هست. تو دوره ی ICDL شما مهارت های مهم و پایه ای کارکردن با کامپیوتر رو با استفاده از سیستم عامل ویندوز یاد میگیرید . ولی توی این دوره مهارت های اولیه و ضروری برای کارکردن با سیستم عامل لینوکس رو یاد می گیرید.

سرفصل‌های دوره آموزش لینوکس

در این دوره آموزش لینوکس با مفاهیم و ابزارهای اصلی لینوکس آشنا می‌شید. اینجا چندتا از موضوعات مهمی که پوشش داده می‌شه رو به صورت کلی بهتون معرفی می‌کنم :

معرفی لینوکس و تاریخچه اون : درباره اینکه Linux چیه، از کجا اومده و چرا اینقدر محبوب شده صحبت می‌کنیم. همچنین با مفاهیم نرم افزار های آزاد و مباحث copy right , copy left و انواع لایسنس ها آشنا میشیم.
نصب و راه‌اندازی Linux : یاد می‌گیرید چطور انواع لینوکس های متعارف رو به صورت اصولی روی کامپیوترتون نصب کنید و با محیط کاربری اون آشنا میشید.
کار با خط فرمان (Command Line) : خط فرمان یا ترمینال جاییه که خیلی از کارهای Linux توش انجام می‌شه. اینجا دستورات پایه و کاربردی رو یاد می‌گیرید و با ترفند های کاربردی آشنا می‌شید.
مدیریت کاربران و دسترسی‌ها: سیستم عامل لینوکس به شما اجازه می‌ده که کاربران مختلف بسازید و براشون سطح دسترسی تعیین کنید. توی این بخش، این مفاهیم رو به زبان ساده یاد می‌گیرید.
مدیریت نرم‌افزارها و بسته‌ها: یکی از بخش‌های مهم سیستم عامل Linux مدیریت بسته‌ها و نصب نرم‌افزارهاست. اینجا یاد می‌گیرید چطور نرم‌افزارهای مختلف رو نصب، به‌روز و حذف کنید.
شبکه و امنیت در Linux : سیستم عامل لینوکس خیلی توی شبکه‌ها و سرورها استفاده می‌شه. توی این قسمت، مبانی شبکه و نکات ابتدایی اون رو در لینوکس بهتون یاد می‌دیم.

مخاطبین هدف:

دوره آموزش لینوکس ما برای همه مناسبه؛ چه اونایی که تازه با لینوکس آشنا شدن و چه کسایی که می‌خوان مهارت‌های جدیدی یاد بگیرن. اگه دانشجو یا علاقمند به IT هستین یا کسی هستین که در این زمینه مشغول به کار هست اما به دنبال ارتقای شغلی و یادگیری مهارت های جدیده ، این دوره می‌تونه براتون مفید باشه.

اگر هم به دنیای هک و امنیت علاقه مند هستین باید بگم که Linux یک عضو جدا نشدنی و ضروری در این حوزه هستش. و میتونید یادگیری لینوکس رو با این دوره شروع کنید.

روش تدریس و منابع آموزش لینوکس:

آموزش‌ لینوکس در این دوره هم به صورت ویدیویی و هم به صورت متنی در قالب مقاله هایی کامل و جامع و با زبانی ساده ارائه شده تا همه بتونن به راحتی یاد بگیرن.

و نحوه تدریس به صورت عملی هست تا بتونید مفاهیمی که گفته میشه رو در عمل ببینید و بهشون مسلط بشید. همچنین منابعی مثل مقالات و کتاب‌های پیشنهادی هم بهتون معرفی می‌شه تا اگه خواستید بیشتر یاد بگیرید، دسترسی داشته باشید.

مسیر دوره‌ های یادگیری لینوکس

اگه تازه‌کار هستید یا به دنبال یادگیری لینوکس به صورت حرفه ای هستید، مسیر دوره‌های LPI یکی از بهترین راه‌هاست. LPI (Linux Professional Institute) یکی از معتبرترین مدارک Linux در دنیا رو ارائه می‌ده که در چند سطح مختلف شما رو برای کارهای حرفه‌ای آماده می‌کنه. این دوره‌ها از سطح مقدماتی تا پیشرفته، برای همه سطوح مناسب هست.

در ادامه به صورت خیلی کلی و ساده نگاهی گذرا به حد و حدود این دوره ها می اندازیم:

دوره Linux Essentials (لینوکس مقدماتی)

این دوره، برای اون‌هایی طراحی شده که تازه می‌خوان با لینوکس آشنا بشن و هیچ پیش‌زمینه‌ای ندارن. با گذروندن این دوره، شما می‌تونید پایه‌های اصلی Linux رو یاد بگیرید و بعد به سطح‌های بالاتر برید.

سرفصل های دوره Linux Essentials رو هم که بالاتر گفتم براتون.

این دوره اولین قدمه و شما الان اینجا قرار دارین.

بعد از گذروندن این دوره، می‌تونید وارد مسیر حرفه‌ای‌تری بشید.

LPIC-1(مدیریت Linux در سطح پایه)

در ادامه مسیر یادگیری لینوکس این دوره برای کساییه که می‌خوان توی زمینه مدیریت سیستم‌های لینوکس کار کنن. بعد از یادگیری دوره Linux Essentials وارد این دوره میشین :