آب یکی از مواد مایع و فراوان‌ترین مادهٔ مرکب بر روی سطح کره زمین و بستر اولیه حیات به شکل شناخت امروزی آن است و جستجوی حیات بر روی دیگر سیارات بر اساس وجود آب مایع است. بیش از ۷۱٫۱٪ وزن یک انسان از آب تشکیل شده‌است و نیز بیش از ۶۸٪ سطح کره زمین را آب پوشانده‌است (نزدیک به ۳۶۰ میلیون از ۵۱۰ میلیون کیلومتر مربع) با این همه تنها ۳ درصد از آب‌های کره زمین شیرین و قابل نوشیدن است و باقی آن به علت محلول بودن انواع نمک‌ها خصوصاً نمک خوراکی برای نوشیدن مناسب نیست. از همین سه درصد نیز ۲٪ آن منجمد در دوقطب شمال و جنوب و بیش از ۹۴٪ به صورت شور است.
بنابراین مشکل کم آبی وجود ندارد لیکن دسترسی به آب شیرین و توزیع مناسب آب برای کشاورزی چالش جدی امروز است. با تغییراتی که بشر در اکوسیستم و محیط زیست بجود آورده، روز به روز این چالش جدی تر شده و به مشکل حادی تبدیل شده است. به نظر می رسد نوع نگاه و نحوه استفاده ما از فناوری ها باعث بروز چنین مشکلاتی شده است. و فناوری ها به خودی خود درد سر ساز نیستند. بنابراین شاید با رویکردی جدید و نگاهی نو، بتوان فناوری ها را برای رفع چالش های موجود بکار بست.
فرض کنید، در یک کشور پلتفرم های جامعی وجود داشته باشد که تمام داده های پیرامونی و محیطی را از سیستم های مختلف مانند سیستم های هواشناسی، زمین شناسی و ... جمع آوری کرده و در یک بانک اطلاعاتی منسجم ذخیره نماید. بانک اطلاعاتی شامل حجم عظیمی از داده های سالهای گذشته بوده و همچنین داده های جاری را نیز در لحظه ذخیره و پردازش می کند. از تحلیل داده ها به الگوهایی دست پیدا می کند و همچنین تاثیر تغییرات ناشی از دخالت های بشر را نیز بر الگوها کشف می کند. تمام این فرایند توسط هوش مصنوعی و ماشین انجام می شود. همچنین میزان و الگوی مصرف آب را براساس معیارهایی مانند؛ زمان، جمعیت، محل جغرافیایی و ... را در تحلیل لحاظ می کند.
در تمام زنجیره آب شامل: اکتشاف، استخراج، ذخیره سازی، تصفیه، انتقال، مصرف و جمع آوری پسماند (فاضلاب)، سنسورها و حسگرهایی تعبیه شده است. این سنسورها اطلاعات مهم را جمع آوری و بصورت اولیه پردازش (Edge Processing) کرده و سپس به پلتفرم مرکزی ارسال می کند. تحلیل دقیق و کاربردی بر روی داده ها برای شرکت آب و تامین کنندگان، منبع ارزشمندی هستند که نه تنها قابلیت شناسایی رفتار مصرف کننده را میسر می سازند، بلکه امکان پیش بینی و برنامه ریزی را نیز فراهم می کنند.
یکی از کمترین دستاوردهای این فناوری، تخصیص منابع بصورت هدفمند، پیش گیری از بحران های کم آبی، بهینه سازی و کاهش هزینه و در نتیجه توزیع عادلانه آب خواهد بود.
نویسنده: احمدرضا خسروی
