نشانه های بیماری گوش داخلی

شنوایی نقش مهمی در زندگی انسان ایفا می‌کند و مزایای متعددی از جمله ارتباطات عاطفی، یادگیری، لذت بردن از موسیقی، هوشیاری و آگاهی از محیط اطراف دارد. گوش داخلی بخش پیچیده و مهمی از سیستم شنوایی و دهلیزی انسان است که مسئول شنوایی و تعادل است. این شامل چندین جزء کلیدی است که برای تفسیر صدا و حفظ تعادل، بطور یکپارچه با هم کار می‌کنند. یکی از اجزای اصلی گوش داخلی، حلزون است؛ ساختاری مارپیچی شکل و پر از مایع شبیه به پوسته حلزون. حلزون گوش مسئول تبدیل ارتعاشات صوتی به سیگنال‌های الکتریکی است که می‌تواند توسط مغز پردازش شود. این شامل هزاران سلول مویی است که به فرکانس‌های مختلف صدا حساس هستند.

در مجاورت حلزون گوش، سیستم دهلیزی قرار دارد که نقش حیاتی در تعادل و جهت گیری فضایی دارد. این شامل سه کانال نیم دایره‌ای پر از مایع و سلول‌های مویی حسی ریز است که حرکت سر را تشخیص می‌دهد و به ما کمک می‌کند تعادل خود را حفظ کنیم. همچنین گوش داخلی به عصب شنوایی متصل است که اطلاعات صوتی را برای پردازش به مغز منتقل می‌کند. در ادامه قصد داریم شما را با نشانه‌های بیماری گوش داخلی، انواع بیماری‌های گوش داخلی و راه‌های درمانی آنها آشنا سازیم، پس با ما همراه باشید.

عفونت گوش داخلی چیست؟

عفونت گوش داخلی که از نظر پزشکی به‌عنوان اوتیت داخلی یا لابیرنتیت شناخته می‌شود، وضعیتی است که ساختارهای ظریف اعماق گوش را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این می‌تواند یک بیماری دردناک و مختل کننده باشد و باعث طیف وسیعی از علائم شود که بطور قابل توجهی بر کیفیت زندگی فرد تأثیر بگذارد. این عفونت معمولاً از یک منبع ویروسی یا باکتریایی، اغلب به‌عنوان عارضه عفونت قبلی دستگاه تنفسی فوقانی ناشی می‌شود. هنگامی که پاتوژن‌ها به گوش داخلی نفوذ می‌کنند، عملکرد طبیعی آن را مختل کرده و منجر به التهاب و مجموعه‌ای از علائم همچون سرگیجه، کاهش شنوایی و وزوز گوش می‌شود.

بیماری‌های گوش داخلی

بیماری‌ها و شرایط مختلفی می‌توانند گوش داخلی را تحت تاثیر قرار دهند و منجر به طیف وسیعی از علائم شوند. در اینجا برخی از انواع بیماری‌های گوش داخلی به همراه توضیحات ارائه شده است:

بیماری منیر

بیماری منیر یک اختلال مزمن گوش داخلی است که با دوره‌های مکرر سرگیجه، کاهش شنوایی نوسانی، وزوز گوش و احساس پری در گوش آسیب دیده مشخص می‌شود. برخی معتقدند که با تجمع مایع در گوش داخلی مرتبط است.

لابیرنتیت

لابیرنتیت التهاب گوش داخلی است که اغلب در اثر عفونت‌های ویروسی یا باکتریایی ایجاد می‌شود. این می‌تواند منجر به سرگیجه ناگهانی، کاهش شنوایی و حالت تهوع شود. در برخی موارد نیز منجر به مشکلات تعادل طولانی مدت می‌گردد.

سرگیجه موضعی خوش خیم (BPPV)

BPPVیک اختلال شایع گوش داخلی است که در آن ذرات کوچک کلسیم در گوش داخلی جابجا می‌شوند. این بیماری منجر به دوره‌های کوتاه و شدید سرگیجه می‌شود که توسط حرکات خاص سر ایجاد می‌شود.

نوریت دهلیزی

مشابه لابیرنتیت، این بیماری نیز اغلب به دلیل عفونت ویروسی ایجاد می‌شود که عصب دهلیزی را که گوش داخلی را به مغز متصل می‌کند، ملتهب می‌کند. نوریت دهلیزی منجر به سرگیجه شدید و مشکلات تعادلی می‌شود، اما معمولاً بر شنوایی تأثیر نمی‌گذارد.

اتوسکلروزیس

اتواسکلروز یک بیماری ارثی است که گوش میانی را درگیر می‌کند و می‌تواند تا گوش داخلی گسترش یابد. این بیماری باعث رشد غیر طبیعی استخوان می‌شود که در حرکت استخوان رکابی اختلال ایجاد می‌کند و منجر به کاهش شنوایی هدایتی می‌گردد.

نوروم آکوستیک

این بیماری یک تومور غیر سرطانی است که روی عصب دهلیزی رشد می‌کند و گوش داخلی را به مغز متصل می‌کند. این می‌تواند باعث کاهش شنوایی، وزوز گوش و عدم تعادل در هنگام فشار بر ساختارهای مجاور شود.

کاهش شنوایی حسی-عصبی ناگهانی (SSHL)

SSHL با دست دادن سریع و غیرقابل توضیح شنوایی، در یک یا هر دو گوش مشخص می‌شود. اغلب نیاز به مراقبت فوری پزشکی برای تعیین علت و بطور بالقوه معکوس کردن کم‌شنوایی دارد.

سندرم انحراف کانال برتر (SCDS)

این بیماری نادر شامل نازک شدن یا عدم وجود استخوان روی کانال نیم دایره فوقانی در گوش داخلی است. سندروم SCDS می‌تواند منجر به مشکلات شنوایی و تعادل و همچنین علائم شنوایی غیر معمول مانند شنیدن صداهای بدن خود شود.

بیماری گوش داخلی خود ایمنی (AIED)

AIEDوضعیتی است که در آن سیستم ایمنی به گوش داخلی حمله می‌کند و منجر به کاهش شنوایی پیشرونده و گاهی اوقات مشکلات تعادلی می‌شود. اغلب به درمان‌های سرکوب کننده سیستم ایمنی نیاز دارد.

پیس بیکوزیس

اگرچه به خودی خود یک بیماری نیست، پیرچشمی کاهش شنوایی مرتبط با سن است. این ناشی از فرآیند طبیعی پیری است و با افزایش سن بیشتر افراد را تا حدودی تحت تاثیر قرار می‌دهد.

علائم و نشانه‌های بیماری‌ گوش داخلی

بیماری‌های گوش داخلی به دلیل تأثیری که بر روی تعادل و سیستم شنوایی دارند، می‌توانند طیف وسیعی از علائم را ایجاد کنند. در اینجا برخی از نشانه‌های رایج مرتبط با بیماری‌های گوش داخلی آورده شده است:

· سرگیجه: سرگیجه یکی از علائم بارز اختلالات گوش داخلی است. این یک احساس چرخش است و اغلب با تغییر در وضعیت سر ایجاد می‌شود.

· وزوز گوش: وزوز گوش به درک صدای زنگ، وزوز یا سایر صداها در گوش بدون منبع خارجی اشاره دارد. این می‌تواند ثابت یا متناوب باشد و در بیماری‌های گوش داخلی شایع است.

· کاهش شنوایی: بیماری‌های گوش داخلی می‌توانند منجر به درجات مختلف کاهش شنوایی شوند. این ممکن است تدریجی یا ناگهانی باشد و یک یا هر دو گوش را تحت تاثیر قرار دهد.

· تهوع و استفراغ: سرگیجه ناشی از مشکلات گوش داخلی، می‌تواند منجر به تهوع و استفراغ شود؛ به‌‌ویژه در دوره‌های سرگیجه شدید.

· عدم تعادل و بی ثباتی: اختلالات گوش داخلی می‌تواند حس تعادل بدن را مختل کند و منجر به بی ثباتی، مشکل در راه رفتن و خطر بیشتر زمین خوردن شود.

· پری یا فشار گوش : برخی از افراد با مشکلات گوش داخلی، ممکن است احساس پری یا فشار در گوش آسیب دیده را تجربه کنند.

· حرکات تند و سریع چشم (نیستاگموس): برخی از بیماری‌های گوش داخلی می‌توانند منجر به حرکات غیرطبیعی و غیرارادی چشم به نام نیستاگموس شوند. این می تواند بینایی را تحت تاثیر قرار دهد و سرگیجه را تشدید کند.

· حساسیت به صدا (هیپراکوزیس): برخی از افراد مبتلا به بیماری‌های گوش داخلی ممکن است نسبت به صداهای بلند بیش از حد حساس شوند و در مواجهه با آنها احساس ناراحتی یا درد کنند.

· گوش درد: اختلالات گوش داخلی گاهی اوقات می‌تواند باعث گوش درد یا ناراحتی شود.

· مشکل در تمرکز: سرگیجه مداوم می‌تواند تمرکز و انجام کارهای روزانه را چالش برانگیز کند.

درمان بیماری‌های گوش داخلی

بیماری‌های گوش داخلی می‌توانند طیف وسیعی از شرایط را در بر بگیرند و گزینه‌های درمانی بسته به تشخیص خاص می‌تواند متفاوت باشد. در اینجا به برخی از درمان‌ بیماری‌های شایع گوش داخلی اشاره می‌کنیم:

1. درمان بیماری منیر

· تغییر رژیم غذایی و شیوه زندگی: اغلب به بیماران توصیه می‌شود مصرف نمک را کاهش دهند، کافئین و الکل را محدود کنند و استرس را مدیریت کنند.

· داروها: دیورتیک‌ها، داروهای ضد تهوع و سرکوب کننده‌های دهلیزی، می‌توانند به کاهش علائم کمک کنند.

· جراحی: در موارد شدید، گزینه‌های جراحی مانند برداشتن فشار کیسه اندولنفاتیک یا برش عصب دهلیزی ممکن است در نظر گرفته شود.

2. درمان سرگیجه موضعی حمله‌ای خوش خیم (BPPV)

· مانورهای جابجایی کانال: مجموعه‌ای از حرکات سر و بدن که توسط یک متخصص گوش یا فیزیوتراپیست برای جابجایی کریستال‌های گوش جابجا شده (کانالیث) انجام می‌شود.

· تمرینات خانگی: ممکن است به بیماران تمرینات خاصی آموزش داده شود که در خانه انجام دهند تا به کاهش علائم کمک کنند.

3. درمان لابیرنتیت

· آنتی‌بیوتیک: اگر بیماری ناشی از عفونت باکتریایی باشد، ممکن است آنتی‌بیوتیک تجویز شود.

· داروهای ضد التهاب : کورتیکواستروئیدها می‌توانند التهاب گوش داخلی را کاهش دهند.

· داروها برای علائم: ممکن است داروهایی برای کنترل تهوع، سرگیجه و استفراغ تجویز شود.

4. درمان نوریت دهلیزی

· داروها: ممکن است داروهایی برای تسکین علائم مانند داروهای ضد تهوع یا سرکوبگرهای دهلیزی تجویز شود.

· تمرینات توانبخشی: درمان توانبخشی دهلیزی (VRT) می‌تواند به مغز کمک کند تا با از دست دادن عملکرد تعادل سازگار شود.

5. درمان بیماری گوش داخلی خود ایمنی (AIED):

· کورتیکواستروئیدها: استروئیدهای با دوز بالا اغلب اولین خط درمانی برای سرکوب پاسخ ایمنی در گوش داخلی هستند.

· داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی: در برخی موارد ممکن است از سایر داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی استفاده شود.

· بیولوژیک: در موارد شدید عوامل بیولوژیکی که مسیرهای ایمنی خاص را هدف قرار می‌دهند ممکن است در نظر گرفته شوند.

نتیجه گیری

همانطور که گفته شد، گوش داخلی بخش پیچیده و ظریفی از گوش انسان است که مسئول شنوایی و تعادل است. این بخش از حلزون گوش که عمدتاً در شنوایی نقش دارد و سیستم دهلیزی که مسئول تعادل و جهت گیری فضایی است، تشکیل شده است. این ساختارها نقش مهمی در پردازش سیگنال‌های صوتی ایفا می‌کنند و به ما کمک می‌کنند تا تعادل خود را حفظ کنیم. اما گاهی اوقات ممکن است این بخش از گوش دچار بیماری‌هایی شود.

این بیماری‌ها و شرایط گوش داخلی، می‌توانند از نظر شدت متفاوت باشند و نیاز به رویکردهای متفاوتی برای تشخیص و درمان دارند. اگر مشکوک به اختلال گوش داخلی هستید، ضروری است با یک متخصص گوش و حلق و بینی برای ارزیابی مناسب و برنامه درمانی شخصی مشورت کنید.