برای این مقاله عنوان آیا ادیسون مخترع برق بود؟ (بیوگرافی نیکولا تسلا) را در نظر داشتم اما در واقعیت برق اختراع نشده و بهتر است از عبارت کشف شدن استفاده کنیم. و کاشف آن هم آقایان ادیسون و تسلا نبودند!
در واقع از نخستین کسانی که به وجود الکتریسیته در اجسام پی بردند دانشمندان یونان باستان بودند. اقلیدس با مالش کهربا به پارچه توانست چیزهای سبک مانند کاه را به خود جذب کند.
تا قرن 18 ام میلادی بشر شناخت بیشتری از این نیروی الکتریسته نداشت و در اواخر همین قرن در سال 1799 دانشمند ایتالیایی به نام الکساندر ولتا اولین پیل الکتریکی (باتری) را اختراع کرد.
از آن زمان استفاده از باتری به صورت محدود و در انجمنهای علمی استفاده میشد.
تولید مکانیکی برق برای نخستین بار در تاریخ و در سال 1831 توسط دانشمند انگلیسی مایکل فارادی به وسیله یک صفحه ساده و آزمایشگاهی و با استفاده از میدان مغناطیسی انجام شد.
به مرور زمان و با تلاش دانشمندان اروپایی، به مرور مولد های برق (ژنراتور) به نسبت مدل های قبلی هر روز بهیته تر میشدند. توماس ادیسون (زاده 1848) در زمانی متولد شد که حدود 50 سال از اختراع اولین باتری میگذشت و 30 سال هم از اختراع اولین چراغ برق (لامپ) توسط همفری دیوی که با استفاده از دو میله زغالی روشن میشد، گذشته بود!
اما این لامپ ها مصرف برق بسیار بالایی داشتند و حرارات بسیاری را تولید میکردند. توماس ادیسون در 21 اکتبر 1879 و با خرید امتیاز این لامپ ها موفق به تولید نمونه اولیه لامپ های خلاء رشته ای ( لامپ های معمولی ) شد. با توجه به قیمت نسبتا ارزان و عمر بادوام آن به سرعت در تمام آمریکا و سایر کشورها مورد استقبال قرار گرفت.
در واقع تولید برق فرایندی بوده است که به وسیله دانشمندان مختلف و طی چند دهه به تکامل رسیده است.
شاید همه ما به اشتباه توماس ادیسون رو به عنوان مخترع برق میشناسیم، اما این موضوع خیلی با واقعیت همخوانی ندارد.
تسلا دانشمند جوانی بود که روزگاری در آزمایشگاه ادیسون کار میکرد. و جالب است بدانید که این دو دانشمند نابغه هرگز با هم سر سازش نداشتند!
اگر امروزه با وجود بودن دانشمندان بزرگی که در صنعت برق وجود داشتند از الساندر ولتا ، آندره آمپر ، نیکولا تسلا ، جرج سیمون اهم تا مایکل فارادی، ما هنوز ادیسون رو به عنوان مخترع برق میشناسیم، و شاید دلیل این موضوع شوآف و نمایش بازی های خاص ادیسون در بین اینها باشد.
هر چند در ادامه به موضوعاتی خواهیم پرداخت که نشان میدهد ادیسون در این صنعت بیشتر یک تاجر بود تا مخترع، و اینکه چگونه توانست در تکنولوژی برق، اعتبار و دستاوردهای تسلا را به نام خود نسبت دهد. تا جایی که در کتاب های درسی ما هم از وی به نام مخترع برق نام برده شده است.
همانطور که گفتیم جریان مستقیم برق DC و لامپ الکتریکی تا قبل از ادیسون در محیط های آزمایشگاهی وجود داشت. ادیسون امتیاز لامپ الکتریکی از مخترع آن خرید و با جلب سرمایه گذاری و راه اندازی یک آزمایشگاه و با کمک چند دستیار و دانشجو و پس از آزمایش های فراوان موفق به تولید لامپ با آلیاژ پایدار از تنگستن در محیط خلا شد که توانایی مصرف کمتر، روشن ماندن در چند سال و با تولید گرمای کمتر به نسبت سایر لامپ های آن روزگار را داشت که خود موفقیت قابل توجه ای بود.
اما هنوز تا تجاری شدن این لامپ ها در جامعه مشکلات زیادی وجود داشت و اولین آن نیاز به تولید برق الکتریسته جریان مستقیم DC و انتقال آن در سطح گستره بود.
همکاری ادیسون و تسلا برای تولید ژنراتور های برق DC از همینجا شروع شد. و تسلا در آزمایشگاه ادیسون شروع به طراحی و رفع مشکلات ژنراتور برق کرد، همانطور که در ابتداری مقاله هم اشاره کردیم این دو نه تنها در روابط شخصی، بلکه در کار و روش های آن نیز با هم در تضاد کامل بودند.
نیکولا تسلا درباره این اختلافات چنین میگوید:
من همیشه از توجه بسیار زیاد ادیسون به جزئیات بیاهمیت افسوس میخوردم. اگر ادیسون میخواست سوزنی را در انبار کاهی پیدا کند، با پشتکارفراوان دانه به دانه رشتههای کاه را کنار میزد تا بالاخره سوزن نمایان شود. بارها با تأسف شاهد بودم که چگونه بخش اعظم وقت و انرژی او صرف یافتن یک فرمول جزئی یا انجام دادن محاسبهای کوچک تلف می شد.
البته خود آقای تسلا هم کسی نبود که بخواهد از آن سوزن گذشت کند، اما چون شناخت بهتری از میدان های الکتریکی و مغناطیسی داشت از یک آهنربا برای یافتن آن کمک میگرفت!
ادیسون به تسلا در جهت رفع مشکلات ژنراتور های جریان مستقیم 50 هزار دلار وعده داده بود و اگرچه تسلا موفق به انجام کار شد. اما ادیسون هیچ گاه به وعده خود عمل نکرد.
این اختلاف نظر ها در نهایت منجر به ترک تسلا از آزمایشگاه ادیسون شد. و این شاید بزرگترین اشتباه ادیسون در حوزه کاری خودش بود.
چرا که بعدها با ابداعات وی در حوزه برق غیر متناوب AC منجر به فروپاشی امپراتوری برق ادیسون شد که در ادامه به داستان آن خواهیم پرداخت.
یکی از ایرادات بزرگ برق DC به نسبت AC مشکل انتقال آن در فاصله های زیاد بود که به دلیل افت ولتاژ نیاز بود تا ژنراتور ها را در نزدیک محل مصرف کننده قرار داد.
تسلا بعد از ترک کار خود و جدایی از ادیسون موفق به تولید و فروش ژنراتور برق کارآمدتر و بهینه سازی سیستم جریان برق متناوب AC شد. جریان متناوب که نقطه ضعف بزرگ برق مستقیم ادیسون را هم نداشت و با استفاده از ترانس ها قابلیت انتقال در فاصله های چندین کیلومتری را با حداقل تلفات داشت.
این موضوع در نقطه مقابل طرح ادیسون قرار داشت، ادیسون در فکر امتیاز انحصاری برای خود بود تا بتواند در هر محله یک نیروگاه برق درست کند. ایده ای که به دلیل هزینه های بالای آن مورد استقبال قرار نگرفت.
بعد از گذشت چند سال و با وجود تمام مخالفتهای ادیسون و سنگ اندازی های وی، شبکه برق AC فراگیر شد. و به استاندارد برق شهری تبدیل شد. نعمت بزرگی که امروزه همه ما آن را مدیون تلاش های بی وقفه تسلا هستیم.
با برنده شدن شرکت وستینگهاوس در یک مناقصه بزرگ برای انجام برق کشی در آمریکا و خرید طرح برق متناوب و راه اندازی چهار ژنراتور تسلا در آبشار نیاگارا به وسیله این شرکت زمینه برای همگانی شدن برق AC مهیا شد.
در کمتر از سه سال بعد و با کنار گذاشتن استفاده از جریان مستقیم توسط کمپانی بزرگ جنرال الکترونیک در نهایت این جریان الکترونیکی تبدیل به استاندارد برق در آمریکا و جهان شد.
با اقدامات تسلا و در نتیجه همگانی شدن برق، و با بهره گیری از یخچال بهداشت همگانی امکانپذیر شد.در واقع بسیاری از ما رفاه و آسایش امروزه خود را مدیون ایشان هستیم.
ادیسون در مقابله با برق AC تقریبا از هیچ کار و روشی (حتی غیر اخلاقی) کم نگذاشت، ما در این مقاله به چندین مورد آن اشاره خواهیم کرد.
ادیسون با همه امکانات و به واسطه نفوذ خود در مطبوعات که رسانه های تائیرگذار آن زمان بودند سعی کرد با چاپ مقاله های مختلف و کاریکاتور، نیکولا تسلا را آدم روانی و اختراع او برق AC را یک جریان مرگبار نشان دهد.
در این تصویر که در مطبوعات آن موقع چاپ شد تیرهای برق جریان متناوب در سطح خیابانها به محلی برای کشته شدن هر لحظه آدمها تشبیه شده است.
او نمایشهای بزرگی برای ترساندن مردم از جریان متناوب برگزار کرد. او مدعی بود جریان متناوب میتواند خانه آنها را به خاکستر تبدیل کند.
از دیگر اقدامات ادیسون برای القا خطر برق شهری برای روی گردانی مردم و سرمایه گذارها، کشتن حیوانات بازنشسته سیرک ها مثل فیل شیر و ببر در حضور مردم به وسیله برق متناوب بود!
برای مشاهده فیلم این لینک را ببینید
در چهارم ژانویه ۱۹۰۳ یک فیل به اسم تُپسی که یکی از تماشاگران را در سیرک کُشته بود، و مالکان آن توانایی کنترل او را نداشتند اعدام شد. روش اعدام هم وصل کردن برق AC به فیل هست که گفته میشود توسط توماس ادیسون تدارک و فیلم برداری شده و دلیل آن هم در دعوای همیشگی با نیکولا تسلا بوده که ثابت کند که جریان AC چقدر خطرناک هست!
همچنین ساختن صندلی مرگ به وسیله برق متناوب از جمله اقدامات ادیسون برای تائیرگذاری و القای مرگ در برق AC بود. ایده ای که بعدها وی آن را به پلیس آمریکا برای اعدام مجرمان فروخت!
و در نهایت بی انصافی امروزه ما شاهد هستیم که بسیاری از مردم دستاوردهای تسلا را به فردی نسبت میدهند که اتفاقا در جهت نابودی برق شهری AC از هیچ تلاش و رذالتی فروگذاری نکرد!
اگرچه در جنگ جریان های برق در اوایل قرن 20 ام این تسلا بود که پیروز میدان شد. اما این اقدامات ادیسون تا حدود زیادی بر افسردگی، تنگ دستی و کاهش فعالیت های تسلا تائیر گذار بود. گفته میشود ادیسون در اواخر عمر خود از این اقدامات پشیمان و ناراحت بود.
?بسیاری از اختراعات تسلا هرگز به ثبت نرسید و دیگران آنها را به نام خود ثبت کردند. با این حال در حدود 280 اختراع به نام وی ثبت شده است.
به جز برق AC تسلا موفق به اختراع و ثبت بسیاری از طرح های دیگر هم شد. از جمله آنها امواج فرکانس رادیویی که برای کنترل یک قایق از راه دور بکار گرفته شد.
همچنین تسلا تحقیقاتی در آوریل 1887 در مورد اشعه ایکس انجام داد و موفق به گرفتن عکس هایی از استخوان های دست خود شد. اگرچه این تحقیقات بعدها در آتش سوزی آزمایشگاهش در خیابان هاستون در سال 1895 از بین رفت.
با آتش سوزی مشکوک آزمایشگاه تسلا، مارکونی با دزدی از ایده تسلا برای تولید رادیو و با حمایت های ادیسون آن را به نام خود ثبت کرد.
تسلا چهل سال قبل از تولید تجاری و صنعتی لامپ های فلورسنت از آنها در کارگاه خود استفاده میکرد! او در یک نمایشگاه لولههای شیشهای را به شکل حروف اول نام دانشمندان بزرگ خم کرد و در واقع اولین لامپهای نئون هم از اختراعات وی بود.
تسلا موفق به ساخت دستگاهی شده بود که میتوانست میلیون ها ولت الکتریسته تولید کند و از آن صاعقه هایی به بلندی بیش از 30 متر به وجود آورد.
تسلا تخیلات عجیبی داشت و خیال پردازی های بزرگی در ذهن خود داشت، به اعتقاد بسیاری از پژوهشگران او بسیار از زمان خود جلوتر بود.
او تلاش هایی زیادی را درباره انتقال بیسیم برق انجام داد. و با وجود موفقیت های نسبی در انتقال وایرلس برق به روش های القایی، به دلایل مالی نتوانست به صورت کامل آن را به سرانجام برساند.
تسلا در طول عمر خود هرگز ازدواج نکرد. وی اعتقادات عجیبی در مورد زنان داشت! و معتقد بود ازدواج باعث دور شدن مردها از پیشرفت میشود و زنها در تلاش برای تسلط بیشتر در زندگی و ساقط کردن اعتبار مردان هستند و هر چند گفته میشود در گذر زمان عقاید او تغییر کرد.
نیکولا خاصی به پرندگان (کبوتر) داشت. او هنگام زندگی در هتلی در نیویورک ، هر روز برای تغذیه کبوترها به پارک می رفت. و اگر به هر دلیلی نمیتوانست اینکار را انجام دهد، هزینه آن را پرداخت میکرد تا کودکی اینکار را انجام دهد.
من سالهاست که به کبوترها غذا میدهم. اما یک پرنده زیبا، به رنگ سفید خالص و نوکهای خاکستری روشن روی بالهای آن وجود داشت. او یک کبوتر ماده متفاوت بود. آرزویم این بود که او را صدا بزنم و او به سمت من پرواز کند. من آن کبوتر را دوست داشتم همچون مردی که عاشق زنی است که عاشق مرد محبوب خود است. تا زمانی که او را داشتم، هدفی برای زندگی من وجود داشت.
تسلا در طول عمر خود خیلی رابطه خوبی با پزشکان نداشت و به همین دلیل در اواخر عمر خود و در سن 81 سالگی و در یکی از نیمه های شب پاییز 1937 در زمانی که هتل خود را برای پیاده روی و رفتن به کتابخانه و غذا دادن به کبوترها ترک کرد در خیابانی نزدیک به محل اقامت خود و برای جلوگیری از تصادف با یک تاکسی به زمین افتاد و کمر او به شدت آسیب دید و به همین دلیل هرگز وی بعد از این ماجرا بهبودی کامل را کسب نکرد.
در اواخر عمر خود هر روز برای غذا دادن به کبوترها به پارک میرفت و بر روی پنجره اتاق خود نیز به آنها غذا میداد و از پرندگان زخمی مراقبت و پرستاری میکرد.
وقتی از انیشتین پرسیدند: باهوش ترین فرد زنده روی زمین بودن چه حسی دارد؟ در پاسخ گفته بود: من نخواهم دانست؛ باید از نیکولا تسلا بپرسید.
من از آنهایی که ایده های مرا میدزدند ناراحت نمیشوم چرا ؟ چون اگر من نباشم آنها هم دیگر ایده ای ندارند.
به کسانی که کتاب های دینی را میفهمند آتئیست وبه کسانی که نمیفهمند دیندار میگویند.
اگر به دنبال رازهای جهان هستید، بر پایهٔ انرژی، فرکانس و نوسان به آن بنگرید.
شاید این رو شنیدید، بشر توانایی دستیابی به همهچیز رو نداره، این حرف دروغه بشر جرأت دستیابی به همهچیز رو نداره …
تمام این سال ها که در خدمت بشریت گذراندهام ، نتیجه ای جز توهین و تحقیر برایم نداشته است.
از دنیای شما کتابها را بیشتر از همه دوست دارم
پول آنقدر هم ارزش ندارد که انسانها به آن بها میدهند. تمام پول من صرف آزمایشها و اکتشافاتی شد، که در نهایت این امکان را فراهم آوردند که مردم زندگی اندکی راحتتر داشته باشند.
نیکولا تسلا در 1856 در صربستان (کرواسی) متولد شد وبعد از تحصیل در رشته مهندسی وفیزیک در سال 1884 به آمریکا مهاجرت کرد.
این دانشمند نابغه در ۷ ژانویه ۱۹۴۳ و در سن ۸۶ سالگی در اتاق شماره ۳۳۲۷ هتل ارزان قیمت نیویورکر درگذشت. جسم بی جان او مدتی بعد توسط خدمتکار هتل آلیس موناگان که برای نظافت اتاق و بدون توجه به علامت «مزاحم نشوید» که تسلا دو روز قبل روی دستگیره در خود گذاشته بود، پیدا شد.
یادبودهای زیادی برای او در آمریکا و زادگاه خود و سایر نقاط جهان ساخته شده است. همچنین موزه ای برای او در بلگراد صربستان ساخته شده است. و فرودگاه اصلی این کشور هم به نام وی تسلا نامگذاری شده است.
نیکولا تسلا بی شک بزرگترین مهندس تاریخ بود. به همین جهت هم ایلان ماسک موسس تسلاموتورز نام این شرکت را از نیکولا تسلا، فیزیکدان و مخترع قرن نوزدهم (۱۸۵۶ تا ۱۹۴۳) گرفته است.
در سالهای اخیر تا کنون دو فیلم درباره زندگی و کار نیکولا تسلاساخته شده است. و در وب فارسی میتوانید با زیرنویس فارسی آنها را دانلود و مشاهده کنید.
اگر به زندگی تسلا علاقه دارید ما این دو فیلم را برای شما معرفی میکنیم:
جنگ جریان به انگلیسی: The Current War که در سال 2017 ساخته و بعد از دو سال در سینماهای جهان اکران شد.
این فیلم به رقابت توماس ادیسون و تسلا به همراه وستینگهاوس برای غالب کردن سیستم های جدید برق در بین مردم میپردازد.
فیلم دیگری که به زندگی این دانشمند و رقابت های او با ادیسون پرداخته است تسلا نام دارد و در سال 2020 ساخته و اکران شد.
با کلیک بر روی نام این فیلم ها پیش نمایش و مشخصات بیشتری را در سایت imdb خواهید دید. این فیلم ها با جستجوی ساده در گوگل قابل دانلود و مشاهده است.
منبع نوشته: دیزل پارسیا