هرنی

فتق و هرنی

بعضی از افراد علی رغم داشتن فتق و هرنی، از درمان آن خجالت میکشند و بخاطر همین علاقه ای به مراجعه نزد پزشک نداشته و از درمان آن خودداری میکنند.

بعضی از مواقع فتق به صورت اورژانس باید عمل شود اگر فتق به صورت اورژانس عمل شود، ممکن است جراحی به بریدن قسمتی از روده منجر گردد و امکان ایجاد عوارض بعدی وجود خواهد داشت. بنابراین بهتر است قبل از آنکه جراحی هرنی به اورژانس تبدیل شود اقدام به عمل شود که عمل آن در این صورت بسیار ساده میباشد.

هرنی یا فتق چیست؟ یعنی بیرون زدگی احشاء داخل شکم از سوراخی در ناحیه جدار شکم در هر قسمت از شکم.

در تصویر زیر، شایعترین محلهای هرنی نشان داده شده است.

باید توجه داشت که فتق و هرنی میتواند در هر جای شکم ایجاد شود ولی در ناحیه کشاله ران شایعتر از سایر جاها ایجاد میشود.

در این عکس، تصویر شماتیک هرنی کشاله ران، دیده میشود.

هرنی خود را به دو صورت نشان میدهد 1- توده در ناحیه کشاله ران 2-درد

چگونه میتوان فتق را تشخیص داد؟ اگر درد شکم ایجاد شد یا توده ای در قسمتی از بدن وجود داشت به وجود هرنی شک میکنیم و در صورتی که اطمینان نداشته باشیم میتوان سونوگرافی همان ناحیه انجام داد تا به تشخیص قطعی برسیم.

هدف ما در جراحی چه خواهد بود؟ در جراحی که انجام میشود احشایی که از سوراخ شکمی خارج شده اند به داخل شکم فرستاده شده و همان قسمت شکم دوخته میشود و در صورت لزوم مش تعبیه میگردد.

چه افرادی را کاندید جراحی هرنی میکنیم؟ همه افرادی که فتق داشته باشند با هر سایز و اندازه ای باید جراحی شوند مگر آنکه وضعیت جسمانی مناسبی برای جراحی نداشته باشد.

قبل از عمل بیمار جهت مشاوره و معاینه دعوت میشود و در صورتی که نیاز داشته باشد سونوگرافی درخواست میگردد. در این معاینه و مشاوره، سابقه بیماریها و داروهایی که استفاده میکند سؤال میشود و آزمایشات لازم درخواست گردد.

بهتر است بدانیم که گاهی عمل بیمار بصورت اورژانسی انجام میشود و یعنی در زمانی که فتق گیر بیفتد و خونرسانی به قسمتی که گیر افتاده در معرض خطر قرار گیرد عمل به صورت اورژانس خواهد بود. این موضوع توسط پزشک معاین مشخص میگردد.

در سایر موارد، عمل فتق اورژانس نیست ولی در اولین فرصت ممکن که بیمار بتواند باید تحت عمل جراحی قرار گیرد.

چگونه جراحی انجام میشود؟ ابتدا بیمار بیهوشی عمومی میگیرد.

جراحی را میتوان به دو روش انجام داد: باز و لاپاروسکوپی

اگر عمل بصورت باز انجام پذیرد، برش کوچکی در ناحیه کشاله ران، داده میشود و از آن طریق سوراخ فتق معین شده و ترمیم لازم انجام میپذیرد و در صورت لزوم مش روی آن تعبیه میگردد.

و اگر جراحی به صورت لاپاروسکوپی انجام شود، چند سوراخ روی شکم داده شده و بعد جراحی انجام میشود.

بعد از اتمام عمل، شکم معمولا با بخیه های جذبی بسته میشود که نیاز به کشیدن بخیه نباشد ولی اگر بخیه مورد استفاده، جذبی نبود حدود 10 روز بعد از عمل بخیه ها کشیده میشود.

عمل جراحی را بصورت باز انجام دهیم یا لاپاراسکوپی؟

این از سؤالاتی است که بسیار شایع بوده و با پیشرفت تکنیک لاپاراسکوپی بسیاری از بیماران و جراحان تمایل دارند لاپاراسکوپی برای فتق را انتخاب کنند ولی باید توجه کرد که:

اولا: در عمل جراحی باز، بیهوشی که به بیمار داده میشود به صورت بی حسی کمری است و نیازی به بیهوشی عمومی نیست ولی در جراحی لاپاروسکوپی بیمار تحت بیهوشی عمومی جراحی میشود و در بیهوشی عمومی احتمال عوارض بیهوشی وجود دارد.

ثانیا: در عمل باز، داخل حفره شکم نمیشویم و فقط روی عضلات بیرونی شکم، عمل انجام میپذیرد ولی در لاپاراسکوپی، ابتدا وارد شکم شده و از آن طریق اقدام به ترمیم هرنی میشود.

ثالثا: در عمل باز، چون برای جراحی، نیازی به ورود به حفره شکم نیست، احتمال چسبندگی احشاء داخل شکم نزدیک به صفر است ولی در عمل لاپاروسکوپی بدلیل آنکه جراحی از داخل شکم انجام میشود احتمال چسبندگی احشاء بیشتر است.

چهارم این که در عمل لاپاراسکوپی، مدت زمانی که عمل انجام میشود بسیار بیشتر از عمل باز است.

با توجه به موارد فوق، در عمل هرنی کشاله ران، جراحی به صورت باز بهتر از عمل لاپاراسکوپی است.

آیا در جراحی هرنی عارضه ای هم وجود دارد؟

بهتر است بدانیم که در همه انواع جراحی، احتمال عارضه وجود دارد. ولی این عوارض در همه بیماران وجود ندارند و احتمال ایجاد عارضه حدود یک تا 2 درصد است.

عوارضی از قبل اکیموز(خون مردگی ) اسکار ( جای زخم) سروما ، عود هرنی، هماتوم کیسه بیضه و...ممکن است ایجاد شود.

در زمینه جراحی هرنی، سؤالاتی شایع هستند که عبارتند از:

1-آیا بعد از جراحی، جای زخم و اسکار روی پوست ایجاد خواهد شد؟ اندازه برش بسیار کوچک است و بجهت آنکه سعی میشود در چین پوست انجام شود اسکار کم خواهد بود.

2-آیا احتمال عود وجود دارد؟ بله، احتمال آن وجود دارد ولی با تعبیه مش احتمال آن کمتر میشود.

3-چه زمانی بهبودی بعد از عمل، اتفاق میافتد؟ نیازی به بستری بمدت طولانی بعد از عمل وجود ندارد، بلکه بیمار چند ساعت بعد از عمل، باید راه برود، همان روز یا روز بعد مرخص میشود، بعد از دو روز میتواند حمام برود، پانسمان مجدد نیاز نیست، بعد از گذشت چند روز میتواند به فعالیت روزمره خود بازگردد ولی نباید کار سنگین کند. بعد از 4تا6 ماه محل عمل به صورت طبیعی باز میگردد.

4-آیا فتق بند در درمان هرنی، میتوان استفاده کرد؟ خیر، بهیچوجه. فتق بند جایگاهی در درمان ندارد.

5-در چه صورت فتق را جراحی کنیم؟ هرنی در هر اندازه ای باید عمل شود، مگر فتق نافی در کودکان که تا 5 سالگی صبر میکنیم اگر خوب نشد باید جراحی شود.

6-آیا عمل فتق، به صورت اورژانس است؟ خیر، جراحی فتق اوژانس نیست ولی در اولین فرصت ممکن، باید اقدام به عمل کرد.

البته گاهی عمل فتق اورژانس میشود که تشخیص آن بعهده پزشک معاین است، و آنهم مواقعی است که فتق گیر بیفتد و امکان قطع خونرسانی به عضو گیر افتاده وجود داشته باشد.