پردازندههای لپ تاپ طی سالهای قبل نسل به نسل قدرتمندتر شدند. هستههای پردازنده و فرکانس توربوی پردازندههای لپ تاپ بیشتر شده ولی هنور بیه فرق اساسی بین یه پردازنده لپ تاپ با یه پردازنده دسکتاپ هست.
خب تفاوت اساسی بین پردازنده لپ تاپ و دسکتاپ چیه؟ اول از همه بگیم که برنامهای که پردازنده دسکتاپ بتونه اجرا کنه، پردازنده لپ تاپ هم میتونه اجرا کنه. تفاوت اصلی بین پردازنده لپ تاپ و پردازنده دسکتاپ کارایی اوناست.
برای مثال بیاید یه پردازنده مثل Intel Core i7-8750H برای لپ تاپ و یه پردازنده مثل Intel Core i7-8700K رو برای دسکتاپ در نظر بگیریم. هر دوتا پردازنده 6 تا هسته و 12 تا رشته (Thread) دارند و از خانواده Coffee Lake پردازندههای اینتل هستند.
طبق بررسی این وبسایت پردازنده Intel Core i7-8700k که برای دسکتاپه 26 درصد سریعتر از پردازنده Intel Core i7-8750H لپ تاپه.
همونطور که دیدید پردازنده دسکتاپ سریعتره، حتما این سوال براتون پیش میاد که چرا.
خب چنتا دلیل داره.
اولیش اینکه یه پردازنده دسکتاپ فضای بیشتری برای خنک شدن داره.
دومیش اینه که یه پردازنده دسکتاپ میتونه از قدرت بیشتری استفاده کنه.
سومیش اینه که معمولا یه پردازنده دسکتاپ هستههای بیشتری داره.
چهارمیش هم اینه که فرکانس یه پردازنده دسکتاپ معمولا بیشتره.
تو ادامه هر کدوم از اینا رو توضیح میدیم.
یه پردازنده دسکتاپ از خنککنندهای استفاده میکنه که تقریبا دوبرابر خنککننده پردازنده لپ تاپه.
حتی خنک کنندههای دسکتاپ ارزون مثل فنی که اینتل با پردازندههاش عرضه میکنه میتونه از قدرت خنک کنندگی یه لپ تاپ سطح بالا بهتر عمل کنه.
وقتی یه پردازنده قدردت خنک کنندگی بیشتری داشته باشه میتونه مقدار حرارت خودش رو بالا ببره که این باعث میشه سرعت بالاتری داشته باشه و برای یه مدت طولانی تو اون سرعت باقی بمونه. این یعنی یه پردازنده دسکتاپ میتونه عملکرد بهتری داشته باشه چون اگه یه پردازنده لپ تاپ زمان طولانی بخواد تو نهایت عملکرد خودش کار کنه با مشکل گرمای بیش از حد مواجه میشه.
تو اکثر لپتاپهای سبک اینکه دمای پردازنده به بالای 90 درجه سانتیگراد برسه یه امر طبیعی به نظر میرسه در حالی که پردازندههای دسکتاپ تو اوج کار خودشون دمایی بین 70 تا 80 درجه سانتیگراد دارند.
برای جلوگیری از داغ شدن بیش از حد، لپتاپها سرعت خودشون رو کاهش میدند تا دما رو پایین بیارند، چون وقتی سرعت خودشون رو زیاد میکنند و خنک کننده مناسب برای دفع گرمای اضافی وجود نداره دما به طور قابل توجهی افزایش پیدا میکنه. این کار باعث میشه عملکرد یه پردازنده لپتاپ نسبت به یه پردازنده دسکتاپ پایینتر باشه.
همه پردازندهها داری فاکتوری به اسم TDP هستند. TDP مخفف Thermal Design Power هست که به فارسی میشه یه چیزی تو مایههای توان حرارتی. TDP بر حسب وات اندازهگیری میشه و حداکثر گرماییه که انتظار میره یه پردازنده تولید کنه.
با توجه به محدودیت خنک کننده که در مورد اون صحبت کردیم پردازندههای لپ تاپ TDP پایینتری نسبت به پردازندههای دسکتاپ هستند.TDP پردازندههای لپ تاپ بین 15 تا 45 واته در حالی که پردازندههای دسکتاپ میتونند TDP بین 35 وات تا 200 وات داشته باشند.
همونطور که میدونید پردازندههای لپ تاپ باید توانایی اینو داشته باشند تا فقط با باتری خودشون کار کنند. پس محدودیتی برای توانی که اجزای لپ تاپ میتونند ازش استفاده کنند وجود داره که در نهایت باعث محدودیت عملکرد میشه.
از طرف دیگه پردازندههای دسکتاپ میتونند مقدار قابل توجهی گرما تولید کنند قبل اینکه مجبور به کاهش قدرت بشند.
یه نکته دیگه هم که تو سیستمهای دسکتاپ وجود داره که میتونید سیستم خنک کننده اون رو با یه سیستم خنک کننده بهتر جایگزین کنید تا عملکرد بهتری به دست بیارید در حالی که هنوز این امکان برای لپتاپها وجود نداره.
در کنار محدودیتهای حرارتی و قدرتی که یه پردازنده لپ تاپ داره، فضای محدودی داخل لپ تاپ وجود داره. همه این دلایل با هم باعث میشن که پردازندههای دسکتاپ تعداد هستههای بیشتری نسبت به پردازندههای لپ تاپ داشته باشند.
اگه بخوایم دوتا پردازنده نسل هشتمی Intel Core i5-8300H از سمت لپتاپها و Intel Core i5-8400 رو از سمت دسکتاپها با هم مقایسه کنیم میبینیم که پردازنده دسکتاپ 6 تا هسته فیزیکی داره و پردازنده لپتاپ 4 تا هسته فیزیکی. وقتی پردازندههای یک نسل رو با هم مقایسه میکنیم باید بدونیم که داشتن تعداد هستههای بیشتر به معنای عملکرد بهتره.
علاوه بر تعداد هستهها باید به این نکته اشاره کنیم که پردازندههای دسکتاپ معمولا حافظه نهان یا همون کش بیشتری هم دارند. هرچقدر کش بیشتر باشه به پردازنده این امکان رو میده که اطلاعات بیشتری رو برای بازیابی سریع ذخیره کنه.
اگه یه پردازنده i5 دسکتاپ و یه پردازنده i5 لپ تاپ رو از یه نسل در نظر بگیریم، پردازنده دسکتاپ ممکنه فرکانس پایه حدود 2.8 گیگاهرتز داشته باشه و فرکانس توربوی اون به بیشتر از 4 گیگاهرتز هم برسه. در حالی که پردازنده لپتاپ ممکنه فرکانس پایه 2.4 گیگاهرتز و فرکانس توربوی 3.5 گیگاهرتز داشته باشه.
همونطور که تو این مقاله میتونید ببینید هرچقدر فرکانس پردازنده بیشتر باشه میتونه تعداد دستورات بیشتری تو یه ثانیه اجرا کنه. وقتی فرکانس پردازنده زیاد باشه گرما و حرارت زیادی تولید میشه، و از اونجایی که لپتاپها ظرفیت حرارتی کمتری از دسکتاپها دارند پس پردازندهها مجبورند تو فرکانس پایینتری فعالیت کنند تا گرمای بیش از حد تولید نکنند..
توجه به این نکته مهمه که پردازندههای لپ تاپی که قابل اورکلاک کردن باشن خیلی محدودند و تو بهترین حالت قبل از رسیدن به محدودیتهای سیستم خنک کننده شما میتونید 200 یا 300 مگاهرتز فرکانس پردازنده لپ تاپ خودتون رو افزایش بدید.
برای پردازندههای دسکتاپ این محدودیت وجود نداره و بعضی از پردازندههای دسکتاپ میتونند 1 گیگاهرتز یا بیشتر اورکلاک بشن تا حداکثر عملکرد ممکن خودشون رو داشته باشند.
طبق چیزایی که گفته شد، به دلیل محدودیتهایی که لپ تاپ برای خنک نگه داشتن خودش داره فقط میتونه مقدار معینی گرما رو جذب کنه که این باعث میشه عملکرد خودش رو تو یه بازه محدود کنه. اما این به این معنی نیست که پردازنده لپ تاپ پردازندهی ضعیفیه، پردازنده لپ تاپ با توجه به ویژگیهای لپتاپ طراحی، ساخته و بهینه شده و پردازنده لپتاپهای بالارده سنگینترین بازیها و برنامههارو به راحتی اجرا میکنند.
پردازنده دسکتاپ به دلیل فضای بیشتری که سیستم دسکتاپ داره امکان اینو داره عملکرد بهتری نسبت به یه پردازنده لپ تاپ داشته باشه، چون سیستم خنک کنندهی بهتری داره و مثل لپ تاپ به باتری وابسته نیست. فرق بین پردازنده لپ تاپ و دسکتاپ به خاطر محیط و نوع کاربردشونه.
سوال روز
خیر، امکان اینکار وجود نداره. بیشتر پردازندههای لپتاپ روی مادربورد لحیم شدن، تو بعضی از لپتاپهای قدرتمند گیمینگ امکان جدا کردن پردازنده وجود داره که اونم فقط میتونه با یه پردازنده لپ تاپ دیگه جایگزین بشه و باید فاکتورهایی مثل سازگاری رو هم در نظر گرفت.
لینک مقاله در وبسایت:
منبع: https://www.netbooknews.com/tips/difference-between-laptop-processor-and-desktop-processor