جوجه کشی غاز در ایران اغلب به صورت محدود و توسط کشاورزان انجام می گیرد. اما اگر جوجه کشی از این پرنده با آگاهی و به روش صحیح انجام شود، درآمد بسیار بالایی خواهد داشت.
در این صورت برای راه اندازی کسب و کاری مبتنی بر جوجه کشی غاز باید از چه روشی استفاده کرد؟ ترفندهایی که در این مسیر شما را به موفقیت بیشتر نزدیک می کند، چیست؟
با ما در مقاله پیش رو همراه باشید و با شیوه ها و مراحل جوجه کشی از این پرنده به طور کامل آشنا شوید. دانش و تجربه ای که در این مقاله کسب می کنید، ضریب بهره وری کسب و کار شما را افزایش می دهد.
تهیه تخم نطفه دار، اولین قدم در جوجه کشی غاز
اولین و مهم ترین قدم برای جوجه کشی غاز تهیه تخم نطفه دار است. تخم های سالم و باکیفیت جوجه های سالمی به بار می آورند؛ از این رو توصیه می کنیم که در تهیه تخم نطفه دار دقت لازم را به خرج دهید.
تخم های استاندارد برای جوجه کشی شکل ظاهری مناسب و متعارفی دارند. تخم ها باید سایز استاندارد داشته باشند، به این معنا که بسیار ریز یا بسیار درشت نباشند.
اهمیت جدا کردن به موقع تخم غازها از پرنده مادر
جالب است بدانید که تخم ها نباید بیش از دو الی سه ساعت در بستر پرنده مولد باقی بمانند. هر چه تخم ها زمان بیشتری را در لانه پرنده مادر بمانند، میزان جذب آلودگی در تخم ها افزایش می یابد. در واقع آلودگی های محیطی راهی برای نفوذ به قسمت نشایی تخم ها پیدا می کنند.
این مسئله به اندازه ای در جوجه کشی اهمیت دارد که تخم هایی که بیش از 10 ساعت در لانه پرنده مولد سپری می کنند، برای جوجه کشی مناسب نخواهند بود. جوجه درون این تخم ها رشد می کند، اما به دلیل وجود آلودگی های داخل تخم تلف خواهد شد.
شرایط جوجه کشی غاز
دما و رطوبت در جوجه کشی هر پرنده ای اهمیت بسیاری دارد. در واقع اهمیت به این دو عامل میزان موفقیت شما را در این کار تضمین می کند.
در جوجه کشی به روش سنتی این دو پارامتر به صورت طبیعی تامین می شوند. اما در جوجه کشی با دستگاه تنظیم و کنترل این پارامترها برعهده پرورش دهندگان است. از این رو باید از دما و رطوبت مورد نیاز برای جوجه کشی از این پرنده آگاه باشید. در ادامه به بررسی این دو پارامتر می پردازیم.
دما و رطوبت در آغاز جوجه کشی غاز
دمای ایده آل زمانی که تخم ها را در دستگاه قرار دادید، 38.3 درجه سانتی گراد است. در اولین روز جوجه کشی رطوبت دستگاه نیز باید روی 70 درصد تنظیم شود؛ اما از روز دوم رطوبت تغییر می کند.
در این مدت دما به همان شکل قبل باقی می ماند، اما رطوبت دستگاه به 55 درصد کاهش می یابد. دستگاه با این دما و رطوبت تا پایان هفته اول بدون هیچ تغییری به کار خود ادامه می دهد.
دما و رطوبت پس از نطفه سنجی تخم غازها
زمانی که به منظور نطفه سنجی تخم ها را از دستگاه جوجه کشی غاز بیرون آوردید، باید دما و رطوبت دستگاه را تغییر دهید. پس از نطفه سنجی دمای دستگاه را بر 38.1 درجه سانتی گراد و رطوبت را بر 60 درصد تنظیم کنید.
دما و رطوبت در هفته سوم جوجه کشی غاز
در روزهای بیست و یکم از شروع جوجه کشی بهتر است مجددا دما و رطوبت تغییر کند. در این زمان دمای 37.8 درجه سانتی گراد و رطوبت 65 درصد بسیار ایده آل خواهد بود.
دما و رطوبت در دوران هچر جوجه کشی غاز
دما در این دوران به 37.2 درجه سانتی گراد کاهش می یابد. همچنین رطوبت مطلوب در روزهای آخر جوجه کشی نیز 73 درصد است.
جوجه کشی غاز با دستگاه جوجه کشی
چنانچه این روش را برای جوجه کشی از این پرنده انتخاب کرده اید، باید جوجه کشی را به درستی مدیریت کنید. در غیر این صورت جوجه کشی مطلوبی نخواهید داشت؛ زیرا اگر چه باروری تخم ها در حدود 90 درصد باشد، اما جوجه درآوری تخم ها بیش از 40 درصد نخواهد بود.
از این رو با ما در ادامه این متن همراه باشید و با ترفندهای جوجه کشی این پرنده با دستگاه جوجه کشی آشنا شوید.
تمیز کردن تخم های نطفه دار غاز
قبل از قرار دادن تخم ها درون دستگاه باید هرگونه آلودگی روی سطح آن ها تمیز شود. منظور از این کار شستن تخم ها با آب نیست؛ این کار تنها آلودگی را به داخل پوسته تخم هدایت می کند. پس باید چه کرد؟ بهترین روش برای تمیز کردن تخم ها استفاده از یک مسواک سفت یا فرچه ای نرم است.
قرار دادن تخم غازها در سبد هچر جوجه کشی
چرخش تخم ها در جوجه کشی غاز اهمیت زیادی دارد. به همین دلیل برای نتیجه بهتر تخم ها را به صورت خوابیده درون سبدهای هچر قرار می دهند؛ از این رو امکان غلتیدن بهتر و بیشتر برای تخم ها وجود دارد.
توجه داشته باشید که باید فضای کافی بین تخم ها برای چرخش وجود داشته باشد. سپس گردش راک دستگاه را بر حرکت آهسته قرار دهید.
تنظیم دقیق دما و رطوبت در جوجه کشی غاز با دستگاه
حتی در صورتی که دستگاه شما تمام اتوماتیک است و دما و رطوبت را در دوران هچر به طور خودکار تغییر می دهید، این پارامترها را به صورت دستی تنظیم کنید. همان طور که گفته شد، تخم های این پرنده در زمان های مختلف به دما و رطوبت های متفاوتی نیاز دارند.
از این رو با تنظیم دستی شانس موفقیت شما در جوجه کشی افزایش می یابد. این در حالی است که تنظیم اتوماتیک، این پارامترها را تنها در آغاز دوران هچر تغییر می دهد؛ از این رو به دلیل ثابت بودن دما و رطوبت نتیجه مطلوبی مشاهده نخواهید کرد.
جوجه کشی غاز بدون دستگاه و به صورت سنتی
اگر به پرورش غاز و جوجه کشی از این پرنده علاقه دارید، حتما سراغ روش های طبیعی خواهید رفت. اما چنانچه به دنبال راه اندازی یک کسب و کار با درآمد بالا هستید، این روش را به شما پیشنهاد نمی کنیم. در این شیوه جوجه کشی باید به موارد زیر توجه داشته باشید.
اطلاع از زمان جفت گیری غازها
به منظور جوجه کشی ابتدا باید از فصل جفتگیری این پرنده آگاه باشید. جفتگیری غازها از نیمه دوم اسفند ماه تا اوایل اردیبهشت ادامه دارد. از این رو فصل تابستان و پاییز برای جوجه کشی طبیعی از این پرنده مناسب نیست.
ایجاد محیطی مناسب برای جوجه کشی طبیعی غازها
غازها از پرندگانی هستند که در محیط باز تخمگذاری نمی کنند؛ از این رو باید مکانی را به عنوان آشیانه این پرنده و به صورت سربسته ایجاد کنید. با ریختن مقداری کاه درون آشیانه به پرنده خود فرصت ساختن لانه را بدهید. توجه داشته باشید که آشیانه این پرنده باید کاملا تمیز و ضدعفونی شده باشد.
تغذیه پرنده مادر
آیا تغذیه پرنده مادر در روند جوجه کشی غازها به صورت طبیعی تاثیر دارد؟ هر چه جیره غذایی این پرنده کامل تر باشد، تخم های تولید شده نیز از کیفیت بیشتری برخوردار هستند؛ از این رو تغذیه این پرنده باید سرشار از کلسیم و ویتامین باشد. این مواد غذایی منجر به سفت شدن پوسته تخم ها می شود. پیشنهاد می کنیم برای کسب اطلاعات بیشتر مقاله غذای غاز را مطالعه کنید.
اقدامات ویژه در جوجه کشی طبیعی غاز
با جمع نکردن تخم های درون قفس این پرنده، بهترین راه را برای کرچ شدن غاز مادر انتخاب کرده اید. توصیه می کنیم جعبه ای حاوی کاه و پوشال در لانه این پرنده تعبیه کنید. سپس تخم ها را درون این جعبه قرار دهید. گرم و تاریک کردن محیط در کنار وجود تخم ها در لانه غازها را تحریک به کرچ شدن می کند.
آیا در این روش نیاز به تامین رطوبت و دمای مورد نیاز برای جوجه کشی غاز است؟ این روش به اصطلاح سنتی به صورت طبیعی تمام نیازهای جوجه کشی را تامین می کند. غازهای مادر با نشستن روی تخم ها دمای مورد نیاز را برای رشد جنین فراهم می کنند.
همچنین پرنده مادر هر چند وقت یک بار از روی تخم ها بلند شده و درون آب می رود. تنها دلیل این امر تامین رطوبت مورد نیاز برای جوجه کشی است. به این صورت که غاز مادر پرهای خود را به آب آغشته کرده و رطوبت آن را به تخم ها متقل می کند.
مدت زمان جوجه کشی غاز
در حالت کلی معمولا جوجه کشی از این پرنده 30 الی 31 روز طول می کشد. طول دوره جوجه کشی از این پرنده با توجه به نژاد آن متغیر است. در کشور ما علاوه بر غازهای بومی مازندران، غازهای نژاد اوکراینی نیز وجود دارند.
از نژادهای مازندرانی با عنوان غازهای سبک یاد می کنند. جوجه کشی از این نژادها بین 28 تا 30 روز زمان می برد. نژادهای اوکراینی از نژادهای بزرگ‌تری هستند که جوجه کشی از آن ها به 34 تا 35 روز زمان نیاز دارد.
طول دوران ستر در جوجه کشی غاز
دوران ستر برای غازها معمولا 28 روز است. طبیعی است که این دوران با توجه به نژادهای مختلف متفاوت باشد. زیرا افزایش یا کاهش دوران جوجه کشی غازهای مختلف، دوران ستر این پرنده را نیز تغییر می دهد.
زمان نطفه سنجی تخم غاز
عمل کندلینگ یا همان نطفه سنجی باید پس از گذشت یک هفته انجام شود. در این زمان با بیرون آوردن تخم های بدون نطفه از گندیدن آن ها در دستگاه جلوگیری می کنید. در صورتی که به این امر بی توجه باشید، این تخم ها گازهای خطرناکی از خود منتشر می کنند و سایر جوجه ها نیز از بین خواهند رفت.
زمان انتقال تخم غازها از ستر به هچر
معمولا سه روز آخر جوجه کشی را به صورت فرمالیته به عنوان دوره هچر پرنده ها می شناسند. اما این موضوع در رابطه با جوه کشی غاز صدق نمی کند. دوران هچر در غازها بین 5 الی 6 روز متغیر است.
اگر به دنبال تشخیص درست دوران هچر هستید، باید نوک زدن تخم ها دقت بیشتری داشته باشید. اما چه زمانی دوران هچر تخم ها آغاز می شود؟ زمانی که بیش از 40 درصد از تخم ها نوک زده شده باشند، بهترین نشانه جهت تشخیص آغاز دوران هچر است.
البته برخی از پرورش دهندگان نیز بیرون آمدن اولین جوجه از تخم را آغاز دوران هچر می دانند. در این زمان باید تخم ها را به قسمت هچر دستگاه جوجه کشی انتقال داد.
کلام آخر در مورد جوجه کشی غاز
موفقیت در هر کسب و کاری نیازمند آزمون و خطا است. اما دنیای پیشرفته امروز امکان استفاده از تجربه های دیگران را برای شما فراهم کرده است؛ از این رو با آگاهی از ترفندها و راهکارهای جوجه کشی غاز از میزان خطا و تلفات این کار بکاهید.
