اسید سیتریک یک ترکیب شیمیایی بسیار مهم در صنایع مختلف است. این اسید به طور طبیعی در بسیاری از مرکبات وجود دارد. درصد اسید سیتریک موجود در مرکبات و مواد غذایی بسیار متغیر است. با این حال درصد اسید سیتریک در آبلیمو حدود هفت تا نه درصد است. منابع اصلی اسید سیتریک شامل مرکبات، سبزیجات، توت ها و میوه های خشک شده است. امروزه اسید سیتریک به دلیل تقاضای بالای صنایع به صورت صنعتی تولید می شود. اما هنوز هم می توان اسید سیتریک طبیعی استخراج شده از میوه ها را در بازار یافت و برای حفظ سلامتی و ایمنی بیشتر از اسید سیتریک طبیعی استفاده کرد.
اسید سیتریک یک اسید آلی است که به وفور در میوه ها به ویژه مرکبات مانند لیمو، لیموترش، گریپ فروت، آناناس و پرتقال یافت می شود. فرمول شیمیایی آن C6H8O7است. این اسید آلی برای اولین بار با استفاده از قارچ Aspergillus niger در سال 1784 توسط کارل ویلهلم شیله از یک لیمو جدا شد. این اسید به دلیل کاربردهای وسیع بازار خرید و فروش پر رونقی دارد و تقاضای آن بسیار بالا است.
اسید سیتریک یک نگهدارنده مواد غذایی و یکی از مواد تشکیل دهنده محصولات از جمله لوازم آرایشی، دارویی و نوشیدنی است. این اسید را به صورت پودر به راحتی می توانید از طریق فروشگاه های اینترنتی خریداری کنید. اسید سیتریک از تاریخ تولید سه سال ماندگاری دارد. ترکیب شیمیایی و قدرت اسیدی آن حداقل به مدت پنج سال در ظرف بسته اصلی ثابت باقی می ماند.
اسید سیتریک را باید در رطوبت نسبی 50 درصد و در محدوده دمایی 50 تا 86 درجه فارنهایت نگه دارید. دمای بالای 104 درجه فارنهایت می تواند باعث سفت شدن اسید سیتریک به شکل دانه ای شود. آب یا هر مایع دیگری را به اسید اضافه نکنید، این عمل باعث کاهش قدرت اسیدی آن می شود. اسید سیتریک می تواند برای پوست و چشم شما تحریک کننده باشد، بنابراین آن را از چشم، اعضای مخاطی و هرگونه بریدگی یا زخم باز دور نگه دارید و هنگام کار کردن با آن ایمنی را رعایت کنید.
اسید سیتریک در دوران قدیم از میوه ها و سبزیجات از جمله لیموترش، پرتقال، گوجه فرنگی و گریپ فروت استخراج می شد. امروزه این اسید به صورت صنعتی با ترکیب ملاس، دکستروز و قند نیشکر تولید می شود. اسید سیتریک امروزه عمدتاً از طریق تخمیر غوطه وری با استفاده از نوعی قارچ مخصوص به نام Aspergillus niger یا Candida spتولید می شود زیرا استخراج آن از مرکبات هزینه بر است و تقاضای بازار را تامین نمی کند. مثلا درصد اسید سیتریک در آبلیمو تنها 9% است بنابراین برای استخراج اسید سیتریک از لیمو به مقادیر زیادی لیمو نیاز است که از نظر هزینه به صرفه نیست.
اسید سیتریک بسیار محلول در آب است همچنین به راحتی در مواد غذایی، کرم ها و داروها ترکیب می شود. هیچ کاتالیزور خاصی برای تجزیه این اسید مورد نیاز نیست. پس از حل شدن، طعم اسیدی آن همچنان باقی می ماند و میزان طعم دهی آن بسته به مقداری که از آن استفاده می کنید دارد.
اسید سیتریک کاربردهای بسیار زیادی در صنایع مختلف دارد. از این اسید برای تثبیت سایر مواد، طعم و رنگ هنگام پخت و پز استفاده می شود. از اسید سیتریک در تهیه نان برای افزودن طعم دهنده، به عنوان قابض برای تنظیم سطح pH و اندازه گیری اسیدیته استفاده می شود. اسید سیتریک زیست تخریب پذیر است و به سرعت در بدن انسان متابولیزه می شود و سپس از بین می رود. این ترکیب از ایجاد سنگ کلیه یا بزرگ تر شدن آنها جلوگیری می کند بنابراین می توان از منافع درمانی آن نیز بهره مند شد.
اسید سیتریک برای اولین بار در حدود سال 1826 در انگلستان به صورت تجاری از لیموهای وارداتی ایتالیایی تولید شد. آب لیمو تا سال 1919 منبع تجاری اسید سیتریک باقی ماند، زمانی که اولین فرآیند صنعتی با استفاده از قارچ آسپرژیلوس نایجر در بلژیک آغاز شد. امروزه این اسید به صورت تجاری در اندازه های بسیار زیاد تولید می شود. اسید سیتریک یک جز اساسی و مهم در صنایع مختلف است. درصد اسید سیتریک در آبلیمو حدود 9% است و در مرکبات دیگر و سایر میوه ها نیز با درصدهای مختلف موجود است.
