بز و گوسفند از دام‌های سبک هستند که در ایران پرورش داده می‌شوند. این دام‌ها علاوه بر تولید گوشت، شیر، پشم و پوست، نقش مهمی در حفظ تعادل زیست بوم و ارزش‌افزوده کشاورزی دارند. برای رسیدن به بهترین عملکرد از این دام‌ها، باید به تغذیه آن‌ها توجه ویژه‌ای داشت. در این مقاله قصد داریم به تفاوت‌ها و نکات مهم در تغذیه بز و گوسفند بپردازیم.
بز و گوسفند هر دو نشخوارکننده هستند، اما این دو دام در رفتار خوردن و نیاز غذایی خود تفاوت‌های قابل توجهی دارند.
برخی از این تفاوت‌ها عبارتند از:
- بزها جوینده هستند، یعنی دوست دارند گیاهان چوبی با کمترین الیاف را بخورند و تمایل برای خوردن سرشاخه ها دارند و برای این کار روی دو پای عقب خود می ایستند. گوسفندها چرنده هستند، یعنی دوست دارند علف‌های سبز با الیاف بالاتر را بخورند.
- بزها انتخابی غذا می خورند ، یعنی قادر به اجتناب از خوردن گل‌های سمی هستند. گوسفندها مصرف کننده‌های غیر انتخابی هستند، یعنی نمی‌توانند از خوردن گل‌های سمی جلوگیری کنند.
- بزها رفتار غذای خود را با شرایط خوراک تطبیق می‌دهند. گوسفندها رفتار غذا را با شرایط فصل تطبیق می‌دهند.
- بزها نسبت به کمبود پروتئین حساس هستند. گوسفندها نسبت به کمبود انرژی حساس هستند.
- بزها نسبت به اضافه مصرف مس حساس هستند. گوسفندها نسبت به کمبود مس حساس هستند.
برای تغذیه مناسب بز و گوسفند، باید به عوامل مختلفی مانند نژاد، سن، جنس، فصل، شرایط محیطی و هدف تولید توجه کرد. بز و گوسفند نیاز به مواد غذایی مختلفی دارند که شامل انرژی، پروتئین، ویتامین، مواد معدنی و آب است. این مواد غذایی را می‌توان از منابع مختلفی تأمین کرد، اما عمدتاً از علوفه‌های خشک یا تازه، کنسانتره‌های پروتئینی یا انرژی‌زا و مکمل‌های معدنی و ویتامینی استفاده می‌شود. برخی از نکات مهم در تغذیه بز و گوسفند عبارتند از:
- علوفه‌های خشک یا تازه را با توجه به کیفیت و شرایط نگهداری انتخاب کنید.
- کنسانتره‌های پروتئینی یا انرژی‌زا را با دقت و تعادل در جیره قرار دهید.
- مکمل‌های معدنی و ویتامینی را با توجه به نیاز غذایی و شرایط منطقه استفاده کنید.
- آب را به صورت آزاد و تمیز در دسترس بز و گوسفند قرار دهید.
