زگیل تناسلی (Genital wart) یکی از شایعترین انواع بیماریهای مقاربتی است و بسیاری از افراد، زمانی در طول زندگی خود آن را تجربه میکنند. زگیل تناسلی در اثر آلودگی به ویروس پاپیلومای انسانی یا اچ پی وی، ایجاد میشود. به طور کلی زگیل تناسلی در بافتهای مرطوب نواحی تناسلی و مقعد ایجاد میشود. شکل آن ممکن است یک توده همرنگ پوست یا توده ای به شکل گل کلم باشد. در بسیاری از موارد زگیل به قدری کوچک است که با چشم دیده نمیشود.
زگیل تناسلی در چه نواحی از بدن ممکن است ایجاد شود؟
در زنان زگیل تناسلی در فرج (ولوا)، دیواره های واژن، ناحیه بین اندام تناسلی بیرونی و مقعد، در مجرای مقعد و دهانه رحم ممکن است ایجاد شود.
در مردان زگیل تناسلی در نوک یا بدنه آلت تناسلی، مقعد و یا کیسه بیضه میتواند تشکیل شود.
همچنین زگیل های تناسلی میتوانند در دهان یا گلو نیز ایجاد شوند. در صورتی این اتفاق می افتد که رابطه جنسی دهانی با فرد آلوده به اچ پی وی، داشته باشید.
علائم و نشانه های زگیل تناسلی چیست؟
علائم و نشانه های زگیل تناسلی به صورت زیر است:
توده یا ورم صورتی یا قهوه ای و یا همرنگ پوست در ناحیه تناسلی
یک توده گل کلمی شکل (به دلیل چندین زگیل تناسلی نزدیک به هم به این شکل دیده میشود)
خارش یا ناراحتی در ناحیه تناسلی
خونریزی در حین مقاربت
زگیل تناسلی ممکن است خیلی کوچک و مسطح باشد و با چشم غیر مسلح دیده نشود. در موارد نادر، زگیل تناسلی به چند خوشه بزرگ تبدیل میشود. این اتفاق در کسانی که مشکل ضعف سیستم ایمنی دارند دیده میشود.
توجه داشته باشید که گاهی اوقات زگیل تناسلی ممکن است با عوارض پوستی دیگر مانند منگوله یا تگ پوستی اشتباه گرفته شود. بنابراین تشخیص دقیق لازم است.
در چه صورت باید به پزشک مراجعه کنیم؟
در صورتی که در ناحیه تناسلی خود برجستگی یا توده ای می بینید که پس از چند هفته برطرف نشده است، به دکتر مراجعه کنید تا بیشتر بررسی شود.
چه عواملی منجر به ایجاد زگیل تناسلی میشوند؟
ویروس پاپیلومای انسانی یا اچ پی وی عامل زگیل تناسلی است. بیش از 40 گونه اچ پی وی وجود دارد که ناحیه تناسلی را تحت تاثیر خود قرار میدهند.
زگیل تناسلی تقریبا همیشه از طریق تماس جنسی منتقل میشود. ابتلا به زگیل همیشه مشخص نیست و شما ممکن است خود از داشتن آن مطلع نباشید و آن را به شریک جنسی خود منتقل کنید.
اطلاعات بیشتر : بیماری مقاربتی چیست ؟
چه عواملی احتمال زگیل تناسلی را افزایش میدهند؟
این بیماری از طریق تماس جنسی منتقل میشود بنابراین کسانی که فعالیت جنسی ندارند در معرض این بیماری قرار ندارند. عوامل زیر احتمال این وضعیت را افزایش میدهد:
داشتن رابطه جنسی محافظت نشده با شریک های جنسی متعدد
داشتن یک عفونت مقاربتی دیگر
برقراری رابطه جنسی با کسی که سابقه جنسی او را نمی دانید
شروع فعالیت جنسی از سنین پایین
ضعف سیستم ایمنی مانند اچ آی وی (ایدز) یا مصرف داروهایی که سیستم ایمنی را سرکوب میکنند مانند کسانی که پیوند عضو انجام داده اند
زگیل تناسلی چه عوارضی ایجاد میکند؟
- سرطان
عفونت اچ پی وی ارتباط نزدیکی با سرطان دهانه رحم دارد. اما تنها برخی انواع آن با سرطان ارتباط دارند نه همه آنها. همچنین سرطانهای فرج، مقعد، آلت تناسلی مردان، دهان و گلو نیز ممکن است در اثر آلودگی به انواع سرطانزای اچ پی وی ایجاد شوند.
به همین دلیل زنان باید مرتبا آزمایش پاپ اسمیر طبق زمان بندی که پزشک گفته است انجام بدهند به خصوص افرادی که به انواع پر خطر این ویروس مبتلا شده اند.
- مشکلات در بارداری
در موارد نادر در بارداری زگیل ممکن است بزرگ شود و دفع ادرار را سخت کند. زگیل هایی که در دیواره واژن ایجاد میشوند ممکن است انعطاف پذیری و کشیدگی بافتهای واژن را محدود کنند و در زایمان طبیعی اختلال به وجود بیاورند. همچنین زگیل بزرگ در ناحیه تناسلی بیرونی یا واژن در زنان ممکن است به خونریزی در هنگام کشیدن شدن بافتها در زایمان طبیعی، منجر شود.
در موارد بسیار نادر، کودکی که از مادر مبتلا به زگیل تناسلی به دنیا آمده است ممکن است دچار زگیل تناسلی در گلو شود. در این صورت ممکن است برای جلوگیری از بسته شدن مسیر تنفسی او نیاز به عمل جراحی باشد.
راههای پیشگیری از زگیل تناسلی چیست؟
بهترین کاری که میتوانید انجام بدهید محدود کردن تعداد شریک جنسی و واکسن زدن است. با استفاده از کاندوم در هر مرتبه نزدیکی نیز میتوانید تا حدی از جلوگیری از انتقال عفونتها از جمله اچ پی وی کمک کنید اما کاندوم برای اچ پی وی محافظت کامل به شمار نمی آید چون ممکن است نواحی از بدن فرد که تحت محافظت کاندوم نیست، به زگیل آلوده باشد و در اثر تماس پوستی، سرایت کند.
واکسن زگیل تناسلی چیست؟
مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریهای امریکا توصیه میکند دختران و پسران از سن 11 سالگی، واکسن اچ پی وی را دریافت کنند و حتی گفته میشود از نه سالگی نیز میتوان این واکسن را زد.
در هر صورت ایده آل این است که پیش از شروع تماس جنسی، واکسن دریافت شود.
عوارض جانبی واکسن اچ پی وی (عامل زگیل تناسلی) معمولا خفیف بوده و شامل موارد زیر است:
درد در محل تزریق
سردرد
تب خفیف
گاهی اوقات علائم شبیه به آنفلوانزا
دختران و پسران 11 یا 12 ساله که واکسن اچ پی وی دریافت میکنند، حداقل شش ماه بین دو دوز واکسنشان باید فاصله باشد و نیازی به دوز سوم در این افراد وجود ندارد.
تحقیقات نشان میدهند برنامه دو دوز واکسن اچ پی وی برای افراد زیر 15 سال موثر است. کسانی که بعد از 15 سالگی اقدام به واکسن میکنند، سه دوز واکسن باید دریافت کنند.
چه کسانی باید واکسن اچ پی وی بزنند؟
توصیه میشود همه افراد زیر 26 سال تحت واکسیناسیون کامل این بیماری قرار بگیرند. واکسن گارداسیل 9 برای این منظور طراحی شده و در پیشگیری از بیماریهای ناشی از ویروس پاپیلومای انسانی از جمله زگیل تناسلی و سرطان دهانه رحم و سایر بخشهای ناحیه تناسلی، موثر است.
افراد بین 27 تا 45 سال در مورد دریافت واکسن باید از پزشک خود سوال کنند.
زگیل تناسلی چگونه تشخیص داده میشود؟
زگیل تناسلی اغلب بر اساس شکل ظاهری تشخیص داده میشود. اما در مواردی لازم است نمونه برداری (بیوپسی) صورت بگیرد مثلا گاهی اوقات منگوله یا تگ پوستی ناحیه تناسلی شبیه به زگیل تناسلی دیده میشود و ممکن است با آن اشتباه گرفته شود.
- آزمایش پاپ اسمیر
در زنان، معاینه لگنی منظم و پاپ اسمیر لازم است تا از هر گونه تغییرات دهانه رحم و واژن، به موقع باخبر شوند و جلوی پیشرفت بیماریها گرفته شود. برخی انواع ویروس اچ پی وی علاوه بر ایجاد زگیل تناسلی، تغییراتی در ناحیه تناسلی به خصوص دهانه رحم ایجاد میکنند که باعث بروز سرطان میشود. در صورت تشخیص زود هنگام این تغییرات، میتوان جلوی سرطانی شدن بافتها را گرفت.
- آزمایش اچ پی وی
تنها چند نوع آزمایش اچ پی وی مرتبط با سرطان وجود دارد. یک نمونه از سلولهای دهانه رحم طی پاپ اسمیر برداشته میشود و مورد آزمایش چند گونه اچ پی وی قرار میگیرد. این آزمایش در زنان بالای 30 سال انجام میشود.
اطلاعات بیشتر : سوالات متداول درباره زگیل تناسلی
روشهای درمان زگیل تناسلی چیست؟
اگر زگیل تناسلی اذیتتان نمیکند ممکن است نیازی به درمان نداشته باشید. اما اگر خارش، سوزش و درد دارید یا نگران گسترش عفونت هستید دارو درمانی یا جراحی برایتان توصیه میشود.
با این حال ممکن است پس از برداشتن زگیل، دوباره ایجاد شود چون هیچ درمانی برای خود ویروس وجود ندارد.
الف- درمان زگیل تناسلی با دارو
داروهای زیر مستقیما بر روی زگیل تناسلی استفاده میشوند تا آن را از بین ببرند:
1- ایمی کیمود (آلدرا): این کرم سیستم ایمنی را برای مقابله با ویروس تقویت میکند. در مدت زمانی که این کرم روی پوستتان است از رابطه جنسی پرهیز کنید. ممکن است کاندوم را ضعیف کرده و پوست فرد مقابل را تحریک کند.
عوارض جانبی ایمی کیمود یا آلدرا چیست؟
یکی از عوارض محتمل این دارو، قرمز شدن پوست است. عوارض دیگری که ممکن است تجربه شوند عبارتند از:
تاول
جوش زدن پوست
درد
سرفه
التهاب پوستی
خستگی
2- پُدوفیلین و پُدوفیلکوس
پدوفیلین یک رزین بر پایه گیاهی است که بافت زگیل تناسلی را تخریب میکند. دکتر این محلول را روی ضایعه شما می مالد. پدوفیلوکس حاوی همان ترکیبات فعال پدوفیلین است با این تفاوت که به صورتی طراحی شده که میتوانید خودتان آن را در خانه استفاده کنید.
هرگز این داروها نباید در داخل اندامها استعمال شوند.
این دارو برای مصرف در دوران بارداری مجاز نیست.
عوارض جانبی پدوفیلین و پدوفیلیکس عبارتند از:
تحریک خفیف پوست
درد
3- تری کُلرواَسِتیک اسید
این درمان شیمیایی، زگیل تناسلی را میسوزاند و برای زگیل های داخلی استفاده میشود.
عوارض جانبی تری کلرواستیک اسید عبارتند از:
تحریک خفیف پوست
درد
4- سینِکاتچینز
این کرم از برگ چای سبز گرفته شده است و برای درمان زگیل های تناسلی خارجی و زگیل هایی که در مقعد یا اطراف آن هستند استفاده میشود.
عوارض جانبی سینکاتچینز عبارتند از:
خارش
قرمز شدن پوست
سوزش
درد
اغلب این عوارض خفیف هستند.
هرگز بدون مشورت با پزشک متخصص، داروهای بدون نسخه برای از بین بردن زگیل تناسلی امتحان نکنید چون ممکن است پوست را تحریک کرده و وضعیتتان را بدتر کنند.
ب- عمل جراحی برداشتن زگیل تناسلی
ممکن است برای برداشتن زگیل نیاز به جراحی باشد. جراحی آن سرپایی و ساده است. در موارد زیر جراحی توصیه میشود:
با درمانهای دارویی، زگیل برطرف نشده است
باردار هستید و نمیتوانید داروهای موضعی زگیل را استفاده کنید و زگیل ممکن است در زایمان طبیعی اختلال ایجاد کند یا ممکن است کودک را در خطر آلودگی به ویروس قرار دهد
زگیل بزرگ است
روشهای برداشتن زگیل تناسلی با جراحی به صورت زیر است:
کرایوتراپی یا انجماد درمانی: در طی آن، زگیل با نیتروژن مایع فریز میشود
سوزاندن زگیل با الکتروکوتری: در این روش با جریان برق زگیل سوزانده میشود.
برداشتن زگیل با چاقوی جراحی: با ابزار مخصوصی زگیل بریده میشود.
لیزر: با لیزر زگیلهای مقاوم به درمان یا بزرگ درمان میشوند.
تفاوت زگیل تناسلی با زگیل معمولی چیست؟
زگیل معممولی و زگیل تناسلی هر دو در اثر فعالیت ویروسهای گروه اچ پی وی ایجاد میشوند اما گونه هایی که زگیل معمولی را ایجاد میکنند با گونه های عامل زگیل تناسلی کاملا متفاوتند. زگیل تناسلی در نواحی مانند دست و پا و بخشهای دیگر بدن (به جز گلو و دهان) نمیتواند ایجاد شود و زگیل معمولی هم در ناحیه تناسلی نمیتواند تشکیل شود.