لبخند لثه ای (gummy-smile) چگونه درمان می شود؟

یکی از مشکلات رایج زیبایی و بویژه هنگام لبخند زدن، نمایان شدن بیش از حد لثه است که به آن لبخند لثه‌ ای (gummy smile) گفته می‌شود و عبارت دقیق‌تر برای این مشکل “نمایش بیش از حد لثه” یا “excessive gingival display” می‌باشد که به اختصار EGD گفته می‌شود.

سه روش درمانی برای برطرف کردن لبخند لثه ای وجود دارد :

• جراحی فک
  
• جراحی زیبایی لثه یا esthetic crown lengthening
  
• جراحی افزایش طول لب بالا یا Lip repositioning
  

روش اول، جراحی فک در موارد شدید و در اتاق عمل و با بیهوشی عمومی انجام می‌شود و به آن جراحی Orthognatic گفته می‌شود. این روش بسیار کارآمد می‌باشد و در سال‌های اخیر پیشرفت‌های زیادی در بهبود تکنیک‌ها و متدهای این نوع جراحی بدست آمده که باعث شده عوارض این روش درمانی بسیار کاهش پیدا کند. این نوع جراحی توسط همکاران جراح فک و صورت انجام می‌گیرد و اکثراً در مواردی‌که نمایش لثه بیش از شش تا هشت میلیمتر است  و یا ارتفاع صورت زیاد است تنها راه درمان  است.

دو روش دیگر، در مطب‌ها و کلینیک‌های دندانپزشکی مجهز، توسط متخصص لثه قابل انجام است. البته روش سوم بسیار جدید بوده و در کشور ما بصورت بسیار محدود انجام می شود. در کلینیک دکتر منصور بابایی پس از معاینه دقیق بیمار و تهیه فتوگرافی‌های مربوطه روش درمانی انتخاب خواهد شد که معمولاً ترکیبی از دو روش دوم و سوم می‌باشد. (برای دیدن برخی از درمان های انجام شده به گالری تصاویر درمانی مراجعه کنید)

در روش دوم جهت جراحی زیبایی لثه (esthetic crown lengthening)، مقداری از لثه‌ی اطراف دندان‌های جلو با لیزر یا تیغ جراحی برداشته می‌شود. البته لیزر مزیت چندانی در این روش ندارد و حتی ممکن است ترمیم زخم با تعویق بیشتری صورت بگیرد. مقدار برداشت یا کوتاه کردن لثه در این روش، با محدودیت‌های زیادی روبرو است و باید با دقت فراوانی تنظیم شود. در مواردی که لازم است بیش از یک تا یک‌و‌نیم میلیمتر از لثه کوتاه شود؛ جراحی وسیع شده و نیاز به برداشت استخوان اطراف دندان نیز خواهد بود که به آن osteoctomy گفته می‌شود و معمولا همراه اصلاح فرم استخوان اطراف دندان یا osteoplasty می‌باشد. در این جراحی باید دقت شود که ریشه‌ی دندان از لثه بیرون نزند یا به اصطلاح expose نشود چون باعث از بین رفتن زیبایی دندان‌ها و ایجاد حساسیت دندانی خواهد شد. در این روش نسبت طلایی دندان‌ها یعنی نسبت عرض به طول دندان‌ها که هشت به ده است حتما باید بدست آید و در صورت عدم رعایت این نسبت و بلند شدن طول دندان‌ها، زیبایی آنها از بین خواهد رفت.

در روش سوم، روش جراحی لب lip repositioning (البته عبارتی که اخیراً در مقالات جدید مورد استفاده قرار می‌گیرد و صحیح‌تر هم به نظر میرسد lip stabilization technique  یا به طور اختصار lip stat می‌باشد) به معنی تثبیت لب است. در این روش عضلات بالابرنده لب (که اصلی‌ترین آن‌ها چهار عضله هستند) مهار می‌شوند به طوری‌که در هنگام لبخند وسیع دیگر نمی‌توانند مثل قبل انقباض داشته باشند در نتیجه لب هنگام لبخند وسیع، کمتر بالا خواهد رفت. حسن این تکنیک نسبت به روش تزریق بوتاکس و یا سایر روش‌های مشابه اینست که لب به هیچ‌وجه حالت غیر طبیعی نخواهد داشت چه در حالت استراحت و چه در حالت لبخند. بطوری‌که لب در حالت استراحت اصلاً فرقی با وضعیت خود قبل از جراحی نخواهد داشت و فقط هنگام لبخند کمتر بالا می‍‌‌‌‌‌‌رود.

معایب روش جراحی لب این است که متاسفانه برای همه موارد کیس‌های درمانی با مشکل لبخند لثه‌ ای قابل انجام نیست و شرایط مناسب توسط جراح مشخص می‌شود. مشکل دیگر این نوع جراحی احتمال برگشت آن است؛ یعنی ممکن است در برخی افراد بعد از سه تا پنج سال لب هنگام لبخند به حالت اولیه باز گردد. این مورد بخصوص در افرادی‌که دارای عضلات قوی هستند بروز می‌کند البته در صورت انتخاب مناسب کیس درمانی یا در اصطلاح پزشکی case selection  مناسب، این مشکل حداقل خواهد بود.