لنفوم، یکی از انواع سرطانهایی است که در سیستم لنفاوی بدن به وجود میآید و بسته به نوع، مرحله و شرایط بیمار، میتواند درجات مختلفی از خطر را به همراه داشته باشد؛ اما آیا سرطان غدد لنفاوی همیشه کشنده است؟ پاسخ به این سؤال به عوامل مختلفی بستگی دارد.
برخی از بیماران، به خصوص در مراحل اولیه بیماری و با درمانهای مؤثر، میتوانند به طور کامل بهبود پیدا کنند. با این حال، در موارد پیشرفتهتر یا در صورت عدم دسترسی به درمان مناسب، خطر مرگ ممکن است؛ بیشتر شود. عوامل ژنتیکی، محیطی و سبک زندگی نیز نقش مهمی در شدت و پیشرفت بیماری دار
در ادامه این مقاله، عوامل تأثیر گذار بر افزایش احتمال خطر مرگ بیماران مبتلا به سرطان غدد لنفاوی، مراحل مختلف بیماری، تأثیرات ژنتیک و محیط بر میزان مرگ و میر به شکل دقیقتر میپردازیم؛ همچنین راههای پیشگیری و درمانهای ممکن، از جمله روشهای خانگی و پزشکی، به منظور کاهش خطر مرگ و تأثیری که تغذیه و سبک زندگی دارند را توضیح خواهیم داد.
سرطان غدد لنفاوی، چه لنفوم هوجکین و چه غیر هوجکین، همیشه کشنده نیست؛ آمارها نشان میدهند که حدود ۸۹ درصد از افراد مبتلا به نوع هوجکین و ۷۴ درصد از افراد مبتلا به لنفوم غیر هوجکین پنج سال پس از تشخیص زنده ماندهاند. این نرخهای بقا نشاندهنده امید به درمان و مدیریت بیماری هستند. با این حال، شدت و خطر مرگ بستگی به عوامل مختلفی دارد؛ از جمله نوع سرطان، مرحلهای که بیماری در آن تشخیص داده میشود و سرعت پیشرفت عارضه.
اگر سرطان به گرههای لنفی برسد؛ ممکن است نشان دهنده آغاز مرحله پیشرفتهتری باشد، اما در اکثر موارد قابل بهبود است. گزینههای درمانی شامل جراحی، شیمیدرمانی و پرتودرمانی هستند که میتوانند به بهتر شدن وضعیت بیمار کمک کنند. در برخی مواردی که سرطان به غدد لنفاوی گسترش پیدا است، درمانهای مختلفی وجود دارند که میتوانند روند بیماری را کند کرده و علائم را بهتر کنند.
تشخیص زودهنگام از طریق آزمایشهای تصویربرداری و بیوپسی میتواند نقش مهمی در مدیریت بیماری و درمان مناسب داشته باشد؛ بنابراین، با وجود خطرات ناشی از گسترش سرطان در گرههای لنفی، با مراقبتهای پزشکی به موقع و مؤثر، بسیاری از بیماران میتوانند زندگی طولانی داشته باشند.
سرطان در زیر بغل، ممکن است نسبت به سایر انواع سرطانها کمتر شناختهشده باشد؛ اما نباید اهمیت آن را نادیده گرفت. این نوع سرطان بهطور مستقیم با سیستم لنفاوی بدن، مرتبط است و میتواند به شکل تومورهایی در بافت زیر بغل ظاهر شود یا ناشی از سرطانی شدن سایر مناطق، مثل پستان باشد. اگر این سرطان در مراحل اولیه شناسایی شود، درمانهای متعددی برای کنترل و درمان آن وجود دارد؛ بسیاری از مردم شاید علائم این نوع سرطان را، به راحتی تشخیص ندهند و بهدلیل درد خفیف یا تغییرات جزئی در زیر بغل، از مراجعه به پزشک خودداری کنند. ازجمله علائمی که ممکن است افراد تجربه کنند، ورم در ناحیه زیر بغل است که میتواند بدون درد باشد یا در صورت پیشرفت بیماری، دردناک شود. در بعضی موارد اولین علامت وجود بدخیمی در زیربغل ورم دست است!
عوامل مختلفی میتوانند احتمال مرگ در بیماران مبتلا به لنفوم را بیشتر کنند. برخی از این موارد عبارتاند از:
مرحلهای که سرطان در آن تشخیص داده میشود، به طور مستقیم بر احتمال گسترش آن به سایر اندامها تأثیرگذار است. هرچه سرطان در مرحله پیشرفتهتری تشخیص داده شود، احتمال گسترش آن به خارج از سیستم لنفاوی بیشتر شده و درمان آن سختتر خواهد بود.
سن بالاتر، تحمل بدن را نسبت به درمانهای تهاجمی مانند شیمیدرمانی کاهش میدهد. این مسئله، انتخاب گزینههای درمانی مناسب برای افراد مسن را دشوارتر میکند و ممکن است عوارض جانبی بیشتری را برای بیمار به همراه داشته باشد.
کاهش توانایی بیمار در انجام فعالیتهای روزمره، نشانهای از پیشرفت بیماری و کم شدن توانایی بدن در مقابله با آن است. وجود علائم پیشرفتهتر مانند تب، تعریق شبانه و کاهش وزن، به عنوان نشانههایی از ضعف عمومی بدن و پیشرفت بیماری بوده و افزایش عوارض جدی است.
ضعف سیستم ایمنی، چه به دلیل بیماریهای زمینهای مانند HIV یا مصرف داروهای سرکوب کننده باشد، میتواند خطر ابتلا به لنفوم و پیشرفت سریع بیماری را افزایش دهد؛ همچنین، سیستم ایمنی ضعیف، توانایی بدن در مقابله با عفونتها و عوارض جانبی درمان را نیز کم میکند.
نوع لنفوم، تأثیر مستقیمی بر سرعت پیشرفت بیماری و خطر عوارض دارد. لنفوم بزرگ سلول B منتشر، به عنوان یکی از تهاجمیترین انواع سرطان غدد لنفاوی، خطر پیشرفت سریع بیماری و عوارض جدی را به همراه دارد.
سبک زندگی نامناسب، به خصوص سیگار کشیدن و چاقی، به عنوان عوامل خطر شناخته شده برای بسیاری از بیماریها، از جمله لنفوم، محسوب میشوند. این موارد، با ایجاد تغییرات در سلولها و بافتها، خطر عود بیماری و مرگ را افزایش میدهند.
سرطان غدد لنفاوی بر اساس میزان گسترش آن به چهار مرحله طبقهبندی میشود. هر بخش نشاندهنده پیشرفت بیشتری از بیماری و خطرات متفاوتی برای فرد مبتلا است. در ادامه هر از این مراحل را بیشتر بررسی میکنیم.
در این مرحله، سرطان در یک گره لنفی یا یک اندام لنفاوی مانند طحال محدود است و به سایر بخشهای بدن گسترش پیدا نکرده است. خطر در این مرحله نسبتاً پایین است و درمان معمولاً موفقیت آمیز است.
سرطان به دو یا چند گره لنفی در یک طرف دیافراگم (عضلهای که قفسه سینه را از شکم جدا میکند) رسیده یا از یک گره لنفی به یک اندام مجاور سرایت کرده است. خطر در این مرحله بیشتر از مرحله ۱ است، اما با درمان مناسب، میتوان با احتمال بالا بیماری را بهبود داد و کنترل کرد.
سرطان به گرههای لنفی هر دو طرف دیافراگم گسترش پیدا میکند و ممکن است به اندامهایی مانند طحال نیز سرایت کرده باشد. در این مرحله، خطر افزایش مییابد؛ زیرا سرطان در حال گسترش به قسمتهای مختلف بدن است و درمان پیچیدهتر میشود.
این مرحله پیشرفتهترین نوع سرطان غدد لنفاوی است و نشاندهنده گسترش سرطان به اندامهای دور مانند کبد یا ریهها است. خطر در این مرحله بسیار بالا است و هدف، کنترل بیماری و کم کردن علائم میباشد تا درمان کامل.
ژنتیک، نقش بسیار مهمی در ابتلا به سرطان غدد لنفاوی دارد. جهشهای ژنتیکی خاص و سابقه خانوادگی، از جمله عواملی هستند که خطر ابتلا به لنفوم را افزایش میدهند. این عوامل، با تغییر در ساختار و عملکرد سلولها، زمینه را برای رشد سلولهای سرطانی فراهم میکنند.
وجود پیشزمینه ژنتیکی خاص میتواند بر سرعت پیشرفت سرطان غدد لنفاوی و پاسخ به درمانها تأثیرگذار باشد. جهشهای ژنتیکی که باعث اختلال در سیستم ایمنی میشوند، میتوانند مقاومت بدن در برابر بیماری را کم کرده و خطر عود بیماری را زیاد کنند.
علاوه بر عوامل ژنتیکی، مواجهه با مواد شیمیایی خطرناک مانند آفتکشها، آلایندههای صنعتی و مواد سمی محیطی، میتواند خطر ابتلا به لنفوم و پیشرفت سریع آن را افزایش دهد. این مواد، با آسیب رساندن به DNA سلولها و تضعیف سیستم ایمنی، زمینهساز رشد سلولهای سرطانی میشوند.
به طور کلی، هرچند عوامل ژنتیکی نمیتوانند تغییر کنند، اما با تغییرات محیطی و سبک زندگی مناسب میتوان خطر مرگ و میر ناشی از سرطان غدد لنفاوی را کمتر کرد.
تغذیه و سبک زندگی نقش مهمی در میزان مرگ و میر ناشی از سرطان لنفاوی دارند. مصرف بالای میوهها و سبزیجات، خصوصاً برگ سبز و مرکبات، میتواند خطر مرگ ناشی از لنفوم غیر هوچکین را کم کنند. در مقابل، رژیمهای غذایی پرچرب و پرگوشت ممکن است خطر ابتلا به این نوع لنفوم را افزایش دهند.
وزن بیمار نیز از عواملی است که تأثیر زیادی بر این موضوع دارد. داشتن وزن کم در آغاز بیماری میتواند خطر مرگ را افزایش دهد، در حالی که اضافه وزن قبل از درمان ممکن است به نوعی محافظت کننده هم باشد.
سوءتغذیه نیز یکی از چالشهای بزرگ در بیماران مبتلا به لنفوم است و میتواند پاسخ به درمان را تحت تأثیر قرار دهد. مواد مغذی مانند کلسیم، روی و پروتئین موجود در محصولات لبنی برای سلامت استخوانها و بهبود زخمها بسیار مهم هستند؛ همچنین، کمبود فولات و ویتامین A میتواند بر روی سیستم ایمنی تأثیر بگذارد و خطر ابتلا به لنفوم را زیاد کند.
برای کاهش خطر مرگ در بیماران مبتلا به لنفوم، ترکیبی از روشهای درمانی و تغییرات سبک زندگی میتواند بسیار مؤثر باشد که در ادامه هر یک را بیشتر بررسی میکنیم.
روشهای درمانی مختلفی برای مدیریت لنفوم وجود دارد. رادیوتراپی معمولاً برای درمان لنفوم غیر هوچکین استفاده میشود و به خصوص در مواردی که سرطان تنها در ناحیه چشم است، مؤثر است.
شیمیدرمانی نیز به عنوان یکی از روشهای اصلی درمان لنفوم غیر هوچکین به کار میرود و میتواند به کاهش اندازه تومور و جلوگیری از گسترش آن کمک کند. علاوه بر این، آنتیبادیهای مونوکلونال به عنوان یک گزینه درمانی برای لنفوم فولیکولار در مراحل پیشرفته، معمولاً همراه با شیمیدرمانی و رادیوتراپی، استفاده میشود.
تغییرات سبک زندگی میتواند به میزان قابل ملاحظهای به پیشگیری از لنفوم و کاهش خطر مرگ ناشی از آن کمک کند. رژیم غذایی سالم که شامل میوهها، سبزیجات و غلات کامل باشد و اجتناب از گوشتهای فراوری شده و نوشیدنیهای شیرین، میتواند ریسک ابتلا را کاهش دهد.
ورزش منظم و ترک سیگار نیز از مهمترین اقداماتی است که میتوانید انجام دهید؛ همچنین، محافظت در برابر آفتاب و نگهداری وزن سالم میتواند در کاهش خطر سرطان مؤثر باشد. خواب کافی و محدود کردن مصرف الکل نیز از دیگر عادات سالمی هستند که میتوانند به بهبود سلامت عمومی کمک کنند.
سرطان غدد لنفاوی، با وجود خطراتی که دارد، همیشه کشنده نیست و بسیاری از بیماران با تشخیص زودهنگام و درمانهای مناسب میتوانند بهبود پیدا کنند. عوامل متفاوتی از جمله مرحله سرطان، سن، وضعیت عمومی و ژنتیک بر پیشرفت بیماری و احتمال مرگ تأثیر دارند.
تغییرات سبک زندگی، از جمله رژیم غذایی سالم، ورزش منظم و ترک سیگار، نقش مهمی در کاهش خطر ابتلا به این بیماری دارند؛ علاوه بر این، روشهای درمانی متنوعی مانند شیمیدرمانی و رادیوتراپی برای کنترل خطر و کم کردن علائم وجود دارند.
چنانچه هنوز ابهامی در رابطه با کشنده بودن سرطان غدد لنفاوی یا موضوعات مرتبط با این بیماری دارید، میتوانید سؤال خود را در قسمت نظرات مطرح کنید تا شما را راهنمایی کنیم.
منبع: باشگاه لنف ادم ایران | lymphedemaclub
