گوشت مصنوعی یا گوشت آزمایشگاهی، گوشتی است که با کشت سلول‌های حیوانی در محیط کنترل شده و آزمایشگاهی تولید می‌شود. این روش تولید گوشت، نوعی کشاورزی سلولی است که از بسیاری از تکنیک‌های پزشکی برای بازسازی بافت‌ها بهره می‌برد. نخستین همبرگر تولید شده با این روش، در سال ۲۰۱۳ در هلند خورده شد. اما چرا باید از گوشت مصنوعی استفاده کرد؟
- کاهش آسیب به حقوق حیوانات: با استفاده از گوشت مصنوعی، نیازی به کشتار دام نخواهد بود و حق زندگی حیوانات رعایت خواهد شد.
- کاهش آلودگی زیست‌محیطی: تولید گوشت مصنوعی، نسبت به پرورش دام، اثرات منفی کمتری بر روی منابع طبیعی مانند آب، خاک، هوا و تنوع زیستی خواهد داشت. برخی از پژوهش‌ها نشان داده‌اند که این روش، مصرف انرژی و انتشار گازهای گلخانه‌ای را به طور قابل توجه‌ای کاهش می‌دهد.
- کاهش خطر بروز بیماری‌های منتقل شده از حیوانات: گوشت مصنوعی، در شرایط بهداشتی و کنترل شده تولید می‌شود و احتمال آلودگی آن با عامل‌های بیماری‌زای خطرناک بسیار پایین است. این روش، مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها را نیز در پرورش دام کاهش خواهد داد.
- کاهش هزینه و فضای مورد نیاز برای پرورش دام: گوشت مصنوعی، با استفاده از سلول‌های حداقل و در فضای کمتر تولید می‌شود. این روش، هزینه‌های نگهداری، تغذیه و حمل و نقل دام را نیز برطرف می‌کند.
- افزایش تامین نیاز جمعیت رو به رشد به گوشت: گوشت مصنوعی، قابل تولید در هر شرایط جغرافیایی و اقلیمی است و می‌تواند نیاز روزافزون جمعیت جهان به گوشت را برآورده کند.
- هزینه تولید بالا: فرآیند کشت سلول‌های حیوانی در آزمایشگاه، نسبت به پرورش دام، هزینه بسیار بالاتر دارد. این هزینه، ممکن است باعث شود که قیمت گوشت مصنوعی برای مصرف‌کنندگان نامناسب باشد.
- علاقه‌مندی کم مصرف‌کنندگان: بسیاری از مصرف‌کنندگان، شک و تردید در خوردن گوشت مصنوعی دارند و آن را با گوشت طبیعی قابل قبول نمی‌دانند. این عامل، ممکن است باعث شود که تقاضا برای گوشت مصنوعی کم باشد.
- قانون‌گذاری نامشخص: هنوز قانون‌ها و مقررات رسمی برای تولید، عرضه و مصرف گوشت مصنوعی در بسیاری از کشورها وجود ندارد. این عامل، ممکن است باعث شود که فعالان این حوزه با چالش‌های حقوقی و اجتماعی روبرو شوند.
برخی از کشورهایی که در حال تولید گوشت مصنوعی هستند عبارتند از:
- هلند: این کشور محل تولید نخستین همبرگر آزمایشگاهی در سال ۲۰۱۳ بود و همچنین دارای چندین شرکت فعال در این زمینه است.
- آمریکا: این کشور دارای بیشترین تعداد شرکت‌های تولیدکننده گوشت مصنوعی است و همچنین در سال ۲۰۲۰، نخستین مجوز رسمی برای عرضه گوشت مصنوعی را صادر کرد.
- چین: این کشور با توجه به جمعیت بالا و نیاز به تامین غذای پروتئینی، به تولید گوشت مصنوعی علاقه‌مند است و در سال ۲۰۲۰، نخستین شرکت داخلی خود را در این حوزه راه‌اندازی کرد.
- سنگاپور: این کشور نخستین کشور دنیا بود که در سال ۲۰۲۰، مجوز عرضه گوشت مصنوعی را صادر کرد
