دررفتگی مفصل ران ، زمانی اتفاق می افتد که سر استخوان ران (فمور) از قسمت سوکت، در استخوان مفصل ران (لگن) خارج می شود. مواردی هم چون تصادف و یا افتادن از ارتفاع، می تواند منجر به بروز آسیب های شدید، مانند شکستگی و در نهایت، دررفتگی مفصل شود. برای آشنایی بیشتر با این عارضه تا انتها این مطلب همراه دکتر حاجی تقی باشید.
دررفتگی مفصل ران، با درد همراه است و فرد قادر به حرکت نمی باشد. در صورتی که فرد دچار آسیب عصبی نیز شده باشد، متوجه حسی در ناحیه زانو و یا پا نخواهد شد.
تصادف، یکی از شایع ترین علل دررفتگی مفصل ران می باشد. حتی برخورد شدید زانو با داشبورد ماشین نیز می تواند منجر به دررفتگی مفصل ران شود. بستن کمربند، می تواند از بروز چنین اتفاقی در حین رانندگی پیشگیری کند.
افتادن از ارتفاع (نردبان)، یکی دیگراز علل وارد آمدن فشار به مفصل ران و دررفتگی می باشد.
معمولا زمانی که مفصل ران دچار دررفتگی می شود، شاهد آسیب های مرتبط دیگری مانند شکستگی لگن، پا، زانو و یا آسیب به سر نیز خواهیم بود. شاید یکی از عمده دلایل شکستگی، ضربه به سر استخوان فمور و شکستگی قسمت پشتی سوکت مفصل ران باشد. چنین حالتی، دررفتگی یا شکستگی استابولوم دیواره خلفی نامیده می شود.
درمان دررفتگی ضربه ای مفصل ران در غالب موارد بصورت جااندازی بسته است. البته در صورت عدم موفقیت در جااندازی بسته ممکن است نیاز به جااندازی باز دررفتگی وجود داشته باشد.
در رفتگی لگن معمولا بصورت بسته قابل جااندازی است. منظور این است که نیاز به جراحی باز ندارد. این کار باید در اسرع وقت انجام شود و تاخیر در جااندازی ( حتی چند ساعت) میتواند احتمال بروز عوارضی مانند سیاه شدن سر استخوان ران را زیاد کند. پس جااندازی دررفتگی مفصل ران یک اورژانس ارتوپدی است.
جااندازی معمولا در اطاق عمل و تحت بیهوشی عمومی انجام میشود. پزشک معالج پس از بیهوش شدن بیمار با کششی که به ران وی در جهات خاصی وارد میکند مفصل را جا میندازد.
اگر در رفتگی لگن بدون ضایعات همراه دیگر، مثل شکستگی لبه استابولوم باشد معمولاً جااندازی بسته موفقیت آمیز است.
هدف از انجام این سی تی اسکن اینست که اگر قطعه استخوانی از لبه استابولوم کنده شده و در داخل استابولوم گیر کرده باشد در سی تی اسکن دیده شود.
در بسیاری اوقات این قطعات کوچک هستند و ممکن است در رادیوگرافی ساده دیده نشوند. ولی همین قطعات هر چند کوچک بسیار مهم هستند چون ماندن آنها در داخل مفصل میتواند موجب بروز ساییدگی در مفصل شود.
گفتیم که ممکن است همراه با دررفتگی لگن شکستگی هم ایجاد شده باشد. این شکستگی ممکن است بصورت کنده شدن قسمتی از لبه استابولوم یا شکسته شدن قسمتی از سر استخوان ران و یا شکسته شدن شدید کل استابولوم باشد.
در این موارد ابتدا دررفتگی مفصل بصورت بسته جااندازی شده و از لگن بیمار سی تی اسکن به عمل میاید. اگر پزشک معالج تشخیص داد که شکستگی نیاز به جراحی دارد، پس از چند روز که بیمار آمادگی بیشتری برای عمل جراحی پیدا کرد برای جااندازی شکستگی تحت عمل جراحی قرار میگیرد.
در مواردی که دررفتگی لگن از همان ابتدا قابل جااندازی نباشد ممکن است جااندازی دررفتگی و جااندازی و تثبیت شکستگی با هم و در یک مرحله انجام شود.