آسفالت به ترکیب قیر و سنگدانه گفته میشود که از آن در بخشهای مختلفی استفاده شده و بدون وجود آسفالت صنعت راه سازی با مشکل جدی روبهرو خواهد شد. بیشترین استفاده از آسفالت در ساخت جاده است که 70 درصد از موارد مصرف آن را تشکیل میدهد. اگرچه آسفالت عمدتاً برای جاده سازی استفاده میشود، ویژگیهای آن باعث شده که آسفالت به یک ماده پرکاربرد تبدیل شود و از آن برای اهداف مختلف دیگر مانند حمل و نقل، کشاورزی، صنعتی و ساختمان سازی نیز استفاده میکنند.
· روسازی: اکثر جادههایی که در سراسر جهان مشاهده میکنید از آسفالت ساخته شدهاند، زیرا دوام بالایی داشته و عملکرد خوبی را در شرایط ترافیکی سنگین ارائه میدهد. آسفالت در هر شرایط دمایی و آب و هوایی میتواند یکپارچگی جاده را حفظ کرده و کمک زیادی به صنعت جاده سازی کند. همچنین آسفالت بیشتر در مناطق صنعتی برای برخی کاربردهای خاص مانند ساخت فرودگاهها و خطوط راه آهن، ساختمانها و همچنین به طور گسترده برای ساخت تونل استفاده میشود.
· آسفالت روی پل: اکثر پلهایی که از بتن ساخته شدهاند در اکثر کشورهای اروپایی دارای سطوح آسفالتی هستند. استفاده از آسفالت برای محافظت از سازههای فولادی و بتنی در برابر نمکهای یخ زدایی و آب یکی از دلایل اصلی استفاده از آن به عنوان مصالح روکش است. سیستم محافظتی پل به چهار لایه مختلف تقسیم میشود که یک لایه سقفی یا باندینگ است که به عنوان پرایمر، لایه ضد آب، یک لایه محافظ و یک لایه سطحی آسفالت شناخته میشود.
· زیرسازی خطوط راه آهن آسفالت: مخلوط آسفالت ثابت کرده که بهترین جایگزین برای چندین عنصر از ساخت و سازهای راه آهن سنتی است. به دلیل خواص قیر و آسفالت، آنها گزینههای خوبی برای مصالح ساختمانی به کار رفته در زیرسازی خطوط راه آهن مدرن به شمار میروند و از آنها هم برای مسیرهای حمل بار و هم برای مسیرهای پرسرعت کمک میگیرند.
· کاربردهای آسفالت در فرودگاه: همانطور که ذکر شد بیشتر جادههای دنیا آسفالت هستند زیرا در اکثر شرایط ترافیکی سنگین دارای دوام بالا و عملکرد خوب خواهد بود. علاوه بر آن آسفالت برای ساخت جادههای مرتفع و پارکینگ که برای وسایل نقلیه سبک و سنگین در نظر گرفته شده، استفاده میشود. آسفالت در فرودگاهها هم نقش مهمی را ایفا کرده و عمکلرد عالی آن سبب کاربرد وسیع آسفالت گشته است. بیشتر روسازیهای فرودگاه با آسفالت ساخته شدهاند. فرودگاه ها از باند فرودگاه، محوطه پارکینگ و ... تشکیل شده که همه آنها را با کمک آسفالت میسازند. به طور کلی ماده به کار رفته در فرودگاه باید مقاومت خوبی در برابر سوراخ شدن، سوخت و عوامل شیمیایی برای محوطه های پارکینگ ازخود نشان دهد و برای باند باید خاصیت ضد لغزش داشته باشد که آسفالت با تمامی این ویژگیها هماهنگ است.
همانطور که مشاهده کردید آسفالت دارای کاربردهای مختلفی بوده و باید به کیفیت آن توجه ویژهای شود. معمولا یک آسفالت خوب خروجی از کارخانه آسفالت دارای ویژگیهای زیر است:
· زهکشی مناسب
· به موقع بودن تعمیر و نگهداری از آسفالت
· وجود زیر بنای و پایه مناسب
· مواد با کیفیت
· استفاده از روشهای ساخت و ساز مناسب و تست شده
به طور کلی برای داشتن آسفالت خوب باید به زیربنای آن توجه زیادی شود. در صورتی که زیربنای یک جاده مرطوب باشد مشکلاتی زیادی برای آسفالت نظیر شکنندگی ایجاد خواهد شد. زهکشی به عمل خروج آب از منطقه مورد نظر گفته میشود چنانچه آب مسیر خوبی برای خروج پیدا نکند، پروژه شما با گذشت زمان شکست خواهد خورد زیرا رطوبت تاثیر منفی بر روی آسفالت بر جای میگذارد. با وجود زهکشی مناسب عمر جاده بسیار بیشتر از حالتی خواهد شد که رطوبت زیادی دارد.
علاوه بر این موارد ترکیب آسفالت هم اهمیت بسیار زیادی دارد. آسفالتی که در راههای معمولی استفاده میشود دارای باندینگ بالا و حفره کم است اما آسفالت مورد استفاده در بزرگراهها و جادهها دارای حفرههای بیشتری هستند که این تفاوت نشان میدهد چرا باید ترکیب آسفالت را جدی بگیرید. شن و ماسه آسفالت باید به بهترین شکل در خطوط خردایش سنگ ریز شده باشند. با وجود اهمیت بسیار بالای کیفیت آسفالت، بدون وجود نیروی متخصص امکان خرابی آسفالت وجود دارد. بهتر است پروژههای جاده سازی توسط افرادی صورت گیرد که تجربه کافی داشته و مهارت بالایی در این زمینه دارند. این افراد ترکیبات آسفالت را به خوبی شناخته و میتوانند به بهترین شکل ممکن از آسفالت استفاده کنند.