انواع مختلف المان‌های چوبی، حتی اگر از قبل رنگ شده باشند، این قابلیت را دارند که مجددا آن‌ها را رنگ و یا لکه‌گیری کنید. اما نکته مهم این است که برای حصول بهترین نتیجه و ایجاد ظاهری مناسب، لازم است که سطح چوب را آماده‌سازی کنید. آماده کردن سطح چوب پیش از شروع لایه‌گذاری بخش بسیار پر اهمیتی است که تاثیر بسزایی در کیفیت کار خواهد داشت. می‌توان گفت این فرایند تقریبا برای همه انواع چوب مشترک است؛ پس با مطالعه مقاله فعلی می‌توانید با اصول آماده سازی سطح چوب پیش از رنگ، آشنا شوید. با ما همراه باشید تا در ۳ مرحله به مفیدترین شکل ممکن این اصول را بیاموزید.
۱) پوشاندن محیط اطراف با پلاستیک: هر قسمتی که احتمال دارد به طور ناخواسته آغشته به رنگ شود را پیش از هرچیزی با پلاستیک ضخیم بپوشانید. این اقدام بسیار ساده‌تر از پاک کردن رنگ‌های اضافی پس از اتمام کار خواهد بود. قسمت‌های مختلف مثل دیوار، در و پنجره، کف زمین، اسباب و اثاثیه و … را با پلاستیک به خوبی پوشش دهید. همچنین اقلامی که امکان دور کردن آن‌ها از محیط وجود دارد را به مکان دیگری انتقال دهید؛ مثل گل و گیاه، پرده و یا فرش. اگر در فضای داخلی کار می‌کنید، مطمئن شوید شرایط مناسبی را برای تهویه هوا فراهم آورده‌اید.
۲) بررسی کل سطح چوب: کل سطح المان چوبی که قصد رنگ کردن آن را دارید به خوبی بررسی کنید. این کار به ویژه برای لوازمی که نو نیستند اهمیت زیادی دارد. برای یکنواخت بودن سطح رنگ، نیاز است سطح چوب نیز سالم و هموار باشد. هرگونه خراش، حفره، خوردگی، گره و خط و خش را پیدا کرده و آن‌ها را تعمیر نمایید. در صورت نیاز از یک نجار ماهر برای این بخش کمک بگیرید.
۳) تعویض و تعمیر قطعات جانبی وسایل چوبی: هرگونه قطعه افزوده غیر چوبی روی وسایل را بررسی کنید. این می‌تواند شامل میخ، پیچ و مهره، دستگیره و … باشد. آن‌ها را چه از لحاظ کارکردی و از چه از لحاظ ظاهری بسنجید و در صورت لزوم آن‌ها را تعویض و تعمیر کنید.
۴) استفاده از بتونه یا پرکننده: حفره‌ها و خط و خش‌های عمیق روی سطح چوب، باید توسط بتونه یا پرکننده مناسب دیگری پر شوند تا سطح کار برای رنگ گذاری هم‌تراز شود.
۵) درزگیری و آب‌بندی: در صورت نیاز و با توجه به آیتمی که آن را رنگ می‌نمایید، آب‌بندی کار را فراموش نکنید. برای مثال اگر المان چوبی شما یک پنجره است که با فضای خارجی نیز در ارتباط است، حتما آن را توسط چسب مخصوص و یا سایر ابزارهای معمول این حوزه، درزگیری کنید.
۱) زدودن رنگ‌های قبلی: رنگ قبلی روی چوب را چه پوسته پوسته شده باشد و چه نشده باشد، از بین ببرید. این کار را می‌توانید با سنباده یا کاردک انجام دهید. دقت و ظرافت را فراموش نکنید تا به سطح چوب آسیبی نرسد. همچنین می‌توانید از محلول‌های رنگ‌پاک‌کن برای زدودن لایه‌های قبلی رنگ استفاده کنید.
۲) سنباده زدن: بسته به مساحتی که تصمیم به رنگ کردن آن دارید می‌توانید انتخاب کنید که سنباده زنی را به طور دستی پیش ببرید و یا از ابزارهای برقی مخصوص این کار، مثل ماشین پوست استفاده نمایید. استفاده از دستگاه‌های برقی طبعا سرعت و کیفیت کار شما را بالا خواهد برد. سنباده کاری را با نخست با سنباده‌هاس زبرتر آغاز کرده و با سنباده‌های نرم‌تر به پایان ببرید. توجه کنید که قسمت‌های بتونه‌کاری شده معمولا به سنباده زنی بیشتری نیاز دارند. یک نکته مهم را فراموش نکنید: سنباده کاری را فقط در یک جهت انجام دهید و به صورت رفت و برگشتی عمل نکنید. در غیر این صورت به سطح چوب آسیب می‌رسانید.
۳) تمیز کردن چوب: براده‌های چوب ناشی از سنباده زنی را بزدایید و به طور کلی سطح چوب را از هرگونه گرد و غبار پاک نمایید. انواع جرم و آلودگی مرئی روی سطح، بالاخص لکه‌های روغنی باید از روی سطح چوب تمیز شوند. اگر با روش‌های معمول نتوانستید این لکه‌ها را از بین ببرید، از محلول‌های پاک کننده مخصوص چوب استفاده کنید. از فرچه‌ها و دستمال‌هایی برای این کار کمک بگیرید که آسیبی به سطح چوب وارد نکنند.
۴) بررسی وجود قارچ و کپک: قارچ و کپک اگر به موقع از چوب زدوده نشوند، به سرعت پخش شده و به مغز چوب آسیب می‌رسانند. از بین بردن آن‌ها صرفا در مراحل اولیه این رخداد امکان پذیر است. این میکروارگانیسم‌ها معمولا با رنگ مشکی یا سبز بسیار تیره روی چوب ظاهر می‌شوند. در ابتدا قارچ و کپک را با استفاده از روش‌های معمول از سطح کار پاک کنید و سپس برای ریشه کردن آن‌ها از محلول‌های ضد قارچ استفاده کنید.
۵) خشک شدن چوب: در نهایت پس از اجرای تمام مراحل فوق، اجازه دهید تا زمان کافی سپری شده و سطح چوب کاملا خشک شود. اگر رنگ را روی چوب نم‌دار اجرا کنید، پس از کار متوجه پوست پرتقالی شدن رنگ یا لایه لایه شدن آن خواهید بود. پس اصلا عجله نکنید و صبر داشته باشید تا سطح کار به طور کامل و عمقی خشک شود.
پرایمر برای اشباع کردن سطح چوب و پر کردن خلل و فرج‌های سطح آن کاربرد دارد. به این ترتیب باعث می‌شود مصرف رنگ اصلی کاهش یابد. همچنین به دلیل هم‌ترازی مناسبی که روی سطح ایجاد می‌کند باعث می‌شود رنگ به صورت یکنواخت اجرا شود. ماده‌ای که به عنوان پرایمر استفاده می‌کند می‌تواند شفاف (بی‌رنگ) و یا غیر شفاف (دارای فام رنگی) باشد. پرایمرهای شفاف در سطح بازار به سیلر معروف هستند.
۱) اجرای لایه اول: با استفاده از قلم‌مو، پیستوله رنگ‌پاش (اسپری) و یا غلتک، پرایمر را اجرا کنید. اگر به اندازه کافی حرفه‌ای نباشید، ممکن است رد قلمو روی سطح کار باقی بماند. در این صورت بهتر است از غلتک استفاده کنید. پیستوله شاید ابزاری در دسترس همگان نباشد ولی معمولا بهترین نتیجه را حاصل می‌کند.
۲) سنباده زدن سطح پرایمر: با توجه به راهنمای محصول، چک کنید که پرایمر مورد استفاده شما چقدر زمان نیاز دارد تا به صورت کامل و عمقی خشک شود. اجازه دهید که این زمان سپری شود و سپس با سنباده سطح کار را صیقل دهید. به طور کلی پرایمرها سنباده خور هستند و نیاز است که پیش از اجرای لایه‌های بعدی حتما سنباده کاری شوند.
۳) اجرای لایه دوم: معمولا سیلر و پرایمر در دو لایه اجرا می‌شوند. به این ترتیب کیفیت زیرسازی سطح کار بالا می‌رود و رنگ اصلی به شکل بهتری روی کار می‌نشیند. بنا به تشخیص شما حتی می‌توان پرایمر را در تعداد لایه‌های بیشتری اجرا کرد. اما نکته مهم این است که لایه قبلی حتما و حتما به صورت کامل خشک شود و سپس لایه جدید اعمال گردد. در غیر این صورت سطح رنگ نرم و آسیب پذیر خواهد شد.
سخن آخر:
در مقاله فوق پیرامون یکی از مهم‌ترین مراحل فرایند رنگ‌گذاری روی چوب سخن گفتیم و آن را در سه مرحله به طور مفصل شرح دادیم. هدف پروژه شما چه رنگ‌آمیزی کلی باشد و چه لکه‌گیری، حتما و حتما باید سطح کار را آماده کنید. آماده سازی سطح، کیفیت و دوام کار را افزایش خواهد داد، ظاهر یکنواخت و مناسبی ایجاد خواهد کرد و مصرف رنگ را نیز کاهش خواهد داد. اصول فرایند زیرسازی برای همه انواع چوب مشترک است و مطالعه نکات فوق، شما را به صورت قابل قبولی با این اصول آشنا خواهد کرد. از این که با ما همراه بودید متشکریم.
منبع: فروشگاه دیاکوپارس
