شانه یخ زده زمانی اتفاق می افتد که بافت همبند محصور مفصل، ضخیم و سفت شود. شانه یخ زده که کپسولیت چسبنده نیز نامیده می شود، شامل سفتی و درد در مفصل شانه است. علائم و نشانه ها معمولاً به آرامی شروع می شوند و به مرور بدتر می شوند. این عارضه بدون درمان پس از ۱ الی ۳ سال بهبود می یابد.
شانه یخ زده عارضه ای است که مفصل شانه شما را تحت تاثیر قرار می دهد. التهاب و گرفتگی در ناحیه شانه باعث درد و کاهش دامنه حرکت شانه می شود و بر توانایی شما برای انجام فعالیت های روزمره تأثیر می گذارد. بی حرکت نگه داشتن شانه برای مدت طولانی خطر ابتلا به شانه یخ زده را افزایش می دهد. این ممکن است پس از جراحی یا شکستن بازو اتفاق بیفتد.
با یخ زدن شانه، کپسول آنقدر ضخیم و سفت می شود که به سختی حرکت می کند. نوارهایی از بافت اسکار در اطراف مفصل تشکیل می شود و باعث کم شدن مایع سینوویال که برای روان نگه داشتن مفصل است می شود و در نتیجه حرکت شانه را محدود می کند.
شانه شما از سه استخوان تشکیل شده است که یک مفصل توپ و سوکت را تشکیل می دهند. این استخوان ها شامل قسمت بالایی بازو (بازو)، تیغه شانه (کتف) و استخوان ترقوه (ترقوه) شما هستند. همچنین بافتی در اطراف مفصل شانه شما وجود دارد که همه چیز را کنار هم نگه می دارد و به آن کپسول شانه می گویند.
دامنه ی حرکت شانه بسیار وسیع است اما وقتی شانه دچار یخ زدگی می شود حرکت شانه و دامنه ی حرکتی آن محدود می شود.
از آنجایی که شانه یخ زده یک بیماری مزمن است، افراد معمولاً بسته به مرحله آسیب علائم متفاوتی دارند:
مرحله یخ زده
این مرحله بین شش هفته تا نه ماه طول می کشد. این مرحله دردناک ترین مرحله است و با علائم شروع تدریجی درد و کاهش دامنه حرکتی همراه است. توجه داشته باشید که درد معمولاً در شب شدید و بدتر می شود.
مرحله انجماد
با پیشرفت فرد به مرحله انجماد، درد شروع به کاهش میکند، اما محدودیتهای بیشتری در دامنه حرکت ایجاد میشود و حرکت دست تقریبا غیر ممکن است. این مرحله می تواند تا یک سال طول بکشد.
مرحله ذوب
در این مرحله کاهش علائم می تواند بسیار خود به خود باشد و افراد معمولاً بهبود تدریجی در دامنه حرکت خود احساس می کنند و عملکرد و حرکت طبیعی تری را گزارش می دهند. ممکن است شش ماه تا دو سال طول بکشد تا افراد به عملکرد قبل از انجماد خود برگردند اما برای برخی، بهبودی کامل ممکن است تا سه سال طول بکشد.
علت اولیه شانه یخ زده تا حد زیادی نامشخص است، با این حال چندین عامل مستعد کننده وجود دارد که می تواند منجر به خطر التهاب مفصل شود.
هنگامی که آسیب یا جراحی، مفصل شانه را تحت تاثیر قرار می دهد، درمان اغلب شامل بی حرکتی شانه است. این بی تحرکی عامل خطرناک برای ایجاد شانه یخ زده است.
سایر عوامل یخ زدگی شانه شامل:
می باشد.
با توجه به این عوامل خطرناک، افرادی که شانه یخ زده را تجربه کرده اند، احتمال زیادی دارد که این عارضه را در شانه دیگر خود تجربه کنند.
در ابتدا پزشک شانه شما را معاینه و محل درد را به طور دقیق بررسی می کند، سپس از شما سوالاتی راجع به سابقه ی پزشکی و علائم درد می پرسد. همچنین برای بررسی دقیق تر از شما می خواهد دست خود را در جهات مختلف حرکت دهید تا دامنه ی حرکتی شانه شما را بررسی کند.
عموما شانه یخ زده با معاینه فیزیکی قابل تشخیص است اما گاهی پزشکان روش های دیگری مانند رادیولوژی یا ام آر آی را تجویز میکنند.
رادیولوژی عکس برداری با استفاده از اشعه x است که برای بررسی مشکلات دقیق تر استخوان شانه و آرتریت استفاده می شود.
ام آر آی برای بررسی بافت نرم شانه و مشکلاتی مانند پارگی روتاتورکاف استفاده می شود.
اگرچه هیچ درمان جادویی برای شانه یخ زده وجود ندارد، اما انجام یک برنامه ورزشی مناسب برای بهبود درد ضروری است.
در مرحله اول آسیب، تمرکز اصلی بر روی تسکین درد است. از هر فعالیتی که باعث تحریک علائم می شود باید اجتناب کرد و نشان داده شده است که ورزش هایی که بدون درد انجام می شوند مفیدترین روش ها برای کاهش درد هستند.
در مرحله دوم آسیب، باید روی درمان عملی و تلاش برای حفظ دامنه حرکت متمرکز شد و میتوان دامنه بیشتری از تمرینات کششی بدون درد را معرفی کرد.
در مرحله نهایی درمان، ورزش های پیشرفته تر و تمرینات تقویتی در راستای ترمیم مفصل شانه ارائه می شود.
استفاده از کمپرس سرد و گرم روزی چند بار در کنار تمرینات ورزشی مربوطه که فیزیوتراپ تجویز کرده به افزایش گردش خون و بهبودی شانه یخ زده کمک زیادی می کند.
داروهای ضد التهاب و مسکن ها مانند: ایبوپروفن، استامینوفن و دیکنوفناک تا حدودی باعث کاهش درد می شود.
استفاده از روش های مختلف فیزیوتراپی مانند: تحریک الکتریکی عضله از طریق پوست، منوال تراپی و اولتراسوند کمک زیادی به رفع خشکی و گرفتگی شانه می کند.
طب سوزنی یکی از روش های سنتی درمان گرفتگی شانه می باشد. در این روش از سوزن های بسیار نازک استفاده می شود و درمانگر با وارد کردن این سوزن ها در محل آسیب، سبب افزایش گردش خون و کاهش درد می شود.
در مواردی که درد شدیدتر است از یک کورتیکواستروئید مانند کورتیزون استفاده می شود. تزریق استروئید به طور قابل توجهی درد را کاهش می دهد و سبب افزایش دامنه حرکتی می شود.
در این روش از فرد آسیب دیده خون گرفته می شود. سپس خون را تصفیه می کنند و پلاسمای غنی از پلاکت را در محدده مفصل آسیب دیده تزریق می کنند. این پلاکت ها پس از وارد شدن در بدن و آزاد کردن فاکتور رشد، منجر به کاهش درد و بهبودی شانه می شوند.
در صورتی که سایر روش های درمانی که در بالا گفته شد کارساز نباشد، پزشک جراحی را توصیه می کند که معمولا به صورت آرتروسکوپی انجام می شود.
ایجاد یک درک جامع از شانه یخ زده به شما کمک می کند تا بفهمید چه علائمی را می توانید در مراحل مختلف آسیب انتظار داشته باشید.
استفاده از گرما برای تشویق آرامش و انبساط عضلانی به ویژه در مرحله اولیه آسیب توصیه می شود.
اجتناب از هر گونه فعالیت یا حرکتی که درد را زیاد می کند به شما در مدیریت علائم روزانه کمک می کند.
رعایت نکاتی مانند داشتن خواب کافی و رژیم غذایی سالم کمک زیادی به کاهش خطر ابتلا به شانه یخ زده می کند.