در رفتار شناسی اجتماعی ، رفتار گروه هدف (گروه تحت مطالعه و تحقیق) در یک شرایط خاص در یک بازه زمانی مشخص مورد مطالعه قرار میگیرد. اگر واکنش ها نسبت به یک اتفاق مشخص و تکراری ، کاملا یکسان باشد میتوان ریشه آن واکنش را در فرهنگ و باورهای آن گروه یافت. به طور مثال مردم عربستان بر این باورند که مصرف کننده در هر شرایطی حرف اول را میزند و با گرانی ناگهانی یک کالا با عدم خرید ، آن کالا را تحریم کرده و با این رفتار همگانی موجب برگشت قیمت به عدد قبلی یا کاهش قیمت به قیمتی معقول و اقتصادی میشوند. یا حتما آن تیتر معروف “شیوه آلمانی ها برای مقابله با گرانی” را شنیده اید. یک روز صبح شیر از قیمت یک یورو به یک و نیم یورو افزایش یافت. هیچکس شیر نخرید و شب تمامی شیرها به کارخانه مرجوع شد. این اعتراض بی صدا به گوش آنگلا مرکل صدر اعظم آلمان رسید. او همان شب از تلویزیون رسمی آلمان از مردم خود بابت این گرانی عذرخواهی کرد و فردای آن روز شیر مجددا به قیمت یک یورو روانه ی بازار شد.اما در ایران ، این فرهنگ وجود دارد که بین گران و گران تر بهتر است گزینه گران را انتخاب کرد. در نتیجه مردم با این باور سعی در صرفه جویی هزینه چند هفته یا چند ماه پیش رو دارند. در صورتی که در آینده نیز با هزینه بیشتری مجبور به خرید کالاهایی با همان روند قیمت صعودی هستند و این چرخه ی فرسایشی مدام تکرار میشود.
فرهنگ کلمه ی پیچیده ای است برای بیان روش زندگی گروه و عده ای از مردم و روشی که آنها برای انجام کارها دارند. گروه های مختلف فرهنگ های متفاوتی دارند. فرهنگ نسل به نسل قابل انتقال است و در کتاب ، مذهب ، موسیقی ، پوشش و آشپزی یک جامعه خود را نشان میدهد. اما اگر بخواهیم کلی تر بگوییم با کند و کاو در این سه مورد میتوانید نشانه های فرهنگ را شناسایی کنید :
مجموع تحقیقاتی که روی فرهنگ جوامع در زمان گذشته و حال انجام میشود ، علم انسان شناسی نامیده میشود. فرهنگ شناسنامه یک کشور است که هر کشوری را منحصر به فرد میکند و معانی و ارزش ها را در یک جامعه تعیین میکند و تغییر میدهد. برای مثال بعضی مردم قدیم ژاپن کیمونو میپوشیدند ، گل هایشان را در گلدان های نقره نگه داری میکردند و جشن چای برگزار میکردند. رسوم مذهبی در کشور شما ممکن است به روشی انجام شوند که در کشور دیگری همان مذهب را به روش دیگری انجام میدهند. حتی ممکن است دو جامعه رفتار یا نحوه صحبت کردن متفاوتی داشته باشند اما در بعضی از خرده فرهنگ ها مشابه باشند. برای مثال در کشورهای بزرگ مثل کانادا یا چین ، یک مذهب مشابه یک روش مشخص برای راز و نیاز دارد اما روش متفاوتی برای اجرای سرود و برگذاری جشن های مذهبی دارد. فرهنگ حتی میتواند آنقدر ها هم بعد مکانی گسترده ای نداشته باشد. ممکن است در خانواده شما برای انجام یک کار روشی وجود داشته باشد که در خانواده ای دیگر آن روش ناپسند محسوب شود. یا محل کار شما فرهنگ خاص خودش را داشته باشد که آن را از محل کار های مشابه جدا میکند. کمپانی های تولیدی ژاپن روز کاری خود را با ورزش شروع میکنند و کارمندان به کمپانی بسیار وفادار هستند. کمپانی هایی که دارای تکنولوژی پیشرفته تری هستند فرهنگ متفاوتی از دیگر کمپانی ها دارند. کمپانی های مربوط به کامپیوتر و نرم افزار گاهی به کارکنان خود اجازه میدهند در طول روز کاری خود بازی کنند یا زمانی برای ریلکس کردن داشته باشند. صاحبان این کمپانی ها اعتقاد دارند این کار باعث میشود کارکنانشان بهتر فکر کنند.
به عنوان شهروندان و سازندگان جامعه درک فرهنگ یکی از وظایف مهم ماست. اگر بخواهیم تاثیر فرهنگ را در دو بعد اجتماعی و فردی بسنجیم در بعد اجتماعی آن ، فرهنگ در نوع برقرار کردن ارتباط با دیگران و درک زاویه دید آن جامعه به جهان تاثیر گذار است. و اگر بخواهیم بعد فردی آن را بسنجیم چه در گروه هایی ناخواسته به دنیا آمده باشیم با نژاد ، جنسیت ، ملیت ، مذهب و طبقه متفاوت ، چه در گروه هایی بخواهیم عضو شویم با خواسته و میل خودمان مثل مهاجرت به کشور یا منطقه ای دیگر ، اگر فرهنگ آن گروه را رعایت نکنیم حتی میتوانیم مجرم معرفی شویم و به عنوان کسی که مبادی آداب نیست شناخته می شویم ، در جمع ها پذیرفته نمی شویم و بار روانی منفی این انزوا ما را کلافه میکند. فرهنگ دیدگاه ، ارزش ، طنز ، امید ، وفاداری ، نگرانی و ترس های افراد جامعه را تحت تاثیر قرار میدهد. اما اشتراک در خصلت های انسانی را نمیتوان نادیده گرفت. همه ما از هر فرهنگی که باشیم انسانیم. همه آرزو داریم. درد ، ترس ، محبت و غم را به شکل های متفاوتی تجربه کرده ایم.شناخت فرهنگ ها به ما در جلوگیری از اختلافات نژادی و قومی کمک خواهد کرد. اختلافات نژادی و قومی منجر به سوء تفاهم ها ، از دست رفتن فرصت های تجاری و اقتصادی و بعضاً خشونت می شود. درگیری های نژادی و قومی همبستگی در منافع مشترک و انسانی را از بین می برد.
یکی از اصول اساسی دموکراتیک بیان میکند افراد با فرهنگ های مختلف باید در فرایندهای تصمیم گیری گنجانده شوند تا برنامه ها یا سیاست ها موثر واقع شوند و برای عموم جامعه قابل اجرا و عادلانه باشند. همچنین تحقیقات نشان داده است که وقتی فرهنگ دانش آموزان مختلف توسط معلمان درک و قدردانی می شود ، آنها در مدرسه احساس پذیرش بیشتری می کنند ، برای رسیدن به موفقیت تلاش بیشتری می کنند و با اعتماد به نفس بیشتری در کارها ظاهر می شوند.
فرهنگ ها همانطور که از نسلی به نسل دیگر قابل انتقال است در طی گذر یک نسل (بیست سال) دستخوش تغییراتی خواهد شد. موضوعی که درباره آموزش فرهنگ به کودکان حائز اهمیت است برقرار کردن تعادل بین مدرنیته و فرهنگ های قدیمی است. کودکان ذهن بسیار پرسشگر و کنجکاوی دارند. آنها با دیدن برخی تضادها و تغییرات بین رفتارهای والدین و گروه هم سنان خود در جامعه ، دچار شبهاتی میشوند که اگر نتوانیم با دلایل عقلانی و منطقی آنان را قانع به باورپذیری کنیم ، دچار هنجار های روانی-اجتماعی و نهایتا چند ارزشی خواهند شد.
امیدواریم از مقاله امروز دوجلدی لذت برده باشید.
dojeldi.org
