بسیاری از مراجعین مراکز درمان ناباروری افرادی هستند که یک یا چند مرتبه تجربه ناموفق درمان ناباروری داشته‌اند. یکی از سوالات مهم این افراد این است که آیا امکان باروری برای آنها فراهم است یا خیر. اگر تجربه IVF ناموفق داشته‌اید با ما همراه باشید تا با دلایل عدم موفقیت و راه‌های افزایش احتمال موفقیت درمان ناباروری آشنا شوید.
دلایل مختلفی ممکن است باعث عدم موفیت IVF شوند. فاکتورهایی مانند سن، ذخیره کم تخمدان، مشکلات پزشکی زمینه‌ای، مشکلات مرتبط با سیستم ایمنی،عدم توانایی رحم در نگهداری جنین و یا مشکلات ژنتیکی در زوج در موفقیت و یا عدم موفقیت IVF موثر هستند. همچنین تخصص و تبحر پزشک معالج و جنین شناس در موفقیت فرایند درمان ناباروری شما تاثیر بسزایی دارند.
پیش از صحبت در مورد عوامل موثر بر موفقیت در IVF لازم است توضیح مختصری در مورد درصد موفقیت در باروری صحبت کنیم. به صورت کلی درصد موفقیت در باروری، به صورت درصد موفقیت در هر بار تلاش برای باروری تعریف می‌شود. در مورد درمان ناباروری به روش IVF این درصد به صورت احتمال باروری در یک مرحله انتقال جنین تعریف می‌شود.
به همین دلیل است که در صورت انجام یک انتقال ناموفق دکتر شما مرحله انتقال را مجددا تکرار می‌نماید. این تکرار را دکتر بسته به شرایط سنی و اطلاعات بالینی شما ممکن است تا چندین بار تکرار کند.
لذا درصد موفقیت در IVF با درصد موفقیت در یک مرحله انتقال متفاوت بوده و درصد بسیار زیادی از افراد از روش درمانی IVF به نتیجه مورد نظر خود دست خواهند یافت.
همانند باروری طبیعی، سن تاثیر مهمی دار موفقیت IVF دارد. درصد موفقیت IVF در زنان کمتر از 35 سال در حدود 40 درصد است که این احتمال با افزایش سن به تدریج کاهش یافته و در زنان بالاتر از 40 سال، احتمال موفقیت یک IVF کمتر از 13 درصد است. ارتباط سن و بازده باروری به دلیل شرایط بدنی زن و مرد و خصوصا ذخیره تخمدانی زن است و استفاده از تخمک اهدایی در سنین بالای 40 سال می‌تواند بازده IVF را در این سنین تا حدود 40 درصد افزایش دهد. البته پایین بودن ذخیره تخمدانی در اثر مواردی چون یائسگی زودرس نیز ممکن است باعث کاهش شدید احتمال موفقیت IVF بشود.
علاوه بر این، برخي مسايل مستقل از سن نیر ممکن است باعث كاهش تعداد تخمك مناسب ميشود مثل سابقه جراحي تخمدان چه با عمل باز(لاپاراتومي) و چه عمل بسته (لاپاروسكوپي) كه مستقيما تعداد تخمكها را پايين مي اورد؛ همچنین اعمال جراحي قبلي در منطقه پايين شكم و لگن حتي بدون ارتباط با تخمدان به دلیل درگير شدن عروق تخمدان می‌توانند باعث کاهش تعداد تخمكها شوند. همچنین بيماري اندومتريوز می‌تواند تعداد و كيفيت تخمكها را به شدت كاهش دهد.
پزشک متخصص نازایی پیش از انجام IVF در بیمار، سیستم تولید مثلی فرد را از جهات مختلف مورد ارزیابی قرار داده و مشکلات مربوطه را در صورت تشخیص برطرف خواهد نمود. همچنین ممکن است پزشک حفره های شکمی بیمار را با استفاده از هیستروسکوپی و لاپاروسکوپی مورد ارزیابی قرار دهد. همچنین با آزمایش اسپرم، علاوه بر اينكه ازمايش ظاهري اسپرم (تعداد،شكل، حركت) الزامي است بررسي وضعيت ژني اسپرم با تست DFI هم بسيار كمك كننده است.
بررسي سونوگرافيكي از نظر واريكوسل در اقايان يك اقدام بسيار مهم ديگر استبيماريهاي زمينه اي بسيار مهم در باروري در هر دو جنس اقا و خانم شامل مشكلات تيروييد، بيماري ديابت حتي در نوع پنهان و افزايش چربي هاي خون مي باشد. در یکی از موارد زوجي با سابقه سه بار ivf شكست خورده فقط با درمان كم كاري شديد و تشخيص داده نشده تيروييد در اقا خودبخود باردار شدند.
پس بررسی سلامت عمومی و انجام آزمایشات در مرد نیز به اندازه آزمایشات همسر او در باروری تاثیر گذار خواهد بود.
سیستم ایمنی بدن همواره از ورود اجسام بیگانه به درون ساختار بدن جلوگیری می‌کند. باروری یک از موارد استثنایی بدن است که بدن اجازه رشد جنین را در بدن داده و فرزندی که تنها نیمی از ذخیره ژنتیکی اش با بدن مادر یکسان است و یا در موارد رحم اجاره‌ای و یا تخمک اهدایی تماما خارجی است در بخشی از بدن رشد می‌کند.
این اتفاق به صورت کاملا تنظیم شده در بدن رخ می‌دهد اما ممکن است این سیستم دچار اختلال شده و بدن، جنین در حال لانه گزینی را عامل خارجی شناسایی کرده و اجازه لانه گزینی را به جنین ندهد. در سالهای اخیر علمی به نام ایمونولوژی جنسیتی Reproductive Immunology به صورت تخصصی در این زمینه می‌پردازد.
به همین علت در صورت مشاهده عدم لانه گزینی در چندین مرحله IVF ممکن است پزشک شما آزمایشات مختلف ایمنی شناسی را برای شما تجویز نموده و یا با استفاده از روش‌هایی اقدام به رفع مشکل سیستم ایمنی شما نماید.
يكي از روشهاي تغيير سيستم ايمني مادر، تزريق گلبول سفيد اقا به ايشان است كه ايجاد خاطره ايمني مشابه جنين در خانم مي نمايد.
داروهايي مثل سرم اينترالپين يا IVIG قبل و بعداز انتقال جنين مي توانند سطح ايمني خانم را تغيير دهند. همچنین، در برخي موارد با تزريق داخل رحمي پلاكت غني شده (PRP) و يا گلبولهاي سفيد كشت داده شده (PBMC) سطح ايمني موضعي را ميتوان تغيير داد
به صورت طبیعی در سیستم تولید مثلی، رشد جنین مبتلا به مشکلات ژنتیکی حاد متوقف شده و جنین سقط خواهد شد. این اتفاق ممکن است در هریک از مراحل رشد جنین رخ دهد. از این رو در صورتی که پیش از انجام IVF، آزمایشات کامل ژنتیکی برای زوج ناباروری انجام نشده باشد، در هنگام عدم پاسخدهی IVF این آزمون برای فرد تجویز خواهد شد.
در صورت مشاهده مشکل ژنتیکی امکان رفع این مشکل به واسطه تست PGD و یا استفاده از تخمک یا اسپرم اهدایی در فرد وجود خواهد داشت.
روش‌هایی مانند لنفوسیت تراپی و روش‌های مبتنی بر PRP می‌توانند موجب افزایش احتمال موفقیت در IVF شوند و ممکن است پزشک بسته به شرایط شما یکی از این موارد را به شما پیشنهاد دهد. همچنین استفاده از روش میکرو اینجکشن نیز در صورتی که مراحل قبل مورد استفاده قرار نگرفته باشد می‌تواند موجب افزایش قابل توجهی در شانس باروری بشود.
در صورتی که شما هم چنین تجربه ای را داشته اید میتوانید پرسش خود را در این زمینه در بخش کامنت های این نوشته مطرح کرده و یا در وب سایت بنده به آدرس https://www.drpourmatroud.ir به صورت خصوصی مطرح نمایید.
همچنین در روزهای یکشنبه و سه شنبه بعد از ظهر میتوانید با هماهنگی قبلی با شماره های 02122080173 و 02122080316 در محل مطب به آدرس: سعادت آباد، بالاتر از میدان کاج، ابتدای خیابان نهم، پلاک یک، مجتمع کاج، طبقه همکف، واحد 4 مراجعه نمایید.
