اگر به پرندگان خانگی رژیم غذایی مناسب داده نشود، ممکن است دچار اختلالات تغذیه ای شوند. یکی از این اختلالات تغذیه ای کمبود ید است . متأسفانه مرغ عشق نسبت به سایر پرندگان به کمبود ید حساس تر است و به سطوح بالاتری از ید، نسبت به دیگر پرندگان نیاز دارد.
کمبود ید، غده تیروئید پرنده را تحت تأثیر قرار می دهد - آن را از اندازه معمولی آن که سه میلی متر است، به حدود یک سانتی متر یا بیشتر می رساند. (به تورم غده تیروئید به دلیل کمبود ید گواتر می گویند.)
برای پرندگان غده تیروئید در گردن قرار دارد و یکی از غددی است که بر عملکرد غدد مختلف اثر گذار است.
هورمون های تولید شده توسط تیروئید در کنترل متابولیسم بدن حیاتی هستند و به تنظیم بسیاری از عملکردها در بدن از جمله رشد، هضم، ضربان قلب، دمای بدن، سیستم عصبی و سیستم تولید مثل کمک می کنند.
کمبود ید منجر به کاهش تولید هورمون تیروئید می شود و بدن با افزایش ترشح هورمون محرک تیروئید (TSH) پاسخ می دهد. این به نوبه خود باعث بزرگ شدن غده تیروئید می شود.
پرندگانی که کمبود ید دارند، توده‌ای روی گردن خواهند داشت. این موضوع به دلیل بزرگ شدن غده تیروئید است.
حیوان همچنین در تنفس دچار مشکل می شود که معمولاً به صورت نفس های بلند و تند، خس خس سینه تشخیص داده می شود. برخی از پرندگان در خوردن یا برگشت غذا مشکل خواهند داشت، در حالی که برخی دیگر تحمل کمتری نسبت به استرس و بروز مشکلات رفتاری دارند.از نشانه های دیگر میتوان کاهش وزن، استفراغ، تورم ورید وداجی و... نام برد.
هم چنین علائم کم کاری تیروئید، مانند افزایش وزن، بی حالی، رسوب چربی و کیفیت نامطلوب پر، تشنج، مرگ ناگهانی است.
مواد گواتروژن، مانند آنهایی که در غذاهایی مانند کلم ، شلغم، بذر کتان ، سویا و بادام زمینی یافت می شوند نیز می توانند شرایط کمبود ید ایجاد کنند. این مواد حتی در صورت وجود ید کافی در رژیم غذایی مانع از تولید هورمون تیروکسین می شوند و می توانند علائمی مشابه کمبود ید ایجاد کنند.
در طیور اهلی، کمبود ید در مرغ های پرورشی منجر به کاهش سطح ید تخم مرغ، کاهش تولید تخم، کاهش قابلیت جوجه ریزی، طولانی شدن زمان جوجه ریزی می شود.
تشخیص وضعیت هیپرپلازی تیروئید به دلیل کمبود ید بر اساس نشانه ها و تاریخچه رژیم غذایی پرنده شما است. معاینه فیزیکی اغلب می تواند گواتر در گردن را نشان دهد. این توده در اشعه ایکس بیشتر مشهود است. ممکن است خون برای اندازه گیری سطح تیروکسین گرفته شود که اختلال در تولید هورمون را مشخص میکند.
پرندگان زمانی که تومور تیروئید داشته باشند می توانند علائم گواتر را نشان دهند. اگر درمان با مکمل ید نتواند علائم را برطرف کند، ممکن است وجود تومور در نظر گرفته شود.
مثل همیشه، توصیه های دامپزشک خود را برای رفع کمبود ید دنبال کنید. ید لوگول - یک قطره برای 250 میلی لیتر (1 فنجان) آب - اغلب برای از بین بردن این شرایط استفاده میشود.
درمان توسط دامپزشک انجام می شود و به این نکته نیز توجه فرمایید که ید اضافی می تواند به اندازه کمبود آن مضر باشد و در عملکرد طبیعی غده تیروئید - به ویژه در پرندگان جوان - اختلال ایجاد کند.
مسمومیت با ید در پرندگان و حیوانات نادر است زیرا نیاز به مصرف منظم ید دارد و به احتمال زیاد در مرغداری ها از طریق استفاده نادرست از ضدعفونی کننده های حاوی ید یا استفاده بیش از حد از مکمل های ید رخ می دهد.
گنجاندن ید در رژیم غذایی پرنده به جلوگیری از کمبود ید و همچنین گواتر کمک می کند.
دکتر حمید حاجی | دامپزشک
گردآوری توسط وبسایت دکتر کاسکو
