بلوغ عاطفی

Dr. Morris Setudegan:
✨بلوغ عاطفی
Emotional Maturity


با یک جمله و تعریف از

Jobson

در ۲۰۲۰ و فرناندز و دیوید در ۲۰۱۶ از روانشناشی مثبت گرا شروع میکنیم.

"Emotional maturity is the ability to understand and manage our emotions effectively so that we can build and sustain healthy relationships and create a fulfilling life (Fernandes & David, 2016)."
"It encompasses recognizing emotions and expressing them appropriately, even in challenging situations (Jobson, 2020)." لینک

"بلوغ عاطفی توانایی درک و مدیریت مؤثر احساسات ما است به‌گونه‌ای که بتوانیم روابط سالم بسازیم و آن‌ها را حفظ کنیم و زندگی پرباری ایجاد کنیم (فرناندس و دیوید، ۲۰۱۶).
این مفهوم شامل شناسایی احساسات و بیان آن‌ها به‌طور مناسب، حتی در موقعیت‌های چالش‌برانگیز می‌شود (جابسون، ۲۰۲۰)."

تو کتاب
Emotional Intelligence
Daniel Goleman
و کتاب
Emotional Agility
Susan David
آمده که نشانه‌های بلوغ عاطفی کدام ها هستند. اینجا ده علامت به روایت از کتاب خلاصه شده.

پنج نشانه‌ی مهم و نخست از بلوغ عاطفی:
۱. خودآگاهی Self-Awareness – فرد نسبت به احساسات، محرک‌ها و رفتارهای خود شناخت دارد و به‌جای سرزنش دیگران، مسئولیت آن‌ها را می‌پذیرد.

۲. تنظیم هیجانی Emotional Regulation – احساسات خود را به‌خوبی مدیریت می‌کند، در شرایط استرس‌زا آرام می‌ماند و اجازه نمی‌دهد خشم، ترس یا غم بر اعمالش مسلط شود.

۳. همدلی و دلسوزی Empathy and Compassion – توانایی قرار گرفتن در جای دیگران را دارد، دیدگاه‌های متفاوت را درک می‌کند و با مهربانی و احترام واکنش نشان می‌دهد.

۴. پذیرفتن مسئولیت Accountability – اشتباهات خود را می‌پذیرد، از آن‌ها درس می‌گیرد و از گفتگوهای دشوار یا مسئولیت‌ها فرار نمی‌کند.

۵. مرزهای سالم Healthy Boundaries – به نیازها و محدودیت‌های خود احترام می‌گذارد و همچنین به مرزهای دیگران، و روابطی متعادل و محترمانه حفظ می‌کند.

پنج نشانه‌ی دیگر از بلوغ عاطفی:

۶. انعطاف‌پذیری Adaptability – تغییرات و ناکامی‌ها را به‌عنوان بخشی از زندگی می‌پذیرد و به‌جای مقاومت در برابر واقعیت، رویکرد خود را تطبیق می‌دهد.

۷. ارتباط سازنده Constructive Communication – افکار و احساسات خود را به‌صورت شفاف و محترمانه بیان می‌کند، حتی در مکالمات دشوار، بدون طعنه یا پرخاشگری.

۸. توانایی به‌تعویق انداختن لذت Delayed Gratification – می‌تواند اهداف بلندمدت را به لذت‌های لحظه‌ای ترجیح دهد و صبر و انضباط شخصی نشان دهد.

۹. دفاع‌نکردن ناسالم Non-Defensiveness – بازخورد را بدون واکنش تدافعی یا شخصی‌ گرفتن می‌پذیرد و آن را فرصتی برای رشد می‌داند.

۱۰. قدردانی و مثبت‌اندیشی Gratitude and Positivity – تمرکز او بر داشته‌هاست نه کمبودها، از تجربه‌های زندگی قدردانی می‌کند و حتی در شرایط سخت، دیدگاهی متعادل دارد.


✔️و اما نابالغی عاطفی
Immotional Immaturity
چیست؟

به گفته سیلوا "نابالغی عاطفی نقطه‌ی مقابل بلوغ عاطفی است، و نشانه‌های کلاسیک نابالغی عاطفی عبارت‌اند از (سیلوا و همکاران، ۲۰۱۶)". هشت علامت آن را بررسی کنیم. لینک

✔️سرزنش دیگران: انداختن تقصیر مشکلات یا احساسات شخصی به گردن دیگران

✔️فقدان مسئولیت‌پذیری: نپذیرفتن پیامدهای اعمال خود

✔️تکانش‌گری: عمل‌کردن بر اساس تمایلات لحظه‌ای بدون در نظر گرفتن پیامدهای بلندمدت

✔️واکنش افراطی: ناتوانی در مقابله‌ی مؤثر با استرس‌های روزمره

✔️تنظیم ضعیف هیجانات: فوران‌های احساسی مکرر یا نوسانات شدید خلقی

✔️وابستگی بیش‌ازحد: اتکا زیاد به دیگران برای حمایت عاطفی یا تصمیم‌گیری

✔️فرار از تعارض: اجتناب از گفت‌وگوهای دشوار یا موقعیت‌هایی که نیاز به حل مسئله دارند

✔️هویت ناپایدار: نوسان در تصویر از خود و احساس ارزشمندی

✨چه عواملی بر بلوغ هیجانی تأثیر می‌گذارند؟ (۷ عامل)

✔️ تجربیات کودکی

روابط اولیه با مراقبان، بنیان رشد هیجانی را می‌سازند. تعاملات مثبت در کودکی به دلبستگی ایمن و پایداری هیجانی منجر می‌شود، درحالی‌که بی‌توجهی یا مراقبت‌های متناقض، رشد هیجانی را مختل می‌کنند.

✔️ الگوگیری از والدین

نحوه‌ی ابراز احساسات والدین در مواجهه با استرس، تعاملات و شیوه‌ی مقابله با هیجانات، به‌صورت مستقیم بر یادگیری هیجانی کودک اثر می‌گذارد.

✔️ تروما و سختی‌ها

تجربه‌ی تروما ممکن است رشد هیجانی را متوقف یا شتاب دهد. برخی افراد با عبور از سختی‌ها، تاب‌آوری هیجانی بیشتری پیدا می‌کنند، درحالی‌که برخی دیگر واکنش‌های شدیدتر یا ناپایدار نشان می‌دهند.

✔️ آموزش و آگاهی

آموزش درباره هوش هیجانی و راهبردهای مقابله سالم، موجب رشد بلوغ هیجانی می‌شود. برنامه‌های آموزشی می‌توانند ابزارهای لازم برای مدیریت هیجانات را در اختیار افراد قرار دهند.

✔️ تعاملات اجتماعی

روابط دوستانه، تعارض‌ها و همکاری‌ها، فرصت‌هایی برای یادگیری همدلی، ارتباط مؤثر و حل تعارض فراهم می‌کنند که همگی برای بلوغ هیجانی حیاتی‌اند.

✔️ هنجارهای فرهنگی

زمینه‌ی فرهنگی و انتظارات اجتماعی، نحوه‌ی ابراز و مدیریت هیجانات را شکل می‌دهند. برخی فرهنگ‌ها بیان هیجان را تشویق می‌کنند و برخی آن را سرکوب.

✔️ سلامت روان

اختلالاتی مانند اضطراب، افسردگی یا اختلالات شخصیت، بر توانایی تنظیم هیجان اثر می‌گذارند. درمان، دارو یا مداخلات دیگر می‌توانند به رشد بلوغ هیجانی کمک کنند.



✨هوش هیجانی و رشد – نقل‌قول‌ها

«فردی که از نظر هیجانی باهوش است، در چهار زمینه مهارت دارد: شناسایی هیجانات، استفاده از هیجانات، درک هیجانات، و تنظیم هیجانات.»
– سالوی و مایر، ۱۹۹۰، ص. ۱۸۹


«هوش هیجانی، بیش از هر عامل دیگری – بیش از بهره هوشی یا تخصص – مسئول ۸۵ تا ۹۰ درصد موفقیت در محیط کار است. [...] بهره هوشی فقط یک صلاحیت ابتدایی است. به آن نیاز داری، اما ستاره‌ات نمی‌کند. این هوش هیجانی است که می‌تواند تو را درخشان کند.»
– گلمن، ۱۹۹۸، ص. ۳

«شور و اشتیاق نگرشی است که برای یک فرد با انگیزه بالا حیاتی است. این نگرش، نمایان‌ترین است و به‌راحتی می‌توان آن را پرورش داد.»
– مانرینگ و مانرینگ، ۱۹۹۹، ص. ۸۵

«رشد زمانی اتفاق می‌افتد که شروع به انجام کارهایی می‌کنی که برای انجامشان صلاحیت نداری.»
– بارتلت، ۲۰۲۳، ص. ۴۳


⭕️لینک بسیار عالی برای مطالعه بیشتر از سایت روانشناسی مثبت
با کتاب ورک شیت و دانلودهای ازاد برای کار با مراجع در این لینک و لینک های قبلی معرفی شده.

🟠جمع اوری و برگردان دکتر موریس ستودگان از +Think

#بلوغ_عاطفی
#نابالغی_عاطفی