آرتروز یکی از شایع‌ترین بیماری‌های مفصلی و غضروفی در زنان است که می‌تواند منجر به درد مزمن، تورم و محدودیت حرکتی در مفاصل شود.
شیوع آرتروز در زنان با افزایش سن رو به فزونی می‌گذارد. به طوری که در زنان بالای ۶۵ سال شیوع آن به بیش از ۵۰ درصد می‌رسد. زانو، ران، دست و مچ دست از مفاصلی هستند که در زنان مسن‌تر بیشتر درگیر می‌شوند.
عواملی مانند افزایش سن، چاقی و اضافه وزن، آسیب‌های مکرر مفصلی، ضعف عضلانی، یائسگی و عوامل ژنتیکی در ابتلای زنان به آرتروز نقش دارند.
در ادامه به بررسی جزئیات بیشتر در مورد علل، علائم، تشخیص و درمان آرتروز در زنان خواهیم پرداخت.
آرتروز یک بیماری التهابی مفاصل است که باعث تخریب غضروف مفصلی و در نهایت تخریب سطوح مفصلی می‌شود. در آرتروز، غضروف که وظیفه حفاظت از استخوان‌های مفصل را برعهده دارد، از بین می‌رود و باعث اصطکاک استخوان‌ها به یکدیگر شده و درد و التهاب ایجاد می‌کند.
آرتروز یکی از شایع‌ترین بیماری‌های مفصلی در زنان است که با افزایش سن احتمال بروز آن بیشتر می شود، همچنین پس از یائسگی نیز خطر ابتلا به آرتروز در زنان افزایش می‌یابد.
سن بالا
چاقی و اضافه وزن
آسیب‌ها و ضربه‌های مکرر مفصلی
پیشگیری از طریق ورزش و تغذیه مناسب
راه های پیشگیری از آرتروز در زنان عبارتند از:
با این اقدامات پیشگیرانه می‌توان از بروز و پیشرفت آرتروز در زنان جلوگیری کرد.
درد مفصل
درد مفصل یکی از مهمترین و شایع‌ترین علائم آرتروز در زنان است. این درد معمولاً در ابتدا با فعالیت بیشتر شروع شده و با استراحت برطرف می‌شود. اما با پیشرفت بیماری ممکن است حتی در حالت استراحت نیز وجود داشته باشد.
مفاصلی که در زنان بیشتر درگیر می‌شوند عبارتند از زانوها، ران‌ها، مچ دست و انگشتان. درد می‌تواند در یک یا چند ناحیه از مفصل احساس شود و ممکن است به صورت سوزش، خارش یا ناراحتی عمقی باشد. گاهی درد با فعالیت‌هایی مثل بلند شدن از صندلی، راه رفتن، بالا و پایین رفتن از پله و … تشدید می‌شود.
درمان درد شامل استراحت، کاهش فعالیت، فیزیوتراپی، داروهای ضدالتهابی و مسکن می‌باشد.
تورم و التهاب مفصل
تورم و التهاب مفصل از دیگر نشانه‌های شایع آرتروز در زنان است. التهاب بافت‌های نرم اطراف مفصل موجب تورم، قرمزی، گرمی و حساسیت در ناحیه مفصل می‌شود. تورم معمولاً در مفاصل درگیر مثل زانو، ران، مچ دست یا انگشتان دیده می‌شود. التهاب مزمن باعث تحلیل رفتن غضروف و در نهایت تخریب مفصل می‌گردد.
استراحت مفصل، کمپرس سرد، استفاده از داروهای ضدالتهابی مانند ناپروکسن برای کاهش تورم و التهاب توصیه می‌شود. تزریق کورتیکواستروئیدها به داخل مفصل نیز در موارد شدید موثر است. کنترل التهاب نقش مهمی در کاهش درد، بهبود عملکرد مفصل و پیشگیری از تخریب بیشتر دارد.
محدودیت حرکتی و سفتی مفاصل
با پیشرفت آرتروز، حرکت مفاصل درگیر، محدود می‌شود و سفتی در آنها ایجاد می‌گردد. کاهش دامنه حرکتی مفاصلی مثل زانو، ران، مچ دست و انگشتان از علائم رایج آرتروز است. سفتی مفصل صبح‌ها که مفصل خشک است، بیشتر احساس می‌شود ولی با حرکت دادن مفصل کمتر می‌گردد. محدودیت حرکتی می‌تواند باعث مشکل در انجام فعالیت‌های روزمره مانند پوشیدن لباس، بستن کفش، شستن موها و … شود.
فیزیوتراپی، ورزش‌درمانی، استفاده از داروهای ضدالتهابی، و گرم کردن مفصل می‌تواند به بهبود دامنه حرکتی کمک کند اما در موارد پیشرفته ممکن است نیاز به جراحی باشد.
در مراحل پیشرفته که درمان‌های قبلی موثر نیست، از جراحی‌هایی مانند آرتروسکوپی، تعویض مفصل و اصلاح محور مفصل استفاده می‌شود.
در کنار این‌ها اقداماتی مثل کاهش وزن، استراحت مفصل، استفاده از عصا و بریس نیز توصیه می‌شود. درمان باید تحت نظر پزشک و به صورت ترکیبی انجام شود.
راه های تشخیص آرتروز
تشخیص آرتروز در زنان معمولاً با روش‌های زیر انجام می‌شود.
تشخیص به موقع و درست برای شروع به موقع درمان و کنترل آرتروز حائز اهمیت است.
