قبل از اینکه به طور تخصصی وارد مباحث اصلی سخنرانی شویم، به سبک و سیاق مورد نیاز ذهن انسان نیاز داریم که معنای سخنرانی را بدانیم و با شناخت آن از عضو مرتبط با آن استفاده کنیم.
اگر قرار باشد سخنرانی را به صورت لغوی و تحت‌اللّفظی تعریف کنم، می‌شود: کسی که سوار بر اسب سخنان خود به آنچه که در قابل مقصود و هدف در ذهن دارد، در کمترین زمان ممکن می‌رسد.
معنای اصطلاحی سخنرانی همان گونه که آقای «جفری گیتومر» در کتاب «سیاه» عنوان می‌کنند، عبارت است از: حرف مناسب در شرایط مناسب با فرد مناسب جهت کسب نتیجه مناسب.
اگر سلسله مناسب های اشاره شده را در سخنرانی رعایت کنیم، قطع به یقین به آنچه که تحت عنوان مقصود داریم، خواهیم رسید.
لازم به ذکر است منظور از حرف مناسب، استفاده مدام و پی درپی از زبان و گفتار نیست.حرّافی یا صحبت های مداوم و رگباری باعث ترشح نوعی هورمون به نام «کورتیزول» در بدن انسان می‌شود که مخاطب شما را از شنیدن باقی صحبت هایتان منصرف می‌کند.
تحت هیچ شرایطی در سخنرانی، منظور از حرف مناسب، تکرار های غیرمفید و یا جملات طولانی و حتی سخت و قلمبه سلمبه نیست؛ بلکه سخن هرچه راحت‌تر و همه فهمتر باشد، به مراتب بهتر و پذیرفتنی تر است.
در بعضی شرایط فن بیان، توانایی سکوت معناداری که قادر به بیان تمام خواسته های سخنران باشد، معنا می‌شود. همان‌طور که «ارنست همینگوی» گفته: «دو سال زمان می‌برد که یک انسان صحبت کردن(سخنرانی) را یاد بگیرد؛ ولی همین فرد پنجاه سال زمان نیاز دارد تا سکوت را که همان سکوت معنادار باشد؛ بیاموزد».
ادبیات غنی ما ایرانیان نیز در این ارتباط ابیاتی را دارد از جمله:
کم گوی و بجز مصلحت خویش مگوی چیزی که نپرسند تو از پیش مگوی
دادند دو گوش و یک زبانت ز آغاز یعنی که دو بشنو و یکی بیش مگوی
همان طور که ملاحظه می‌کنید، به روایت های مختلف، پرگویی و زیاده‌گویی هنگام سخنرانی،مورد هجو و کنایه قرار گرفته؛ لذا فن بیان و سخنرانی اصلا به مفهوم زیاده‌گویی و یا قلمبه گویی نیست.
پس به چه معنا است؟ اگر عجله نداشته باشید، در ادامه به طور مفصل توضیح خواهم داد.
در مورد شرایط مناسب هم دقت کنید، بعضی افراد بدون در نظر گرفتن موقعیت مخاطب خود از لحاظ عجله، شادی، غم، تخصص و... شروع به طرح بعضی مباحث می‌کنند.
حتی اگر تمام دنیا هم بر حقانیّت و صحّت گفتار سخنران شهادت بدهند، مخاطب با لج بازی تمام از پذیرفتن کلام و درخواست او امتناع می‌کند، صرفا به این جهت که چرا من و شرایطم را نادیده گرفتی که نوعی بی حرمتی در نظر گرفته می‌شود.
به این دلیل که ما انسان ها همیشه دوست داریم که دیده شویم و دیده شدن هم یعنی در نظر گرفتن تمایلات و احساسات و همچنین شرایطی که در آن قرار داریم.
پس اگر این گزینه مهم که در اکثر روابط نادیده گرفته می‌شود، دیده شود، خودتان به نحو محسوس و ملموسی شاهد پیشرفت ارتباطات و دریافت درخواست‌هایتان خواهید بود که در صورت اندازه‌گیری متوجه می‌شوید که با هزینه ای بسیار کم، دریافتی عظیم خواهید داشت؛ لذا شرایط جزء ضروریات و ارکان برقراری ارتباطات محسوب می‌شود.
فرد مناسب یکی دیگر از گزینه های لازم در امر سخنرانی و برقراری ارتباط است، با این توضیح که فرد مناسب از دو جهت مورد توجه است: 1- خواسته شما؛ 2- خواسته او.
در این زمینه باید توجه داشت که بدون در نظر گرفتن شرایط، نتیجه مناسب به دست نمی آید.
به این شکل که فرد مناسب در صورتی به حرف های ما گوش می هد و امکان برقراری گفتمان را به ما می‌دهد که شرایطش را درک کنیم و یکی از راه های درک شرایط،توجه به خواسته او است.
پس خواسته مخاطبمان را در رأس توجه‌مان قرار می‌دهیم و به این صورت، او را متوجه می‌کنیم که تو در کانون توجه من هستی و همین پیام،بازگو کننده صداقت ما است.
[caption id="attachment_7733" align="aligncenter" width="300"]? جفری گیتومر[/caption]
