سلامت جسمی جنین، دغدغه فکری تمام مادران باردار است. به همین دلیل، انجام چکاپ ماهانه برای بررسی وضعیت جنین بسیاری ضروری محسوب میشود. در میان این آزمایشات، ممکن است با عبارت «آریتمی قلب جنین» مواجه شوید. این وضعیت، به ضربان قلب نامنظم جنین اشاره کرده که در 1 الی 2 درصد از بارداریها مشاهده میشود. آریتمی قلب جنین میتواند زمینهساز سایر بیماریهای قلبی عروقی باشد. پس مراقب و مراجعه به پزشک در اولویت قرار دارد. به نظر شما، علت آریتمی قلب جنین چیست؟ چگونه میتوان آریتمی جنینی را درمان کرد؟ در ادامه مقاله به معرفی جامع این بیماری میپردازیم. با ما همراه باشید.
ضربان قلب طبیعی جنین در محدوده 110 تا 160 ضربه در دقیقه قرار دارد. هنگامی که ضربان قلب سریع تر، کندتر یا نامنظم بتپد، ممکن است نشان دهنده وجود اختلالات قلبی باشد که نیاز به بررسی بیشتری دارد. عوامل محیطی و ژنتیکی در بروز آریتمی قلب جنین موثر هستند. علت بیشتر آریتمیهای قلب جنین ناشناخته بوده و در برخی مواقع، نیازی به درمان وجود ندارد. اما به دلیل حساسیت بالای سلامت جنین، آزمایشهای دورهای ضروری به شمار میآیند. تحقیقات نشان داده احتمال ابتلا به آریتمی قلبی جنین در موارد زیر بیشتر است:
· مادران مبتلا به برخی بیماریهای خودایمنی مانند لوپوس یا سندرم شوگرن
· بارداری از طریق لقاح آزمایشگاهی
· وجود عفونت در سه ماهه اول بارداری مانند سرخجه، سیتومگالوویروس یا پاروویروس b19
· وجود سابقه خانوادگی یا اختلالات کروموزومی مانند سندرم داون و سندرم ترنر
· عدم تعادل الکترولیت های بدن
· مصرف داروهای تراتوژن در دوران بارداری
آریتمی قلبی جنین انواع مختلفی دارد. برخی از انواع ضربان قلب نامنظم، خود به خود رفع شده و به هیچ وجه بر سلامت کودک تأثیر نمیگذارند. اما تعدادی از انواع آریتمی قلب جنین، سلامت فرد را به طور کلی تهدید میکنند. در برخی از نوزادان، این موارد پس از تولد نیز ادامه مییابد، اما مشکل خاصی ایجاد نخواهد شد. موارد شدید آریتمی ممکن است به دلیل بیماری قلبی مانند بلوک مادرزادی قلب یا QT طولانی به وجود بیاید که به طوری جدی نیازمند درمان هستند. به هر حال هر نوع آریتمی قلب جنینی نیاز به پیگیری پزشک متخصص دارد. از مهم ترین انواع آریتمی قلب جنین میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
ضربان قلب جنین کمتر از 110 ضربه در دقیقه، برادی کاردی جنینی اطلاق میشود. انواع مختلفی از برادی کاردی جنینی از جمله برادی کاردی سینوسی و بلوک دهلیزی بطنی (AV) وجود دارد. در رفلکس های بسیار شدید، ضربان قلب به طرز قابل توجهی کاهش مییابد.
بلوک مادرزادی قلب اختلال در سیستم سامانه هدایت الکتریکی قلب است که عملکرد پمپاژ قلب را تنظیم میکند. این اختلال ممکن است ضربان قلب را کند یا قطع کرده و پمپاژ خون به سایر اعضا بدن را دشوار سازد.
انقباضات دهلیزی زودرس جنین نوعی اکستراسیستول است که اکثر آریتمی قلب جنین را به خود اختصاص میدهد. انقباضات دهلیزی زودرس معمولا به نوزاد آسیبی نمیرساند و خود به خود برطرف میشود. به هر حال ارزیابی آن از اهمیت زیادی برخوردار است.
تاکی کاردی جنین به عنوان ضربان قلب سریعتر از 160 ضربه در دقیقه تعریف میشود. از مهمترین علل شایع تاکی کاردی جنین میتوان به عفونت، هیپوکسمی و پرکاری تیروئید مادر اشاره کرد.
ریتم غیر طبیعی قلب جنین از طریق سونوگرافی یا اکوکاردیوگرافیتشخیص داده میشود. اکو به تصویرسازی ساختارهای قلب، جریان خون و سایر ویژگیها برای تشخیص کمک میکند. اکو جنین را می توان در اوایل هفته 12 بارداری انجام داد اما بهتر است از هفته 17 یا 18 بارداری انجام شود. تصاویر حاصل از اکو توسط متخصص قلب کودکان بررسی خواهد شد.
همه انواع آریتمی قلبی جنین به درمان نیاز ندارند. اگر در مشاهدات اولیه و اکوکاردیوگرافی، آریتمی قلبی تشخیص داده شود، باقی روند بارداری شما تا زمان تولد تحت بررسی قرار می گیرد. برای تعیین شیوه های درمانی، به سن جنین و مادر و وضعیت سلامت هر دوی آنها نیازمندیم. در صورت تشخیص پزشک متخصص، درمان دارویی آغاز شده و در موارد شدیدتر ممکن است عمل جراحی در داخل رحم مادر انجام شود. هر نوزاد، هر بارداری و هر مشکل قلبی منحصر به فرد بوده و تشخیص بیماری و درمان آریتمی قلب جنین بر عهده پزشک متخصص قلب است.
اکثر آریتمیهای جنینی خوشخیم هستند و تا قبل از زایمان خود به خود برطرف شوند. البته در موارد نادر، ممکن است نارسایی قلبی در برخی از نوزادان تازه متولد شده مشاهده شود. مشکلاتی مانند تاکی کاردی و برادی کاردی در صورت عدم شناسایی احتمال هیدروپس جنینی، زایمان زودرس یا مرگ را افزایش میدهند. اگر مادر در ماه های آخر بارداری به سر ببرد و زندگی جنین بر اثر آریتمی قلبی در معرض خطر باشد، سزارین و تولد پیش از موقع انجام خواهد شد. کلینیک آریتمی توانیر واقع در خیابان ولیعصر، خیابان عباسپور تهران در مسیر پیگیری وضعیت قلب جنین در کنار شماست. خدماتی همچون اکوکاردیوگرافی، تست تیلت، آنالیز و برنامه ریزی گیس میکر های قلبی، آنالیز و تنظیم ICD، تست ورزش و... وضعیت قلب را به طور دقیق بررسی میکند. جهت رزرو نوبت و کسب اطلاعات بیشتر با شماره های 88881891 و 88793628 تماس حاصل فرمایید.