ابتدا باید بدانید که سرطان غدد لنفاوی اصطلاح درستی نیست و به جای آن باید بگویید، سرطان در غدد لنفاوی یا لنفوم! این عارضه بیماری است که سیستم لنفاوی بدن را تحت تأثیر قرار میدهد. سیستم لنفاوی بخشی از سیستم ایمنی بدن محسوب میشود؛ این سیستم شبکه ای از عروق لنفاوی و گره های لنفاوی است که مایع آبکی شفافی به نام لنف را حمل می کنند. مایع لنفاوی حاوی گلبول های سفید است که با عفونت ها مبارزه می کنند.
در ادامه این مقاله، انواع لنفوم، علل، علائم، مراحل تشخیص آن و همچنین روشهای درمانی مختلف از جمله شیمیدرمانی، پرتودرمانی و روشهای نوین را به طور دقیق بررسی خواهیم کرد و شما را به طور کامل با جنبههای مختلف سرطان سیستم لنفاوی آشنا میکنیم.
لنفوم یا سرطان در غدد لنفاوی زمانی رخ میدهد که سلولهای این سیستم به صورت غیر قابل کنترلی رشد کنند. این موضوع میتواند منجر به تورم در غدد لنفاوی و درگیر شدن سایر اندامها شود.
اگرچه لنفوم گاهی به عنوان نوعی سرطان خون شناخته میشود، اما تفاوتهای مهمی بین این دو بیماری وجود دارد. در حالی که هر دو نوع سرطان از سلولهای خونی نشئت میگیرند، لنفوم عمدتاً در سیستم لنفاوی که بخشی از ساختار ایمنی بدن است، ایجاد میشود و تودههایی از سلولهای لنفاوی سرطانی را تشکیل میدهد. در مقابل، سرطان خون به طور معمول در مغز استخوان اتفاق میافتد.
سرطان می تواند به دو صورت در این غدد ظاهر شود؛ یا می تواند از آنجا شروع شود یا می تواند از جایی دیگر به آنجا گسترش یافته باشد! سرطانی که از غدد لنفاوی شروع می شود، لنفوم نامیده می شود؛ اما اغلب، سرطان از جای دیگری شروع می شود و سپس به غدد لنفاوی گسترش می یابد.
به طور کلی لنفوم به دو دسته اصلی تقسیم میشود:
· لنفوم هوچکین
· لنفوم غیرهوچکین
همانطور که گفته شد،غدد لنفاوی نقش حیاتی در مبارزه با عفونت ها دارند؛ آنها به عنوان فیلتر عمل می کنند و ویروس ها، باکتری ها و سایر عوامل بیماریزا را قبل از اینکه بتوانند سایر قسمتهای بدن شما را آلوده کنند، به دام می اندازند.
علت دقیق سرطان غدد لنفاوی همچنان ناشناخته است، اما تحقیقات نشان میدهد که برخی عوامل میتوانند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهند. لنفوم زمانی رخ میدهد که گلبولهای سفید خون در سیستم لنفاوی دچار تغییرات ژنتیکی یا جهش میشوند و به سلولهای سرطانی با رشد سریع تبدیل میگردند.
این سلولها به جای مردن، به تکثیر ادامه میدهند و تومورهایی را در سیستم لنفاوی تشکیل میدهند. همانند بسیاری از سرطانها، اکثر این جهشهای ژنتیکی بدون علتی مشخص و به طور خود به خود رخ میدهند، اما برخی عوامل میتوانند خطر ابتلا به سرطان سیستم لنفاوی را بیشتر کنند؛ از جمله:
· سیستم ایمنی ضعیف
· وجود برخی عفونتها
· سابقه خانوادگی
· قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی
سرطان در غدد لنفاوی میتواند علائمی ایجاد کند، که ممکن است با بیماریهای دیگر اشتباه گرفته شود. این نشانهها بسته به نوع لنفوم و مرحله عارضه ممکن است متفاوت باشند؛ اما شناسایی علائم اولیه و مراجعه به پزشک برای تشخیص دقیق اهمیت زیادی دارد. برخی از علائم شایع سرطان سیستم لنفاوی عبارتند از:
غدد لنفاوی در شرایط طبیعی، کوچک هستند و یافتن آنها سخت است، اما زمانی که عفونت، التهاب یا سرطان در آنها وجود داشته باشد، گره ها می توانند بزرگتر از حد معمول شوند. آنهایی که در نزدیکی سطح بدن قرار دارند، اغلب به اندازهای بزرگ میشوند که طریق لمس با انگشتان احساس می شوند، و حتی برخی از آنها با چشم هم دیده میشوند؛ اما اگر تنها چند سلول سرطانی در یک غده لنفاوی وجود داشته باشد، ممکن است طبیعی به نظر برسد.
تشخیص سرطان در غدد لنفاوی یک فرایند چند مرحلهای است که با معاینات فیزیکی و بررسی علائم آغاز میشود و سپس به آزمایشات تخصصی میرسد. مراحل تشخیص این عارضه عبارتاند از:
روشهای درمان سرطان غدد لنفاوی بسته به نوع و مرحله بیماری متفاوت است. یکی از رویکردهای مهم در این عارضه، نظارت فعال یا انتظار هوشیارانه است. این روش برای لنفومهای کند رشد به کار میرود، بهطوری که تا زمانی که علائم جدی بروز نکند، نیازی به درمان فوری وجود ندارد. از مهمترین روشهای درمان سرطان سیستم لنفاوی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
· شیمی درمانی
· پرتو درمانی
· ایمونوتراپی
· درمان هدفمند
· درمان سلول T-CAR
منبع: باشگاه لنف ادم ایران | lymphedemaclub