یکی از سؤالات رایجی که ممکن است درباره انواع اختلالات و بیماریهای قلبی وجود داشته باشد آن است که سکته قلبی چیست؟ و اینکه آیا سکته قلبی با حمله قلبی یا ایست قلبی یکسان است؟ آگاهی در مورد هر یک از این موارد میتواند افراد را برای برخورد با انواع مشکلات و بیماریهای قلبی، آماده تر کند.
اصولاً سکته قلبی میتواند منجر به ایست قلبی شود؛ اما الزامی در مورد بروز این حالت وجود ندارد. سکته قلبی با ایجاد تنگ شدگی در رگهای قلب به وجود آمده و مانع از پمپاژ صحیح خون به قسمتهای مختلف بدن میشود. در نتیجه، ایست قلبی رخ داده و میتواند کاهش هوشیاری و یا حتی مرگ مغزی را در پی داشته باشد.
اختلال سکته قلبی از وجود بیماری در عروق کرونر قلب ناشی میشود. درواقع، وقتی رگهای قلب دچار تنگی میشوند میتوانند منجر ایجاد سکته قلبی گردند. تنگ شدن عروق قلبی ممکن است تا مدتها مخفی مانده و حتی خود شخص هیچ نشانهای از تنگ شدگی عروق قلبی نبیند. شدت تنگی عروق میتواند از خفیف تا شدید متغیر باشد و علائم خاصی را ایجاد نماید.
انسداد کامل عروق کرونر از انتقال خون به برخی قسمتهای قلب جلوگیری به عمل میآورد. در اثر ناگهانی بودن این فرایند و عدم خونرسانی صحیح، قسمتهایی از قلب که با آن رگ در ارتباط هستند، دچار مرگ سلولهای عضله قلب خواهند شد. کلیه این حالتها و شرایط را اختلال سکته قلبی میگویند.
سکته قلبی عبارت است از گرفتگی عروق کرونر و نرسیدن خون به همه قسمتهای قلب. این مسئله میتواند فشار زیادی به قلب وارد کرده و در نتیجه درد شدیدی به همراه داشته باشد. درد ناشی از سکته قلبی در نواحی مختلف بالا تنه از قفسه سینه تا گوشها ممکن است پخش شود.
برخی از مهمترین نشانههایی که در اثر سکته قلبی به وجود میآیند عبارتاند از:
● احساس درد در وسط قفسه سینه و نواحی مجاور آن
● احساس درد در نواحی بالای شکم
● بروز درد در بازوها
● پخش درد در ناحیه گردن
● احساس درد در فک پایین
● احساس در گوشها و نواحی اطراف آنها
سکته قلبی و آنژین صدری دو نارسایی درزمینهٔ بیماریهای قلبی بهحساب میآیند. با این حال، تفاوتهای خاصی دارند که آنها را از یکدیگر متمایز میسازد.
آنژین صدری به حالتی اطلاق میشود که رگها بهطور کامل بسته نشدهاند؛ اما خون نمیتواند بهطور کامل پمپاژ شود. در نتیجه فرد در هنگام انجام فعالیتهای سنگین، بالا رفتن از پله، دویدن و مانند آنها دچار احساس درد شدید در قفسه سینه خواهد شد. حال اگر فرد به اندازه کافی استراحت کند، جریان خون دوباره برقرارشده و درد کاملاً رفع میگردد.
سکته قلبی به دلیل تغییراتی که ممکن است در ساختار قلب به وجود آورد، میتواند عوارض جدی برای سلامت فرد در پی داشته باشد. دو عارضه خیلی مهم ناشی از سکتههای قلبی عبارتاند از عوارض مکانیکی و عوارض الکتریکی. در ادامه به توضیح هر یک از این عوارض میپردازیم.
یکی دیگر از عوارض ناشی از سکته قلبی، عوارض الکتریکی آن است. قسمتی از قلب که در اثر سکته سلامت خود را ازدستداده است، دچار مشکلات عضلانی میشود. درواقع، عضله قلب در ناحیه تحت تأثیر سکته قلبی و نواحی اطراف آن دچار مرگ سلولها میشود. از سوی دیگر در مرز این ناحیه با نواحی سالم قلب، یک ناحیه بینابینی شکل میگیرد. نسج ناحیه بینابینی ترکیبی از سلولهای عضلانی مرده و زنده را شامل میشود.
پیش از این گفتیم که سکته قلبی میتواند شکل گیری آریتمی قلبی را به همراه داشته باشد. آریتمی ها در دو مرحله ممکن است به وجود آیند که عبارتاند از:
● آریتمیهایی مرحله حاد سکته قلبی
● آریتمیهای تاخیری
علت عمده عارضه سکته قلبی به بیماریهای عروقی قلب مرتبط است. بنابراین، همواره باید به خاطر داشته باشیم که افراد با سابقه سکته قلبی از دو نظر باید تحت نظر قرار گیرند. اول اینکه این افراد در اثر وجود بیماری عروق کرونر به سکته قلبی دچار شده اند و نکته دوم این است که این افراد در معرض خطر آریتمیهای ناشی از مرحله حاد یا آریتمیهای تاخیری قرار دارند. به این ترتیب، لازم است فرد همواره تحت نظر پزشک متخصص قرار گیرد و دوره های منظم چکاپ های لازم را انجام دهد.
دکتر محمود افتخار زاده و دکتر مهرداد میرمعصومی دو تن از بهترین پزشکان متخصص درزمینهٔ قلب و عروق و آریتمی هستند. ایشان در کلینیک آریتمی توانیر واقع در خیابان عباسپور تهران، در حال فعالیت هستند. تجربه بالای دکتر افتخار زاده درزمینهٔ درمان آریتمیهای قلبی باعث شده تا بیماران زیادی تحت نظر ایشان به درمان مشکلات قلب و عروق خود بپردازند. جهت اطلاع از نحوه مراجعه به کلینیک آریتمی توانیر می توانید به قسمت تماس با ما در همین وبسایت مراجعه نمایید.