ناهنجاریهای عروق کرونر (Coronary Artery Anomalies) معمولاً در بزرگسالان و افرادی که به بیماریهای قلبی مبتلا هستند، مشاهده میشود. اما در چند دهه اخیر، آمار ابتلا به این مشکلات در سنین پایینتر، حتی در نوجوانان و جوانان، افزایش یافته است. با توجه به شیوع بیشتر بیماریهای قلبی در نسل جوان، درک این موضوع ضروری است که ناهنجاریهای عروق کرونر به هیچ عنوان مختص به افراد مسن نیستند و حتی در سنین پایینتر نیز باید توجه ویژهای به آنها داشت.
ناهنجاریهای عروق کرونر میتوانند بهصورت مادرزادی در افراد وجود داشته باشند. بسیاری از این مشکلات بهصورت ارثی از والدین به فرزندان منتقل میشوند و در نتیجه، کودکانی که والدینشان مبتلا به بیماریهای قلبی هستند، بیشتر در معرض خطر قرار دارند.
سبک زندگی بیتحرک، مصرف غذاهای پرچرب، فستفودها و نوشیدنیهای گازدار و به طور کلی تغذیه ناسالم، یکی از مهمترین عوامل ایجاد ناهنجاریهای عروق کرونر در سنین پایین است. همچنین، کشیدن سیگار و مصرف الکل نیز میتواند تاثیر منفی بر سلامت قلب و عروق داشته باشد.
استرس مزمن و فشار روانی میتواند باعث افزایش فشار خون و آسیب به دیوارههای عروق کرونر شود. در سنین پایین، افراد ممکن است به دلیل مشکلات در مدرسه، کار یا روابط اجتماعی تحت فشار زیادی قرار بگیرند که بر سلامت قلب تأثیر منفی میگذارد.
ناهنجاریهای عروق کرونر معمولاً در مراحل اولیه علائمی بروز نمیدهند، اما در صورت بروز علائم، معمولاً شامل موارد زیر میشوند:
تشخیص آنومالیهای عروق کرونری، نیاز به بررسی دقیق و استفاده از ابزارهای پیشرفته تصویربرداری دارد. پزشک معمولاً با شنیدن شرح حال بیمار و ارزیابی علائم، اولین قدمها را برای تشخیص برمیدارد.
ابزارهایی مانند الکتروکاردیوگرام (ECG) برای بررسی عملکرد الکتریکی قلب، اکوکاردیوگرافی برای مشاهده ساختار قلب، و سیتیاسکن یا امآرآی قلب برای شناسایی دقیق مسیر عروق کرونری استفاده میشوند. در موارد پیچیدهتر، آنژیوگرافی قلبی میتواند جزئیات دقیقی از جریان خون در عروق کرونری ارائه دهد. این روشها به پزشک کمک میکنند، تا نوع و شدت آنومالی را مشخص کرده و برنامه درمانی مناسبی را طراحی کند. (منبع: کلینیک آریتمی توانیر)
یکی از روشهای پیشگیری از ناهنجاریهای عروق کرونر انجام چکاپهای دورهای برای ارزیابی سلامت قلب و عروق است. از آنجا که بسیاری از ناهنجاریها بهصورت مادرزادی وجود دارند، تشخیص زودهنگام میتواند به درمان مؤثرتر کمک کند.
رژیم غذایی مناسب میتواند از بروز ناهنجاریهای عروق کرونر پیشگیری کند. مصرف میوهها، سبزیجات، ماهیهای چرب و غلات کامل باید در برنامه غذایی گنجانده شود.
ورزشهای منظم مانند دویدن، شنا یا پیادهروی میتواند به تقویت سلامت قلب و عروق کمک کند و از بروز مشکلات قلبی جلوگیری نماید.
با استفاده از روشهایی مانند یوگا، مدیتیشن یا ورزشهای آرامشبخش میتوان استرس را کاهش داد و سلامت قلب را حفظ کرد.
این غربالگری به شناسایی زودهنگام آنومالیهای عروق کرونری کمک کند؛ بهویژه، در افرادی که سابقه خانوادگی مشکلات قلبی دارند. این آزمایشها شامل اکوکاردیوگرافی، تست ورزش، یا آزمایشهای خون برای ارزیابی نشانگرهای التهابی است. (منبع: کلینیک آریتمی توانیر)
با توجه به افزایش ناهنجاریهای عروق کرونر در جوانان، توجه به سلامت قلب از همان دوران نوجوانی و جوانی بسیار مهم است. سبک زندگی سالم، پیشگیری و چکاپهای منظم میتواند از بروز این مشکلات جلوگیری کند و به حفظ سلامت قلب در بلندمدت کمک کند.