در این مقاله پارتیشن بندی دیسک توی لینوکس رو به صورت کامل و به زبانی ساده یاد می گیریم. برای این کار ابزار های مختلفی وجود داره مثل gparted , parted , fdisk , gdisk . که ما در اینجا از ابزار GNU Parted یا همون parted استفاده می کنیم. چون هم قابلیت های زیادی داره و هم کارکردن باهاش آسونه و از اونجایی که توی خط فرمان اجرا میشه در هر شرایطی میتونیم ازش استفاده کنیم.
برای شروع کافیه ابزار parted رو از داخل ترمینال فراخوانی کنید. ( از اینجا به بعد در همه مراحل نیاز به دسترسی root داریم . )
sudo parted /dev/sdX
جلوی عبارت parted آدرس اون دیسکی رو که میخایم روش عملیات انجام بدیم رو وارد می کنیم.
مثلا :
توجه : اگه آدرس دیسک مورد نظر رو وارد نکنید به صورت پیشفرض اولین دیسک شما انتخاب میشه.
اگه نمی دونید آدرس دقیق دیسک تون چیه می تونید parted -l رو وارد کنید. تا اطلاعات همه دیسک ها و پارتیشن ها رو به دست بیارین.
حالا که وارد parted شدین می تونید با استفاده از دستوراتش کار های زیادی انجام بدین. با زدن m از روی کیبورد منوی این ابزار براتون باز میشه. و اطلاعاتی کلی راجع به دستورات و نحوه کارکردن باهاش به دست میارین .
با نوشتن print اطلاعات دقیق دیسک انتخاب شده و پارتیشن هاش نمایش داده میشه . همچنین میتونید از دستورات print all و print devices برای دیدن جزیات سایر دیسک ها استفاده کنید.
برای انتخاب کردن دیسک ها علاوه بر روشی که در ابتدا استفاده کردیم ، میتونیم از دستور select استفاده کنیم و جلوی اون آدرس دیسک مورد نظر مون رو وارد کنیم.
select /dev/sda
نکته مهم : ابزار parted تمامی دستورات رو درجا اجرا میکنه. پس قبل از ایجاد تغییرات روی دیسک حواستون رو جمع کنید تا برای اطلاعاتتون مشکلی به وجود نیاد.
برای این کار کافیه دستور mklabel رو وارد کنیم. بعدش از ما میپرسه که چه نوع partition table میخایم بسازیم. با زدن کلید tab میتونیم انواع حالت های مختف پارتیشن تیبل رو ببینیم. نهایتا حالت مورد نظر رو وارد می کنیم.
نکته : منظور از حالت msdos همون mbr هست.
دقت کنید زمانی که شما یک partition table جدید می سازید تمام پارتیشن های قبلی و همه اطلاعات شون پاک میشن. و باید از اول دیسک رو پارتیشن بندی کنید . پس همیشه نیاز نیست دوباره partition table بسازین مگر مجبور بشید .
برای ساختن پارتیشن باید دستور mkpart رو وارد کنیم. در ادامه اگر partition table ما mbr باشه ابتدا حالت پارتیشن رو از ما میپرسه که primary باشه یا extended ؟ ( توی حالت gpt دیگه بحث primary / extended وجود نداره . )
سپس نوع file system رو ازمون میپرسه. در این مرحله هم اگر کلید tab رو بزنیم انواع File System های مختلف رو لیست میکنه.
نکته : دقت کنید که با انتخاب کردن فایل سیستم توی این مرحله پارتیشن شما فرمت نمیشه . و باید جداگانه به صورت دستی اون رو فرمت کنید. در واقع توی این مرحله فقط یک flag ست می کنید که سیستم عامل بدونه این پارتیشن قراره چه فایل سیستمی داشته باشه.
بعد از انتخاب File System باید نقطه شروع و پایان پارتیشن رو مشخص کنید. برای این کار از واحد های مختلفی میتونید استفاده کنید. مثلا :
s سکتور
M مگابایت
G گیگابایت
و...
بعد از وارد کردن مقادیر خواسته شده ، پارتیشن ما ساخته میشه .
برای حذف کردن partition در ابزار parted کافیه دستور rm رو بزنید . بعدش از شما میخاد که شماره پارتیشن مورد نظر رو وارد کنید ( که با استفاده از دستور print می تونید این عدد رو پیدا کنید ) . و به همین راحتی عملیات حذف پارتیشن انجام میشه.
تا ا ینجا نحوه کارکردن با disk و پارتیشن بندی کردن رو یاد گرفتیم. حالا برای اینکه بتونیم از پارتیشن هایی که ساختیم استفاده کنیم و روی اونها اطلاعات ذخیره کنیم ، باید پارتیشن ها رو Format کنیم. چون هنوز هیچ فایل سیستمی ندارن .
برای این کار میتونیم از دستور mkfs استفاده کنیم.
mkfs -t ext4 /dev/sdX
جلوی t- باید نوع فایل سیستم که میخایم رو تعیین کنیم مثلا : ext4 , ext3 , vfat , ...
و بعد از اون هم باید آدرس پارتیشن مورد نظر رو وارد کنیم و تمام.
علاوه بر دستور بالا برای ساختن فایل سیستم NTFS میتونید از دستور mkntfs -Q هم استفاده کنید.
mkntfs -Q /dev/sdX
پارامتر Q- در این دستور نشان دهنده ویژگی quick format هست و اگه از اون استفاده نکنید عملیات فرمت کردن زمان بیشتری طول میکشه.
تمام مواردی که در این مقاله گفته شد به علاوه نکات تکمیلی به صورت کامل در ویدیو ابتدای همین صفحه توضیح داده شده و میتونید از اون هم استفاده کنید.
امیدوارم براتون مفید بوده باشه.
