ویراستی

طی ماه‌های گذشته، تبلیغات گسترده‌ای در مورد برنامه‌های کاربردی جایگزین برای پلتفرم ایکس در ایران (که قبلاً توییتر نامیده می‌شد) انجام شده، از مهمترین دلایل آن محدودیتی ست که شرکت آمریکایی تحت مدیریت ایلان ماسک همچنان بر روی کاربران ایرانی اعمال می‌کند و مهمتر از آن فیلتر بودن این پلت‌فرم در ایران است.

«ویراستی» یکی از این برنامه ها است که اطلاعات مربوط به آن می گوید که یک شرکت فناوری اطلاعات مستقر در لندن آن را به عنوان جایگزینی برای توئیتر به کاربران داخل ایران معرفی کرده است. با توجه به کمیاب بودن اطلاعات در مورد این شرکت «بریتانیایی» ، تحقیقات درباره این موضوع نشان می دهد که پلت فرم "ویراستی" چیست و چه کسانی آن را توسعه دادند.

در واقع اطلاعات مربوط به شرکت مادر توسعه دهنده این پلتفرم به نام TS INFORMATION TECHNOLOGY LIMITED (TSIT) نشان می‌دهد که این شرکت خود را به عنوان یک شرکت توسعه دهنده برنامه ها و بازی های تلفن همراه معرفی کرده است .

در ابتدا به نظر می‌رسد این برنامه هدفی جهانی دارد، از آنجایی که تامین کننده سرمایه این پلتفرم توسط شرکت فناوری اطلاعات توسه سامان که توسعه دهنده برنامه های تحت وب MihanPayment و KingsEra و AdyWay و MSGway و MihanSMS و مهمتر از همه برنامه پیام رسان گپ می باشد، ظاهراً تلاش دارد با توسعه برنامه ویراستی که شباهت قابل توجهی با پلتفرم توئیتر دارد و حتی لوگوی آن نیز یادآور پرنده آبی رنگ توئیتر می باشد، خود را یک رقیب معرفی کند، اما ثبت این پلتفرم به عنوان یک سازمان مستقل در خارج از ایران، بیشتر یاد آور پلتفرم تلگرام است که توسط دو تبعه روسی (توسعه دهنده پلتفرم VKontakte بعنوان بزرگترین شبکه اجتماعی روسیه) است تا یک رقیب برای توئیتر.

داده های شرکت مستقر در لندن در پایگاه داده های شرکت های بریتانیا نشان می دهد که مالکیت برنامه ویراستی در سال ۲۰۱۰ توسط دو نفر به نام های هادی انچدانی تبعه انگستان و متولد ۱۹۵۸ ( حدوداً ۶۶ ساله) و مهدی انچدانی با تابعیت ایران تاسیس شده است. مهدی در سال ۲۰۱۳ از این شرکت استعفا می‌دهد. گزارش های مالی آن برای سال های ۲۰۱۱، ۲۰۱۲ و ۲۰۱۳ نشان می دهد که این شرکت لندنی غیر فعال است، گزارش های مالی آن در سال های ۲۰۱۴ ، ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ حاکی از زیان ده بودن این شرکت دارد. اما داده‌های ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۲ نشان می دهد که دارایی ها از حدود پنج هزار پوند در سال ۲۰۱۷ به حدود هزار پوند در سال ۲۰۲۲ کاهش یافته است.

این شرکت همچنین خود را به عنوان طلبکار ثبت می کند، به این معنی که این شرکت به یک شرکت مستقر در خارج از انگلستان خدمات تجاری ارائه می دهد، اما این فقط در ظاهر است و کاملا روشن است که این پول جمع آوری نشده و بصورت صوری ثبت شده است، چرا که هیچ اطلاعاتی از خدمات تجاری صورت گرفته وجود ندارد. علاوه بر این ، این شرکت هیچ کارمندی در لندن ندارد، همانطور که داده های ارائه شده به دولت بریتانیا نشان می دهد، در گزارش های ارائه شده هیچ اشاره ای به دستاوردها و خدمات این شرکت نشده است و همچنین هیچ اطلاعاتی درباره مشتریان آن ثبت نشده است.

این شرکت هیچ یک از حساب های خود را تحت قوانین بریتانیا حسابرسی نمی کند .ثبت شرکت در لندن کاملا صوری به نظر می رسد و این ثبت به عنوان پوششی برای ارائه برنامه ها و خدماتی که ارائه می دهد می باشد. بنابراین به هیچ عنوان نمی‌توانید گفت هدف از ثبت این شرکت در خارج از کشور ایران به هدف رقابت بین المللی و یا جذب مخاطب افراد خارج از کشور ایران صورت گرفته .

جالب تر اینکه تنها دو منبع اقدام به تبلیغ این پلتفرم کردند: وزارت ارتباطات ایران و مهدی انچدانی! مهدی انچدانی که در لینکدین خود را به عنوان مدیرعامل و موسس TSIT معرفی کرد، متولد سال ۱۳۶۰ است، در واقع او در ۲۳ سالگی این شرکت را در انگلستان تاسیس کرده است. به ادعای حساب کاربری متعلق به او در لینکدین، بین سال های ۱۳۸۹ تا سال ۱۳۹۱ مدرک دکترای خود را در رشته بازی ها و رسانه های تعاملی از دانشگاه معتبر آلمانی کلن دریافت کرده است .با این حال، این دانشگاه در هیچ یک از مقاطع تحصیلی خود از جمله مدرسه، کالج یا دانشگاه و مقطع دکترا هیچ رشته ای در زمینه بازی ها و رسانه های تعاملی ندارد. این دانشگاه فقط در زمینه علوم انسانی و اجتماعی از جمله پزشکی و دندانپزشکی تخصص دارد .محل زندگی او در برایتون لندن است، البته اطلاعات نشان می دهد که اقامت دائم او در شهر مشهد است و تابعیت بریتانیا را ندارد .در مورد فعالیت اش در شبکه های اجتماعی، انجدانی از سال ۱۴۰۱ هیچ پستی در توئیتر منتشر نکرده است ولی حساب کاربری او در ویراستی بصورت روزانه فعال است .

اما مسئله زمانی پیچیده میشود که پلتفرم ویراستی در واقع تحت مدیریت و سرمایه گذاری متمرکز شرکت فناوری اطلاعات توسعه سامان قرار دارد. فعالیت های این شرکت در سه حوزه تولید بازی های رایانه ای، تولید سیستم های مبتنی بر وب و ارائه زیرساخت های تخصصی وب و خدمات اینترنتی متمرکز است . توسعه سامان در نسخه فارسی وب سایت خود می گوید به دلیل رویکرد بین المللی و تکیه بر تجربه خود در بازارهای جهانی، وارد عرصه تولید بازی های رایانه ای شده است و مدعی بین المللی بودن بازی ها و برنامه های خود است و برای هر کشور و زبانی بصورت جداگانه نسخه ای از برنامه های خود تولید و عرضه کرده!

در نسخه فارسی شرکت توسعه سامان اعلام شده است در اکثر استان های کشور نمایندگی فعال دارد و دفتر مرکزی این شرکت در مشهد قرار دارد، بعلاوه دفاتر تهران و لندن نیز جزو مراکز کلیدی این شرکت معرفی شده، اما در نسخه انگلیسی این شرکت تنها به ذکر دفتر مستقر در لندن اشاره شده که مشخص نیست دلیل چنین رفتاری چه می‌باشد. کما اینکه داده های تمام برنامه های این شرکت نشان می‌دهد تقریبا تمام کاربران مورد هدف شرکت در داخل ایران مستقر هستند.

موضوع قابل توجه این است که چرا یک شرکت که تمام محصولات خود را مخصوص کاربران داخل ایران توسعه داده و هیچ گونه فعالیت تجاری و کاربری با خارج از کشور ندارد، برنامه خود را تحت نام یک شرکت غیر فعال انگلستان ثبت می‌کند ؟ شرکتی که بنا بر ادعای خودش بیش از ۲۰۰ هزار مشتری از موسسات دولتی، آموزشی و خصوصی دارد و ۱۹۲ نهاد دولتی کشور از خدمات اش بصورت دائم استفاده می‌کنند، چرا دست به چنین رفتار مشکوک و بدون منطقی می‌زند ؟ بسیاری از شهرداری ها، نهاد های مذهبی، ادارات مالیاتی و دارایی ، نهادهای وابسته به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، نهادهای وابسته به نیروی بسیج مستضعفین و حتی دفاتر نمایندگی کلیه فقیه در اکثر استان های کشور داده های خود را با این شرکت به اشتراک می‌گذارند . همچنین از نهادهایی که شامل ۹۲ مرکز دانشگاهی، مرکز آموزش عالی و مؤسسات نظامی جمهوری اسلامی ست و مؤسسات مذهبی نزدیک به دفتر مقام معظم رهبری نیز از جمله کاربران این شرکت هستند.

جالب تر اینکه در نسخه انگلیسی وب سایت این شرکت، تنها لیستی از ۲۰ مشتری ظاهر می شود. پنج نفر از مشتریان آن در بریتانیا، پنج نفر در آلمان و بقیه در ایرلند، هلند، کانادا و روسیه توزیع شده اند .تقریبا هیچ کارمندی در این شرکت وجود ندارد که در لینکدین حساب کاربری داشته باشد. فقط یک کارمند می گوید برای پشتیبانی فقط با برنامه پیام رسانی گپ کار می کند!

امیدوارم مسئولان کشور و مدیران این شرکت و پلتفرم با اطلاع کامل از خطراتی که در بحث امنیت دیجیتال وجود دارد با احتیاط کامل و بررسی همه جانبه برنامه ریزی های توسعه این برنامه را پیش ببرند.