کافئین یکی از پرمصرفترین مواد محرک در سراسر جهان است که در نوشیدنیهایی مانند قهوه، چای، نوشابههای انرژیزا و حتی برخی داروها یافت میشود. این ماده پرطرفدار اثرات متعددی بر بدن دارد، اما یکی از سوالات رایج این است که آیا کافئین میتواند باعث تپش قلب شود؟ در این مقاله، به بررسی ارتباط بین مصرف کافئین و تپش قلب میپردازیم و نکاتی برای مدیریت مصرف آن ارائه میکنیم.
کافئین به طور طبیعی در دانهها، آجیلها یا برگهای برخی گیاهان یافت میشود. این منابع طبیعی سپس جمع آوری و فرآوری میشوند تا غذاها و نوشیدنیهای کافئین دار تولید شوند.(منبع: کلینیک آریتمی توانیر)
کافئین با تأثیر مستقیم بر سیستم عصبی مرکزی و گیرندههای آدنوزین در مغز، باعث افزایش هوشیاری و کاهش احساس خستگی میشود. اثرات آن بر قلب به شرح زیر است:
کافئین باعث افزایش ترشح هورمونهای استرس مانند آدرنالین میشود. این هورمونها میتوانند ضربان قلب را تسریع کنند و در برخی افراد، منجر به تپش قلب شوند.
کافئین میتواند باعث گشاد شدن عروق و افزایش جریان خون شود. این اثر ممکن است در افراد حساس به کافئین، ضربان قلب را نامنظم کند.
مصرف بیش از حد کافئین میتواند تعادل الکترولیتی بدن را مختل کرده و منجر به آریتمیهای قلبی شود.
تأثیر کافئین بر قلب در افراد مختلف متفاوت است. برخی افراد به طور طبیعی حساسیت بیشتری نسبت به کافئین دارند و ممکن است حتی با مصرف مقدار کمی از آن دچار تپش قلب شوند. عواملی که میتوانند حساسیت به کافئین را افزایش دهند شامل موارد زیر است:
تپش قلب ناشی از کافئین معمولاً با علائم زیر همراه است:
اگر این علائم شدید باشند یا مکرراً رخ دهند، لازم است مصرف کافئین کاهش یابد و با پزشک مشورت شود.
افراد مبتلا به مشکلات جدی و وخیم قلبی (بیماری های قلبی که تهدید کننده زندگی بیمار است) باید میزان مصرف کافئین را به حداقل برسانند؛ گرچه در حال حاضر هیچ دادهای برای توصیه به پرهیز کامل وجود نداشته و احتمال خطر کمی در مورد آریتمیهای ناشی از کافئین گزارش شده است.(منبع: کلینیک آریتمی توانیر)
اگر تپش قلب ناشی از مصرف کافئین شدید یا مکرر باشد، مراجعه به پزشک ضروری است. پزشک ممکن است با استفاده از روشهایی مانند نوار قلب یا هولتر مانیتورینگ، وضعیت قلب شما را بررسی کند. در برخی موارد، مشاوره تغذیهای نیز میتواند برای کاهش مصرف کافئین و بهبود علائم مفید باشد.
کافئین در مقادیر معتدل برای بیشتر افراد بیضرر است و حتی میتواند فوایدی مانند افزایش تمرکز داشته باشد. اما در برخی افراد حساس، مصرف زیاد کافئین میتواند باعث تپش قلب و دیگر مشکلات مرتبط شود. با شناخت بدن خود و مدیریت مصرف کافئین، میتوانید از عوارض ناخواسته جلوگیری کرده و از مزایای آن بهرهمند شوید.