دردانه شیبانی
دردانه شیبانی
خواندن ۹ دقیقه·۱ سال پیش

نکته‌های یوایکس رایتینگی که لازم است بدانید (قسمت اول)

سلام. من دردانه شیبانی، نویسنده تجربه‌کاربری (یوایکس رایتر-UX Writer) شرکت صباایده هستم که روی محصولات فیلیمو، آپارات، تلویکا و سینماتیکت کار می‌کنم. در طول یک سالِ فعالیتم توانسته‌ام حدود چهل درصد از متن‌های یوایکسی و میکروکپی‌های این محصولات را بازبینی، ویرایش یا بازنویسی کنم.

قصد دارم در این سری از مقاله‌ها، نکته‌های یوایکس‌رایتینگی را که در این مدت جمع‌آوری کردم با شما و در قالب مواردی که انجام دادم به اشتراک بگذارم. اگر شما به تازگی نویسندگی تجربه‌کاربری را شروع کرده‌اید، می‌توانید از این نکته‌ها به عنوان یک لیست راهنما برای نوشتن متن‌های یوایکسی استفاده کنید.

یک نویسنده تجربه‌کاربری چه متن‌هایی تولید می‌کند؟

به عنوان یک نویسنده تجربه کاربری در طول هفته متن‌های یوایکسی متنوعی تولید می‌کنم یا کارها و وظایف (Tasks) مختلفی به من محول می‌شود که در زیر، آن‌ها را در چند دسته مختلف معرفی می‌کنم:

  • متن‎‌های کوتاه تعاملی (Microcopy)
  • متن‌های صفحه‌های فرود (Landing pages)
  • یکپارچه‌سازی متن‌ها (Cohering)
  • دوزبانه کردن محصول (Adding a new language)
  • متن‌های یک جریان کاربری (User flow)
  • معرفی یک قابلیت جدید  به کاربر (Feature onboarding)
  • متن‎‌های کوتاه تعاملی (Microcopy): معمولا بیشترین کاری که یک یوایکس رایتر برای یک محصول انجام می‌دهد، نوشتن و ویرایش متن‌های کوتاه تعاملی یا میکروکپی‌ها است. در یک محصول متن‌های کوتاه را در انواع مختلفی مثل اعلان‌ها (Notifications)، هشدارها، راهنماها (Tooltip)، پیام‌های خطا و موفقیت، متن دکمه‌های فراخوان (Call To Action) و… می‌بینیم.
  • متن‌های صفحه‌های فرود (Landing pages): صفحه فرود صفحه‌ای است که کاربر با جستجوی یک موضوع از طریق آن صفحه وارد یک وبسایت می‌شود. برای نوشتن متن‌های یک صفحه فرود، من به عنوان یک یوایکس رایتر بین قسمت‌های مختلف شامل بخش اصلی (Hero Section)، عنوان‌ها، توضیحات، دکمه‌ها و… هماهنگی ایجاد می‌کنم و کاربر را به هدف اصلی صفحه (خرید اشتراک، ثبت‌نام، معرفی یک قابلیت و…) هدایت می‌کنم.
  • یکپارچه‌سازی متن‌ها: گاهی اوقات در محصول یک دکمه یا قابلیت را با نام‌های مختلف می‌بینیم. در پروژه‌های یکپارچه‌سازی، من وظیفه انتخاب بهترین متن و یکپارچه کردن دکمه‌ها، اسم‌های خاص و … را دارم. سپس متن دکمه یا قابلیت را در دستگاه‌ها و نسخه‌های مختلف محصول (نسخه وب و اپ) هم بررسی و یکپارچه می‌کنم.
  • دوزبانه کردن محصول: گاهی ممکن است از من خواسته شود که یک محصول را دوزبانه کنم که معمولا شامل اضافه کردن زبان انگلیسی به محصول است. در مرحله اول جریان‌های کاربری مختلف را در محصول از هم تفکیک می‌کنم و سپس جریان کاربری را در محصولات مشابه انگلیسی از نظر متن و UX بررسی میکنم. سپس با وفاداری به لحن فارسی محصول و شخصیت برند تمام متن‌های کوتاه تعاملی، عنوان‌ها، صفحه‌های فرود و … را دوباره و به انگلیسی می‌نویسم.
  • متن‌های یک جریان کاربری: برای از صفر نوشتن یا ویرایش متن‌های یک جریان کاربری مهم‌ترین بخش کار من تجربه کردن و درک آن جریان کاربری است. این موضوع به من کمک می‌کند خودم را جای کاربر بگذارم، چالش‌های موجود را کشف کنم و متن‌های بهتری تولید کنم.
  • آموزش یک قابلیت جدید  به کاربر: نوشتن متن‌های صفحات معرفی محصول یا قابلیت جدیدی از آن (User Onboarding) از کارهای مهم یک یوایکس رایتر است که باعث می‌شود کاربر ویژگی یا سرویس جدید را بشناسد، بپذیرد و از آن استفاده کند. آموزش یک امکان جدید به کاربر. (فیچر)

هدف از معرفی

با نمونه‌ای از انواع این متن‌هایی که بالا معرفی کردم در این مقاله، و با بقیه انواع در مقاله‌های بعدی آشنا می‌شوید.

نکته: من در این مقاله ۳ مورد یا تجربه یوایکس رایتینگی را با شما به اشتراک می‌گذارم تا با هم به “نکته‌های یوایکس رایتینگی” برسیم. در بررسی به سوال‌های زیر جواب خواهم داد:

۱- تعریف کلی ابن مورد یوایکس رایتینگ چیست و کاربر کجا با این متن مواجه می‌شود؟

۲- ایرادات متن اولیه چیست؟

۳- راه‌حل‌های من برای تولید متن چیست؟

ویرایش متن‌های مختلف یک مودال
ویرایش متن‌های مختلف یک مودال

توضیح:

در این مورد من متن‌های مختلف یک مودال تکمیل اطلاعات حساب‌کاربری را ویرایش کردم. این مودالی است که کاربر قبل از نوشتن دیدگاه در مورد محتواهای فیلیمو با آن مواجه می‌شود و از او خواسته‌ می‌شود برای حساب کاربری خود صورتک و نام انتخاب کند تا بتواند از قابلیت‌های فیلیمو استفاده بهتری داشته‌باشد.

ایرادات متن اولیه چیست؟

۱- بعضی کلمات این مودال مثل ثبت و نظر، با لحن فیلیمو (Tone of Voice) همخوانی ندارد و کلمات سنگینی محسوب می‌شوند.

۲- “وارد کردن” برای عمل انتخاب تصویر فعل مناسبی نیست.

۳- یک جا از کلمه عکس و جای دیگر از کلمه صورتک استفاده شده‌است.

۴- استفاده از علامت : وسط جمله (به غیر از زمان نقل قول) صحیح نیست.

۵- برای اشاره به قابلیت فیلیموتور از کلمه استوری استفاده شده‌است. این کلمه نه تنها یک کلمه انگیسی است، بلکه در محصول فیلیمو استفاده نشده‌است. پس بهتر است از نام خود قابلیت فیلیموتور استفاده شود.

۶- ویژه‌تر کلمه ناآشنایی است.

راه‌حل‌های من برای تولید متن چیست؟

۱- برای بهبود متن، قابلیت کامنت در کل محصول (نسخه وب و اپ) را بررسی کردم و دیدیم که کلمه دیدگاه برای نظر استفاده شده‌است. پس در این مودال هم کلمه دیدگاه را جایگزین نظر کردم.

۲- با بررسی فلوی انتخاب صورتک به این نتیجه رسیدم که عکس شخصی به عنوان (profile picture) انتخاب نمی‌شود و کاربر از بین صورتک‌های انیمیشنی و شخصیت‌ها تصویری انتخاب می‌کند. پس کلمه عکس را در متن حذف و صورتک را جایگزین کردم.

۳- همانطور که بالاتر اشاره شد، کلمه ثبت با لحن محصول همخوانی ندارد و کلمه اداری و بانکی محسوب می‌شود، پس کلمه نوشتن را جایگزین کردم.

۴- کلمه ویژه‌تر را با “استفاده بهتر” جایگزین کردم تا هم لحن جمله آشناتر باشد و هم ارزش افزوده کامل کردن اطلاعات کاربری به کاربر یادآوری شود.

۵- برای ایجاد حس دوستانه که از ویژگی‌های برند فیلیمو است، مخاطب جمله را از دوم شخص جمع به دوم شخص مفرد تغییر دادم.

با مواردی که بالا به آن‌ها اشاره شد، به متن‌های زیر رسیدم:

متن‌های قبلی و متن‌های نهایی مودال
متن‌های قبلی و متن‌های نهایی مودال

مورد ۲: یکسان‌سازی زبان یک صفحه فرود:

توضیح:

در این مورد تمام متن‌های صفحه فرودِ معرفی (Landing onboarding) فیلیمو را بازبینی و ویرایش کردم. این صفحه فرود کاربر را با اپلیکیشن فیلیمو وراه‌های دانلود آن، تماشا روی تلویزیون و دیگر قابلیت‌های محصول آشنا می‌کند. همچنین کاربر با زدن روی دکمه‌های موجود در صفحه، به صفحه‌های مختلف دانلود اپلیکیشن منتقل می‌کند.

ایرادات متن اولیه چیست؟

۱- متن دکمه‌های صفحه فرود یکپارچه نیست. همچنین بعضی از دکمه‌های فراخوان (CTA)، مثل دکمه “بازار”، کاربر را انجام یک عمل مشخص دعوت نمی‌کنند.

۲- به جای اشاره مستقیم به دکمه‌ها برای دانلود اپلیکیشن، از کلمه انگلیسی استور استفاده شده است که برای همه کاربران مفهوم نیست.

۳- در متن این لندینگ بعضی کلمه‌ها بدون رعایت نیم‌فاصله نوشته‌شده‌اند.

نمونه دکمه‌های فراخوان با متن‌های غیریکپارچه
نمونه دکمه‌های فراخوان با متن‌های غیریکپارچه

راه‌حل‌های من برای تولید متن چیست؟

۱- از آنجایی که متن صفحه‌های فرود (لحن، کلمات تخصصی و...) مانند ظاهر آن‌ها باید یک ساختار واحد را دنبال کند، متن عنوان‌ها، توضیحات و دکمه‌ها را بازبینی و یکپارچه کردم.

مثال:

دو عنوان(H2) اپلیکیشن موبایل و تبلت اندروید و دانلود نرم‌افزار دسکتاپ و لپ‌تاپرا در نظر بگیرید. با خواندن عنوان اول کاربر فکر می‌کند این بخش از صفحه فرود برای معرفی اپلیکیشن است، اما عنوان دوم به کاربر می‌گوید در این بخش می‌تواند نرم‌افزار را دانلود کند.

پس برای یکسان شدن و واضح‌تر شدن عنوان‌‌ها، عنوان اول را هم به دانلود اپلیکیشن موبایل و تبلت اندروید تغییر دادم.

۲- دستورالعمل‌هایی مثل روش دانلود نرم‌افزار را به صورت قدم‌به‌قدم و شماره‌گذاری‌شده نوشتم تا خواناتر و ساده‌تر شود.

توضیح روش کار به صورت قدم به قدم
توضیح روش کار به صورت قدم به قدم


۳- خطاهای نیم‌فاصله را برطرف کردم. در زیر بعضی از موارد استفاده از نیم‌فاصله (این اشتباه مرسوم) را مرور می‌کنیم:

به طور کلی از نیم‌فاصله زمانی استفاده می‌شود که می‌خواهیم به خواننده بگوییم چیزی که می‌بینید یک کلمه واحد است، نه دو کلمه.

موارد استفاده از نیم‌فاصله:

    • پیشوند می-: می‌روم، می‌نویسد، برمی‌گردیم، نمی‌خواهم
    • پیشوند بی-: بی‌خرد، بی‌عرضه، بی‌شیله‌پیله، بی‌کلاس،
    • به + اسم: به‌درستی، به‌حق، به‌خصوص، به‌خوبی، به‌دقت، به‌زودی، به‌سلامتی،
    • در + اسم(بی‌فاصله): درکل، درنتیجه، درنهایت، درحقیقت
    • ماضی نقلی و بعید + ریشه فعل: آمده‌ام، آمده‌ای، آمده‌است، آمده‌ایم، آمده‌باشد
    • کلمه‌ها + ها جمع: کتاب‌ها، خانه‌ها، باغ‌ها، ایرانی‌ها
    • هیچ‌ + واژ‌ه‌ها: هیچ‌جا، هیچ‌یک، هیچ‌کدام، هیچ‌کس
    • ترکیب‌های اضافی: دست‌کم، صرف‌نظر، سیب‌زمینی، آب‌میوه، آب‌لیمو
    • کلمه + تان، مان،شان: کتاب‌تان، خانه‌شان، سخن‌تان، دوست‌مان
    • صفت عددی: سه‌هفته‌ای، سه‌ماهه
    • قیدهای چندجزیی: روی‌هم‌رفته
    • صفت + تر: قشنگ‌تر، درست‌تر
    • کلمات مختوم به ه + ضمیر ملکی: خانه‌ام، نامه‌اش
    • یک + بعضی کلمه‌ها: یک‌جور، یک‌ریزه، یک‌سِری، یک‌عالم، یک‌کم، یک‌مقدار، یک‌وقتی،
    • دو عدد + معدود: پنج‌شش روز، دوسه بار
    • کلمات دوبخشی انگلیسی: فیلیموباکس، اپل‌واچ

مورد ۳: اصلاح کردن یک پیام پیچیده:

نمونه یک پیام نافهموم که کاربر با آن مواجه می‌شود
نمونه یک پیام نافهموم که کاربر با آن مواجه می‌شود

متن نهایی: برای ورود به فیلیمو، دو شماره از شما وجود دارد. برای ورود و تماشای فیلیمو در تلویزیون کدام شماره را انتخاب می‌کنید؟

توضیح:

نوشتن یک متن کوتاه تعاملی برای انتخاب یک شماره موبایل جهت ورود به فیلیمو با تلویزیون. در این مورد، متن پیام بالا را که براساس گفته مدیرمحصول مفهوم واضح را به کاربر منتقل نمی‌کند، تغییر دادم. کاربری که قصد ورود به فیلیمو با تلویزیون دارد، با این پیام مواجه می‌شود. هدف از این پیام تنها آگاه کردن کاربر از این موضوع است که دو شماره (دو اشتراک جداگانه) به نام او وجود دارد.

ایرادات متن اولیه چیست؟

۱- ساختار جمله‌های متن پیچیده است و مفهوم را به سادگی منتقل نمی‌کند.

۲- کلمه «باید» مفهوم اشتباهی را به کاربر منتقل می‌کند و او را مجبور به انتخاب یک شماره موبایل می‌کند. در صورتی که دکمه «ورود» مقابل هر دو شماره موبایل، کاربر را به انتخاب از بین دو گزینه دعوت می‌کند.

نکته: یکی از نکات مثبت این صفحه دادن اطلاعات بیشتر و مفید به کاربر در مورد وضعیت اشتراک‌های او (تعداد روز باقی مانده) است.

راه‌حل‌های من برای تولید متن چیست؟

۱- هدف اصلی این متن کوتاه تعاملی با خواندن متن اولیه آن مشخص نیست. پس نوشتن این متن از آن دسته تسک‌هایی است که نیازمند دریافت توضیح دقیق از مدیر محصول یا Brief گرفتن بود.

۲- وضعیت اشتراک کاربر (داشتن دو شماره موبایل) را ابتدای متن برای او توضیح دادم.

۳- این موضوع که کاربر می‌تواند با هر کدام از شماره‌های ثبت شده وارد فیلیمو شود را در قالب یک جمله سوالی منتقل کردم.

در این مقاله چه نکته‌هایی یاد گرفتیم؟

در قسمت اول از این سری مقاله‌ها ۳ مورد متن یوایکسی شامل یک مودال، صفحه فرودِ معرفی، و یک متن کوتاه تعاملی را با هم بررسی کردیم. در زیر نکات یوایکس رایتینگی شامل بایدها و نبایدها را که در یک جدول جمع‌آوری کردیم، می‌بینید:

این نکته‌ها و بایدها و نبایدها مواردی هستند که هر نویسنده تجربه کاربری برای تولید یک متن یوایکسی خوب لازم است آن‌ها را به خاطر داشته‌باشد و رعایت کند. در مقاله‌های بعدی چند مورد از تجربه‌های یوایکس رایتینگی دیگر را با هم تحلیل می‌کنیم و به نکته‌ها و روش‌های بیشتری در زمینه نویسندگی تجربه‌کاربری خواهیم رسید.

یوایکس رایترتجربه کاربرینوشتن متننویسنده تجربه کاربرییوایکس
شاید از این پست‌ها خوشتان بیاید